menu trigger  menu trigger

Waloryzacja 2022: kwoty maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent

Niektóre osoby pobierające emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną i osiągające przychody z tytułu wykonywania dodatkowej pracy podlegają regułom tzw. zawieszalności. W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca br. zmieniają się kwoty maksymalnych zmniejszeń dla emerytur i rent.

Jeżeli emeryt lub rencista osiągnie przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia, wypłacane mu świadczenie zostaje zawieszone przez ZUS. Jeżeli natomiast przychód mieści się w granicach od 70 do 130% średniej pensji – świadczenie jest zmniejszane o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach).

W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych kwoty maksymalnego zmniejszenia ulegają zmianie. Od dnia 01.03.2022 r. kwoty te wynoszą:

  • 691,94 zł– dla emerytur lub rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  • 518,99 zł – dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
  • 588,19 zł – dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

Podane wyżej kwoty maksymalnych zmniejszeń będą obowiązywać aż do następnej waloryzacji, czyli do dnia 28.02.2023 r. – w przeciwieństwie do kwot granicznych przychodu emerytów i rencistów, które to zmieniają się co kwartał.

W wyniku waloryzacji zmieniają się także kwoty przychodu powodujące zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Miesięczne kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych w okresie od 01.03.2022 r. do 28.02.2023 r. zostały ogłoszone w komunikacie Prezesa ZUS z dnia 10 lutego 2022 r. opublikowanym w Monitorze Polskim pod poz. 232 i wynoszą odpowiednio:

  • dopuszczalna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 25% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2021 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zmniejszenie świadczenia) – 1415,70 zł,
  • graniczna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2021 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zawieszenie świadczenia) – 3963,80 zł.

Na podstawie wartości kwot miesięcznych można ustalić również roczne progi dochodowe powodujące zmniejszenie bądź zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Wartości te służą do korekty rozliczeń dokonywanej przez ZUS po zakończeniu roku kalendarzowego.

Dopuszczalna roczna kwota przychodu od 01.03.2022 r. wynosi 16 988,40 zł, zaś graniczna roczna kwota przychodu – 47 565,60 zł.

B.O.

CZYTAJ DALEJ

Pierwsze zwaloryzowane świadczenia na kontach emerytów

W marcu ZUS zwaloryzował wszystkie świadczenia długoterminowe. Ponad 8,5 milionów osób, m.in. emerytów i rencistów otrzyma wyższe świadczenia.

„Emeryt, który otrzymywał świadczenie w wysokości 1800 zł brutto dostanie od marca emeryturę o 126 zł wyższą. Przez rok zyska 1512 zł. Natomiast emerytura, która wynosiła 2200 zł brutto wzrosła od marca o 154 zł –  do kwoty 2354 zł” –  wyjaśnia prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Od 1 marca 2022 r. ZUS podwyższył świadczenia o 7 proc. Kwota minimalnej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty socjalnej wzrosła do kwoty 1338,44 zł, czyli o prawie 90 zł. Wyższa jest również kwota minimalnej renty z tytułu częściowej niezdolności (1003,83 zł), świadczenia przedemerytalnego (1350,70 zł) oraz dodatku pielęgnacyjnego (256,44 zł).

Waloryzacja ma charakter cenowo-płacowy. Ma kompensować inflację, a nawet część wzrostu wynagrodzeń w poprzednim roku. Skumulowany efekt waloryzacji emerytur i rent z sześciu ostatnich lat (2017–2022) to 22,9 proc., podczas gdy inflacja (w latach 2016–2021) wyniosła 14,5 proc. (różnica 8,4 proc.).

Zwiększenie świadczeń brutto o 7 proc. to wzrost wydatków na nie o ok. 14,7 mld zł.

Dodatkowym wsparciem dla seniorów w czasach wysokiej inflacji jest trzynasta emerytura. „Będziemy ją wypłacać bez składania wniosków w kwietniu, w terminach płatności emerytur i rent – dodała prof. Uścińska.

