„Emeryt, który otrzymywał świadczenie w wysokości 1800 zł brutto dostanie od marca emeryturę o 126 zł wyższą. Przez rok zyska 1512 zł. Natomiast emerytura, która wynosiła 2200 zł brutto wzrosła od marca o 154 zł –  do kwoty 2354 zł” –  wyjaśnia prof. Gertruda Uścińska, prezes Zakładu Ubezpieczeń Społecznych.

Od 1 marca 2022 r. ZUS podwyższył świadczenia o 7 proc. Kwota minimalnej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty socjalnej wzrosła do kwoty 1338,44 zł, czyli o prawie 90 zł. Wyższa jest również kwota minimalnej renty z tytułu częściowej niezdolności (1003,83 zł), świadczenia przedemerytalnego (1350,70 zł) oraz dodatku pielęgnacyjnego (256,44 zł).

Waloryzacja ma charakter cenowo-płacowy. Ma kompensować inflację, a nawet część wzrostu wynagrodzeń w poprzednim roku. Skumulowany efekt waloryzacji emerytur i rent z sześciu ostatnich lat (2017–2022) to 22,9 proc., podczas gdy inflacja (w latach 2016–2021) wyniosła 14,5 proc. (różnica 8,4 proc.).

Zwiększenie świadczeń brutto o 7 proc. to wzrost wydatków na nie o ok. 14,7 mld zł.

Dodatkowym wsparciem dla seniorów w czasach wysokiej inflacji jest trzynasta emerytura. „Będziemy ją wypłacać bez składania wniosków w kwietniu, w terminach płatności emerytur i rent – dodała prof. Uścińska.

Źródło: ZUS



Z dniem 18 września br. weszły w życie ważne zmiany w przepisach, które dotyczą świadczeń zwanych potocznie „emeryturami czerwcowymi”.

Powyższe zmiany zostały wprowadzone do ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 291, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o emeryturach i rentach z FUS”. Aktem nowelizującym jest natomiast ustawa z dnia 24 czerwca 2021 r. o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. poz. 1621), zwana dalej „nowelą”.

Zmiany od dnia 18 września 2021 roku – waloryzacja oraz emerytury „czerwcowe”

W ramach noweli zmodyfikowano zasady ustalania wysokości emerytury w II kwartale danego roku.

Zgodnie z art. 25a ust. 2 pkt 2 ustawy o emeryturach i rentach z FUS w razie obliczania wysokości emerytury w II kwartale danego roku – ostatniej kwartalnej waloryzacji składek dokonuje się za czwarty kwartał poprzedniego roku, z uwzględnieniem art. 25a ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS.

W cytowanym zapisie jest zawarte odesłanie do art. 25a ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS, który stanowi podstawę prawną stałego rozwiązania w zakresie tzw. emerytur czerwcowych. Oznacza to, że przy ustalaniu wysokości emerytury w czerwcu danego roku waloryzacji składek dokonuje się w taki sam sposób jak przy ustalaniu wysokości emerytury w maju danego roku, jeżeli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego.

Odpowiednie zastosowanie przepisu dotyczącego emerytur „czerwcowych”

Unormowania zawarte w art. 25a ust. 2a ustawy o emeryturach i rentach z FUS mają zastosowanie także do ubezpieczonego, który wiek uprawniający do emerytury osiągnął po dniu 31 maja danego roku (art. 25a ust. 2b ustawy o emeryturach i rentach z FUS).

Do przedstawionych postanowień ustawy o emeryturach i rentach z FUS stosuje się normy przejściowe art. 17 noweli. Przepis ten stanowi, iż art. 25a ust. 2 pkt 2 oraz art. 25a ust. 2a i 2b ustawy o emeryturach i rentach z FUS mają zastosowanie do:

  1. emerytur przyznanych na wniosek zgłoszony po dniu 31 maja 2021 roku lub
  2. przyznanych na podstawie art. 24a ustawy o emeryturach i rentach z FUS

–  osobom mogącym wykazać, że wiek emerytalny ukończyły po dniu 31 maja 2021 r.