Źródło: ZUS

CZYTAJ DALEJ

Waloryzacja 2022: wyższe dodatki do emerytur i rent

Wraz z waloryzacją emerytur i rent wzrastają dodatki do tych świadczeń, m.in. dodatek pielęgnacyjny i dodatek za tajne nauczanie. Obowiązujące dotychczas kwoty zostaną od 1 marca przemnożone przez wskaźnik waloryzacji, który w tym roku wynosi 107,00%.

Obowiązek ponownego przeliczenia dodatków wynika z dyspozycji zawartych w przepisach:

Wysokość wspomnianych wyżej dodatków przed i po waloryzacji przedstawiono w poniższej tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2022 r. od marca 2022 r.
pielęgnacyjny 239,66 zł 256,44 zł
dla sierot zupełnych 450,44 zł 481,97 zł
kombatancki 239,66 zł 256,44 zł
kompensacyjny 35,95 zł 38,47 zł
pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego 359,49 zł 384,65 zł
za tajne nauczanie 239,66 zł 256,44 zł

Waloryzacji podlegają również specjalne świadczenia wypłacane kombatantom przez ZUS. Nowe kwoty świadczeń przedstawiamy w tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2022 r. od marca 2022 r.
świadczenie pieniężne dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych 239,66 zł 256,44 zł
świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR – w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy od 12,02 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie 239,66 zł (za 20 miesięcy) od 12,86 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie – 256,44 zł (za 20 miesięcy)
dodatek pieniężny do renty inwalidy wojennego 917,58 zł 981,81 zł

B.O.

CZYTAJ DALEJ

Emerytury i renty wyższe o 7%

Od 1 marca 2022 r. ZUS podwyższy emerytury i renty o 7 %. Tyle wyniesie tegoroczna waloryzacja. W kwietniu świadczeniobiorcy otrzymają również  tzw. trzynastki.

Wskaźnik waloryzacji 107%

Przeprowadzana w tym roku przez ZUS waloryzacja procentowa polega na pomnożeniu kwoty świadczenia brutto, które przysługuje 28 lutego 2022 r. przez wskaźnik 107%. Jeśli przykładowo 28 lutego 2022 r. emerytura wynosiła 2000 zł brutto, to od 1 marca 2022 r.  wzrośnie o 140 zł brutto (2000 zł x 107% = 2140 zł brutto).

„Nie trzeba składać wniosków o waloryzację świadczenia. Każdy emeryt i rencista otrzyma z ZUS decyzję o nowej wysokości swojego świadczenia. ZUS wyśle ją w kwietniu. Wcześniej informację o waloryzacji będzie można sprawdzić na swoim koncie na Platformie Usług Elektronicznych ZUS” – mówi prof. Gertruda Uścińska, prezes ZUS.

Wyższe świadczenia

Waloryzacja dotyczy świadczeń długoterminowych, m.in.: emerytur, rent z tytułu niezdolności do pracy, rent rodzinnych,  a także dodatków do tych świadczeń, np. pielęgnacyjnego czy dla sierot zupełnych.

Od 1 marca 2022 r. minimalna emerytura wyniesie 1338,44 zł brutto, czyli o prawie 88 zł więcej niż przed tą datą. O taką samą kwotę wzrośnie minimalna renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy i renta rodzinna.

Świadczenie przedemerytalne wzrośnie do 1350,70 zł, a dodatek pielęgnacyjny wyniesie 256,44 zł.

Trzynastki w kwietniu

Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotowuje się też do wypłaty tzw. trzynastek. W tym roku wyniosą 1338,44 zł brutto.  Aby otrzymać to świadczenie nie trzeba składać żadnego wniosku.

Dodatkowe roczne świadczenie pieniężne otrzymają osoby, które do 31 marca 2022 r. będą miały ustalone m.in. prawo do emerytury czy renty.

ZUS wypłaci trzynastki razem ze świadczeniami przysługującymi za kwiecień.

Źródło: ZUS

CZYTAJ DALEJ

Emerytury 2022: od marca wzrasta kwota bazowa

Z początkiem marca wzrośnie kwota bazowa stosowana przez ZUS do obliczania podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych. W bieżącym roku będzie to wzrost o około 9,6%.