 

Regulacje, o których była wyżej mowa, stosuje się ponadto do rent rodzinnych przyznanych po osobach zmarłych po dniu 31 maja 2021 roku.

Jeżeli przyznano emeryturę lub rentę rodzinną przed dniem wejścia w życie noweli świadczenia te podlegają ponownemu przeliczeniu z uwzględnieniem art. 25a ust. 2 pkt 2 oraz ust. 2a i 2b ustawy o emeryturach i rentach z FUS w nowym brzmieniu – w terminie 30 dni od dnia wejścia w życie noweli.

M.O.



W Dzienniku Ustaw pod poz. 1621 opublikowano ustawę z dnia 24 czerwca 2021 r.
o zmianie ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw, której celem jest uporządkowanie systemu ubezpieczeń społecznych, jego racjonalizacja, wprowadzenie jednolitych rozwiązań w zakresie przyznawania i wypłaty świadczeń oraz usprawnienie funkcjonowania ZUS w kontekście gospodarki finansowej oraz rozliczeń z płatnikami składek.

Ustawa przewiduje zmiany w zakresie:

  • problemu tzw. emerytur czerwcowych poprzez wprowadzenie zasady ustalania wysokości emerytury w tym miesiącu w taki sam sposób, jak w maju danego roku, jeśli jest to korzystniejsze dla ubezpieczonego;
  • ujednolicenia zasad objęcia ubezpieczeniami społecznymi i ustalania uprawnień do świadczeń z ubezpieczeń społecznych oraz ich wypłaty;
  • ustalania prawa do świadczeń;
  • usprawnienia obsługi i uporządkowania działań płatników składek w celu stabilizacji stanów kont płatników i ubezpieczonych;
  • usprawnienia obsługi prowadzenia rozliczeń z płatnikami składek;
  • prowadzonej przez ZUS gospodarki finansowej.

Ustawa dokonuje zmian w:

  • ustawie z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych,
  • ustawie z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników,
  • ustawie z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych,
  • ustawie z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa,
  • ustawie z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych,
  • ustawie z dnia 27 czerwca 2003 r. o rencie socjalnej,
  • ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy,
  • ustawie z dnia 19 grudnia 2008 r. o emeryturach pomostowych,
  • ustawie z dnia 22 maja 2009 r. o nauczycielskim świadczeniu kompensacyjnym,
  • ustawie z dnia 31 stycznia 2019 r. o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym.

Zmiany zawarte w ustawie dotyczą m.in.

1) ujednolicenia zasad objęcia ubezpieczeniami społecznymi wspólników jednoosobowych spółek z o.o. oraz spółki jawnej, partnerskiej lub komandytowej;

2) wskazania, że w przypadku dobrowolnego objęcia ubezpieczeniem emerytalnym, rentowym albo chorobowym – ubezpieczenie następuje od dnia wskazanego w zgłoszeniu (nie wcześniej niż dzień złożenia zgłoszenia w ZUS) do dnia wyrejestrowania;

3) wprowadzenia możliwości potrącania nieopłaconych należności z tytułu składek ze świadczeń wypłacanych przez ZUS oraz nienależnie pobranych świadczeń z wypłacanych przez ZUS zasiłków;

4) wprowadzenia możliwości ubiegania się o rentę z tytułu niezdolności do pracy w przypadku, gdy niezdolność do pracy powstała w okresach pobierania świadczeń opiekuńczych, za które nie było obowiązku opłacania składek ubezpieczeniowych, albo nie później niż w ciągu 18 miesięcy od ustania tych okresów;

5) rozwiązania problemu tzw. emerytur czerwcowych, tj. braku waloryzacji kwartalnej i w konsekwencji niższych świadczeń dla osób przechodzących na emeryturę w czerwcu – dla osób deklarujących chęć przejścia na emeryturę w czerwcu wprowadzono sposób ustalania wysokości świadczenia w taki sposób jak w maju bieżącego roku (jeśli takie rozwiązanie jest korzystniejsze dla ubezpieczonego);