Kwota bazowa ustalana jest corocznie i obowiązuje od dn. 01.03. każdego roku kalendarzowego do końca lutego następnego roku kalendarzowego. Zgodnie z zapisem art. 19 ustawy z dnia 17.12.1998 r.  o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 291, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o FUS”, stanowi ona równowartość 100% przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym – pomniejszoną o potrącone składki od ubezpieczonych na ubezpieczenia: emerytalne, rentowe i chorobowe.

W komunikacie z dn. 09.02.2022 r. GUS podał, że przeciętne wynagrodzenie w gospodarce narodowej w 2021 r. wyniosło 5662,53 zł (M.P. poz. 175). W stosunku do 2020 roku przeciętna pensja wzrosła o 495,06 zł (9,6%).

Z kolei kwota bazowa, która będzie obowiązywać w okresie od 01.03.2022 r. do 28.02.2023 r., wynosi 4944,79 zł (komunikat Prezesa GUS z dn. 09.02.2022 r., M.P. poz. 178). Podana wartość jest wyższa od poprzednio obowiązującej o 432,38 zł, czyli około 9,6%.

Kwota bazowa stosowana jest przez ZUS do obliczania podstawy wymiaru świadczeń emerytalno-rentowych zasadniczo dla osób urodzonych przed rokiem 1949, choć służy również za podstawę obliczeń dla niektórych osób urodzonych w latach 1949–1968.

Procedura obliczeniowa określona została w art. 15 ust. 4 ustawy o FUS. Aby wyliczyć podstawę wymiaru świadczenia dla danej osoby, organ rentowy:

  • oblicza sumę kwot podstaw wymiaru składek ubezpieczeniowych i kwot m.in. przysługujących ubezpieczonemu w danym roku wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy oraz zasiłków: chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, świadczenia rehabilitacyjnego, a także np. zasiłków dla bezrobotnych, zasiłków szkoleniowych – w okresie każdego roku, z wybranych przez zainteresowanego lat kalendarzowych,
  • oblicza stosunek każdej z tych kwot do rocznej kwoty przeciętnego wynagrodzenia ogłoszonego za dany rok, wyrażając go w procentach, z zaokrągleniem do setnych części procentu,
  • oblicza średnią arytmetyczną tych procentów, która stanowi wskaźnik wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty (nie może on być jednak wyższy niż 250%), oraz
  • mnoży ten wskaźnik przez kwotę bazową.

Stosownie do art. 53 ust. 1 ustawy o FUS emerytury osób urodzonych przed dn. 01.01.1949 r. wynoszą:

  • 24% kwoty bazowej oraz
  • po 1,3% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów składkowych,
  • po 0,7% podstawy jej wymiaru za każdy rok okresów nieskładkowych.

Część socjalna emerytury (24% kwoty bazowej) dla osób urodzonych przed 1949 r. wzrasta od marca br. z 1082,98 zł do 1186,75 zł, czyli o 103,77 zł.

W poniższej tabeli podano wysokość kwoty bazowej obowiązującej w poprzednich latach.

Wzrost kwoty bazowej w latach 2013–2023

Okres Kwota Podstawa prawna
01.03.2013 r. – 28.02.2014 r. 3080,84 zł M.P. z 2013 r. poz. 87
01.03.2014 r. – 28.02.2015 r. 3191,93 zł M.P. z 2014 r. poz. 147
01.03.2015 r. – 29.02.2016 r. 3308,33 zł M.P. z 2015 r. poz. 177
01.03.2016 r. – 28.02.2017 r. 3408,62 zł M.P. z 2016 r. poz. 147
01.03.2017 r. – 28.02.2018 r. 3536,87 zł M.P. z 2017 r. poz. 184
01.03.2018 r. – 28.02.2019 r. 3731,13 zł M.P. z 2018 r. poz. 188
01.03.2019 r. – 29.02.2020 r. 4003,88 zł M.P. z 2019 r. poz. 154
01.03.2020 r. – 28.02.2021 r. 4294,67 zł M.P. z 2020 r. poz. 173
01.03.2021 r. – 28.02.2022 r. 4512,41 zł M.P. z 2021 r. poz. 138
01.03.2022 r. – 28.02.2023 r. 4944,79 zł M.P. z 2022 r. poz. 178

 

oprac. B.O.

CZYTAJ DALEJ