6) ujednolicenie przepisów w zakresie przeliczania emerytur dla emerytów kontynuujących karierę zawodową z tzw. starego i nowego systemu;

7) ujednolicenia przepisów w zakresie częstotliwości zgłaszania wniosków o ponowne ustalenie wysokości świadczenia przez emerytów kontynuujących aktywność zawodową;

8) nowych zasady zliczania okresów niezdolności do pracy do jednego okresu zasiłkowego;

9) ograniczenia przekazywania korekt deklaracji ubezpieczeniowych tylko do 5 lat od momentu wymagalności składek.

10) likwidacji funduszu rezerwowego, który w założeniu miały tworzyć środki pozostające na koniec roku na rachunku FUS;

11) nowych zasad powoływania Rady Nadzorczej ZUS;

12) wprowadzenia przepisu jednoznacznie definiującego jakie zdarzenia na potrzeby różnicowania stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe są uznawane za wypadek przy pracy;

13) wprowadzenia obowiązku założenia profilu informacyjnego PUE ZUS przez wszystkich płatników składek;

14) zasad zawieszania rent socjalnych i definicji przychodów uwzględnianych przy zawieszaniu renty socjalnej.

15) uproszczenia procedur przy przyznawaniu prawa do rodzicielskiego świadczenia uzupełniającego.

Ustawa wejdzie w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia, z licznymi wyjątkami zawartymi w art. 23.

Źródło: prezydent.pl



Od marca br. rośnie wysokość świadczeń pobieranych przez emerytów i rencistów. Waloryzacja obejmuje emerytury i renty przyznane przed 1 marca 2021 r., do których prawo powstało do dnia 28 lutego 2021 r. Na podwyżki czeka ponad 9 milionów Polaków.

Zasady waloryzacji świadczeń

Emerytury i renty są waloryzowane corocznie od dnia 1 marca. Waloryzacja to mechanizm zwiększania nominalnej wysokości świadczeń emerytalno-rentowych z powodu utraty ich realnej wartości wynikającej głównie z inflacji. Zasady przeprowadzania waloryzacji uregulowane zostały w przepisach art. 88–90 i 93 ustawy z dn. 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 291), zwanej dalej „ustawą o FUS”.

Waloryzacja polega na pomnożeniu kwoty świadczenia i podstawy jego wymiaru przez wskaźnik waloryzacji – obejmuje emerytury i renty przyznane przed jej terminem, czyli w tym roku przed dniem 01.03.2021 r. (art. 88 ust. 2 i 4 ustawy o FUS).

Stosowanie zasad waloryzacji procentowej powoduje podwyższenie świadczeń o ten sam procent dla wszystkich świadczeniobiorców. Zgodnie z komunikatem MRiPS z dnia 10 lutego 2021 r. (M.P. poz. 167) wskaźnik waloryzacji emerytur i rent w 2021 r. wynosi 104,24%.

Od 1 marca br. podwyższeniu ulegną kwoty świadczenia w wysokości przysługującej w dniu 28 lutego 2021 r. wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 104,24%, z zastrzeżeniem gwarantowanej ustawą kwoty podwyżki w wysokości 50 zł.

Modyfikacja zasad waloryzacji

W ostatnich latach, w celu ochrony poziomu najniższych świadczeń emerytalno-rentowych, zasady waloryzacji były modyfikowane. Przykładowo, w 2012 roku incydentalnie w miejsce waloryzacji procentowej została wprowadzona waloryzacja kwotowa. W 2015 roku świadczenia emerytalno-rentowe zostały podwyższone wskaźnikiem waloryzacji wynoszącym 100,68%, jednak co do zasady nie mniej niż o kwotę wynoszącą 36 zł, natomiast w latach 2019 i 2020 świadczenia emerytalno-rentowe wzrosły o ustawowy wskaźnik waloryzacji, jednak nie mniej niż o 70 zł.

Zasady tegorocznej waloryzacji określono w ustawie z dnia 21 stycznia 2021 r.
o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw, opublikowanej w Dz.U. pod poz. 353.

Mimo że ww. przepisy przewidują waloryzację kwotowo-procentową z gwarantowaną podwyżką świadczeń w wysokości 50 zł, w 2021 roku do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych zostanie zastosowana waloryzacja procentowa w oparciu o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji, zgodnie ze schematem zaproponowanym w art. 88 ustawy o FUS. Okazało się bowiem, że nie sprawdziły się wcześniejsze oczekiwania rządu i zamiast 3,84% podwyżki seniorzy otrzymają świadczenia wyższe o 4,24%. Nie będzie zatem miała zastosowania zaproponowana przez rząd modyfikacja obecnie obowiązujących zasad waloryzacji i gwarantowana podwyżka najniższych świadczeń o 50 zł. W art. 7 cytowanej ustawy zmieniającej z 21 stycznia 2021 r. znalazł się zapis, zgodnie z którym w przypadku gdyby ogłoszony w lutym 2021 r. wskaźnik waloryzacji okazał się wyższy niż 104,16 proc. (który to wskaźnik zapewnia, przy świadczeniach najniższych, wzrost o gwarantowaną kwotę 50 zł), do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych zostanie zastosowana waloryzacja procentowa w oparciu o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji.

Kto otrzyma wyższe świadczenie?

Marcowa podwyżka świadczeń obejmie:

  • emerytów,
  • osoby otrzymujące rentę:
    • z tytułu niezdolności do pracy,
    • rodzinną,
    • socjalną,
  • osoby otrzymujące zasiłki i świadczenia przedemerytalne,
  • osoby otrzymujące emerytury i renty z KRUS.

Zmiana wysokości emerytur i rent w ramach waloryzacji następuje z urzędu, dlatego aby otrzymać wyższą emeryturę (rentę), osoba uprawniona nie musi składać wniosku – świadczenia zostaną zwaloryzowane automatycznie przez ZUS (art. 93 ustawy o FUS).

ZUS powiadomi osoby uprawnione o podwyżce świadczeń – w informacji Zakładu powinny być zawarte następujące dane:

  • kwota świadczenia (brutto) – przeliczona po 01.03.2021 r.,
  • wskaźnik waloryzacji,
  • obowiązkowe odliczenia od świadczenia pobierane przez ZUS (składka zdrowotna i zaliczka na podatek dochodowy),
  • nowa kwota świadczenia netto.

Nowa wysokość najniższych świadczeń

Od 1 marca 2021 r. najniższe gwarantowane świadczenia emerytalno-rentowe wypłacane przez ZUS zostaną podniesione do:

  • 1250,88 zł brutto – w przypadku najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej;
  • 938,16 zł brutto – w przypadku najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy;
  • 1501,06 zł brutto – w przypadku renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową i renty rodzinnej wypadkowej;
  • 1125,79 zł brutto – w przypadku renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy w związku z wypadkiem lub chorobą zawodową.

Kwoty obowiązujące przed i po marcowej waloryzacji przedstawiamy w tabeli:

Rodzaj świadczenia Kwota świadczenia Kwota podwyżki
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
emerytura 1200,00 zł 1250,88 zł 50,88 zł
renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna 1200,00 zł 1250,88 zł 50,88 zł
renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy 900,00 zł 938,16 zł 38,16 zł

Najniższe renty wypadkowe – zgodnie z art. 20 ust. 1 ustawy z dn. 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (t. jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1205) – również podlegają waloryzacji. Zasady tej waloryzacji, w tym ustalanie wskaźnika używanego do podwyższenia świadczeń, są analogiczne do określonych w ustawie o FUS. Najniższe renty wypadkowe od marca br. wynoszą:

Renta wypadkowa Kwota świadczenia Kwota podwyżki
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
z tytułu całkowitej niezdolności do pracy oraz renta rodzinna wypadkowa 1440,00 zł 1501,06 zł 61,06 zł
z tytułu częściowej niezdolności do pracy 1080,00 zł 1125,79 zł 45,79 zł

W związku z waloryzacją od dn. 01.03.2021 r. podwyższone zostaną również inne świadczenia, mianowicie:

  • renty rodzinne,
  • renty socjalne,
  • zasiłki i świadczenia emerytalne.

Osobom uprawnionym do renty rodzinnej (wymienionym w art. 65–72 ustawy o FUS) ZUS wypłaca:

  • 85% świadczenia (emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy), które przysługiwałoby zmarłemu – dla 1 osoby uprawnionej,
  • 90% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu – dla 2 osób uprawnionych,
  • 95% świadczenia, które przysługiwałoby zmarłemu – dla 3 lub więcej osób uprawnionych.

Renta socjalna wypłacana jest na podstawie ustawy z dn. 27.06.2003 r. o rencie socjalnej (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1300) osobom wskazanym w art. 2. Wysokość renty – określona w art. 6 cyt. ustawy – wynosi 84% kwoty najniższej renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy ustalonej i podwyższonej zgodnie z ustawą o emeryturach i rentach z FUS. Do lutego br. była to kwota 1200,00 zł, po podwyżce uprawnionym wypłacana będzie renta w wysokości 1250,88 zł, co oznacza wzrost o 50,88 zł.

Na analogicznych zasadach waloryzowane są kwoty świadczeń (i zasiłków) przedemerytalnych. Odnośna dyspozycja zawarta została w art. 3 ust. 2 ustawy z dn. 30.04.2004 r. o świadczeniach przedemerytalnych (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1725).

Świadczenie przedemerytalne wynoszące dotychczas 1210,99 zł miesięcznie zostanie podwyższone od marca 2021 r. do kwoty 1262,34 zł (wzrost o 51,35 zł).

Wyższe dodatki do emerytur i rent

Wraz z waloryzacją emerytur i rent wzrastają dodatki do tych świadczeń, m.in. dodatek pielęgnacyjny i dodatek za tajne nauczanie. Obowiązujące dotychczas kwoty zostaną od 1 marca przemnożone przez wskaźnik waloryzacji, który w tym roku wynosi 104,24%. Obowiązek ponownego przeliczenia dodatków wynika z dyspozycji zawartych w przepisach:

Wysokość wspomnianych wyżej dodatków przed i po waloryzacji przedstawiono w poniższej tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
pielęgnacyjny 229,91 zł 239,66 zł
dla sierot zupełnych 432,12 zł 450,44 zł
kombatancki 229,91 zł 239,66 zł
kompensacyjny 34,49 zł 35,95 zł
pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego 344,87 zł 359,49 zł
za tajne nauczanie 229,91 zł 239,66 zł

Waloryzacji podlegają również specjalne świadczenia wypłacane kombatantom przez ZUS. Nowe kwoty świadczeń przedstawiamy w tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
świadczenie pieniężne dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych 229,91 zł 239,66 zł
świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR – w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy od 11,53 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie 229,91 zł (za 20 miesięcy) od 12,02 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie 229,91 zł (za 20 miesięcy)
dodatek pieniężny do renty inwalidy wojennego 880,26 zł 917,58 zł

Kwoty maksymalnych zmniejszeń emerytur i rent

Niektóre osoby pobierające emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną i osiągające przychody z tytułu wykonywania dodatkowej pracy podlegają regułom tzw. zawieszalności. W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca br. zmieniają się kwoty maksymalnych zmniejszeń.

Jeżeli emeryt lub rencista osiągnie przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia, wypłacane mu świadczenie zostaje zawieszone przez ZUS. Jeżeli natomiast przychód mieści się w granicach od 70 do 130% średniej pensji – świadczenie jest zmniejszane o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach).

W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych kwoty maksymalnego zmniejszenia ulegają zmianie. Od dnia 01.03.2021 r. kwoty te wynoszą:

  • 646,67 zł – dla emerytur lub rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  • 485,04 zł – dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
  • 549,71 zł – dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

Podane wyżej kwoty maksymalnych zmniejszeń będą obowiązywać aż do następnej waloryzacji, czyli do dnia 28.02.2022 r. – w przeciwieństwie do kwot granicznych przychodu emerytów i rencistów, które to zmieniają się co kwartał.

W wyniku waloryzacji zmieniają się także kwoty przychodu powodujące zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Miesięczne kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych w okresie od 01.03.2021 r. do 28.02.2022 r. zostały ogłoszone w komunikacie Prezesa ZUS z dnia 15 lutego 2021 r. opublikowanym w Monitorze Polskim pod poz. 190 i wynoszą odpowiednio:

  • dopuszczalna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 25% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2020 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zmniejszenie świadczenia) – 1291,90 zł,
  • graniczna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2020 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zawieszenie świadczenia) – 3617,30 zł.

Na podstawie wartości kwot miesięcznych można ustalić również roczne progi dochodowe powodujące zmniejszenie bądź zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Wartości te służą do korekty rozliczeń dokonywanej przez ZUS po zakończeniu roku kalendarzowego.

Dopuszczalna roczna kwota przychodu od 01.03.2021 r. wynosi 15 502,80 zł, zaś graniczna roczna kwota przychodu – 43 407,60 zł.

B.O.


portal_pieniądze-65.jpg

W piątek 19 lutego br. Senatorowie wprowadzili jedną bardzo istotną poprawkę do ustawy o zmianie ustawy o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych oraz niektórych innych ustaw. Zmienia ona wysokość najniższych emerytur i rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy.

Ustawa przewiduje, że od marca 2021 r. emerytury i renty wzrosną o 3,84%, ale nie mniej niż o 50 zł brutto. Senacka poprawka podwyższa tę kwotę do 70 zł. W związku z tym najniższe emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinne i renty socjalne miałyby być podniesione do 1270 zł, a renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy – do 952,50 zł. Obecnie minimalna emerytura, renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renta rodzinna i renta socjalna wynoszą 1200 zł brutto, renta z tytułu częściowej niezdolności do pracy wynosi natomiast 900 zł brutto.

Ustawa zachowuje regułę procentowego podwyższania świadczeń wskaźnikiem waloryzacji, jednak gwarantuje minimalną kwotę wzrostu. Celem waloryzacji, co podkreśla senat, jest zapewnienie zachowania realnej wysokości emerytur i rent oraz ochrona poziomu najniższych świadczeń.

Przypomnijmy, że rząd przewidywał wysokość wskaźnika waloryzacji w 2021 r. na poziomie 103,84 proc., z gwarantowaną kwotą podwyżki 50 zł. Jednak okazało się, że wskaźnik ogłoszony przez GUS jest wyższy – wynosi 104,24 proc. Zatem od 1 marca najniższa emerytura i renta z tytułu całkowitej niezdolności do pracy wyniosą 1250,88 zł, co oznacza wzrost o 50,88 zł. To z kolei przesądza o zastosowaniu procentowej waloryzacji zamiast waloryzacji w trybie mieszanym (kwotowo-procentowym).

Sejm zajmie się propozycją senatorów na cztery dni przed terminem waloryzacji – 26. posiedzenie Sejmu RP zostało zaplanowane na 24 i 25 lutego 2021 roku. Nadal nie wiemy zatem, jaką podwyżkę otrzymają emeryci pobierający najniższe świadczenia.

Ustawa musi zostać uchwalona i podpisana przez Prezydenta przed 1 marca, aby można było przeprowadzić waloryzację świadczeń pobieranych przez emerytów i rencistów.

B.O.



1250 zł – od 1 marca 2021 r. tyle wyniesie najniższa emerytura. Sejm przyjął ustawę dotyczącą waloryzacji świadczeń emerytalno-rentowych. Ustawa przewiduje wzrost świadczeń emerytalno-rentowych od marca 2021 r. o wskaźnik waloryzacji, jednak nie mniej jednak niż o kwotę 50 zł.

Zgodnie z obowiązującymi regulacjami ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 53, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą emerytalną”, coroczna waloryzacja przeprowadzana jest od dnia 1 marca przy zastosowaniu procentowego wskaźnika waloryzacji, który odpowiada średniorocznemu wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w poprzednim roku kalendarzowym zwiększonemu o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia w poprzednim roku kalendarzowym. Zwiększenie o co najmniej 20% realnego wzrostu przeciętnego wynagrodzenia jest przedmiotem corocznych negocjacji w ramach Rady Dialogu Społecznego (RDS), przeprowadzanych w czerwcu, w roku poprzedzającym waloryzację. Zgodnie z tym mechanizmem wszystkie wypłacane świadczenia są podwyższane o ten sam procent, w związku z tym im niższe świadczenie, tym niższa kwota podwyżki. Również minimalne emerytury i renty wzrastają w tym samym tempie.

W ostatnich latach zasady waloryzacji świadczeń i mechanizm jej przeprowadzania były przedmiotem licznych zmian. Wysokość świadczeń osób pobierających najniższe świadczenia emerytalno-rentowe wciąż uznawana jest za niewystarczającą w odniesieniu do kosztów utrzymania. Stąd też w 2021 r. zaproponowano modyfikację obecnie obowiązujących zasad waloryzacji.

Od 1 marca br. najniższe świadczenia zostaną podwyższone odpowiednio do:

  • 1250 zł w przypadku najniższej emerytury, renty z tytułu całkowitej niezdolności do pracy, renty rodzinnej i renty socjalnej (z 1200 zł),
  • 937,50 zł w przypadku najniższej renty z tytułu częściowej niezdolności do pracy (z 900 zł).

Z uwagi na obecną niepewną sytuację w kraju związaną z ogłoszonym stanem epidemicznym oraz faktem, że dopiero w lutym 2021 r. znany będzie przyszłoroczny wskaźnik waloryzacji emerytur i rent, zapisy ustawy przewidują dodatkowe rozwiązanie na wypadek, gdyby ogłoszony w lutym 2021 r. wskaźnik waloryzacji okazał się wyższy niż 104,16 proc. (który to wskaźnik zapewnia, przy świadczeniach najniższych, wzrost o gwarantowaną kwotę 50 zł).

W takim przypadku do wszystkich świadczeń emerytalno-rentowych zostanie zastosowana waloryzacja procentowa w oparciu o rzeczywisty wskaźnik waloryzacji.

Modyfikacja zasad waloryzacji będzie zastosowana do emerytur i rent w systemie powszechnym, rolników indywidualnych, służb mundurowych oraz emerytur pomostowych, nauczycielskich świadczeń kompensacyjnych i rodzicielskich świadczeń uzupełniających, świadczeń i zasiłków przedemerytalnych, a także miesięcznego progu uprawniającego do uzyskania świadczenia 500+ dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji oraz miesięcznego progu uprawniającego do przyznania świadczenia wyrównawczego dla działaczy opozycji antykomunistycznej i osób represjonowanych z powodów politycznych.

Prognozowany koszt waloryzacji w skali 10 miesięcy przy prognozowanym wskaźniku 103,84 proc. wynosi ok. ok. 9,6 mld zł (łącznie ze skutkiem finansowym waloryzacji rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów (tzw. trzynastej emerytury).

Szacuje się, że skutki finansowe dodatkowych kosztów wynikających z podniesienia najniższej emerytury i renty do 1250 zł oraz gwarancji podniesienia wysokości świadczeń o nie mniej niż 50 zł ponad koszty waloryzacji ustawowej prognozowanym wskaźnikiem 103,84 proc. wyniosą ok. 0,1 mld zł w skali 10 miesięcy.

Źródło: MRiPS