Środki finansowe zewidencjonowane na subkoncie w ZUS podlegają corocznej waloryzacji, która przeprowadzana jest od dnia 1 czerwca. Znamy już wysokość wskaźnika rocznej waloryzacji.

Zgodnie z Komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z dnia 13 maja 2021 r. (M.P. poz. 448) wskaźnik rocznej waloryzacji składek zewidencjonowanych na subkoncie prowadzonym przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w ramach konta ubezpieczonego wynosi 105,23.

W tym roku składki zewidencjonowane na subkoncie wzrosną o 5,23%. Dla porównania – w ubiegłym roku wskaźnik rocznej waloryzacji wyniósł 5,73%.

Przypominamy, że zgodnie z art. 40c ust. 2 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2021 r. poz. 423, z późn. zm.) waloryzacji podlega kwota składek i odsetek zewidencjonowanych na subkoncie na dzień 31 stycznia roku, za który przeprowadzana jest waloryzacja, powiększona o kwoty z tytułu dotychczas przeprowadzonych waloryzacji.

Waloryzacja składek polega na pomnożeniu składek i odsetek za zwłokę zewidencjonowanych na subkoncie przez wskaźnik rocznej waloryzacji. Wskaźnik ten jest równy średniorocznej dynamice wartości produktu krajowego brutto w cenach bieżących za okres ostatnich 5 lat poprzedzających termin waloryzacji.

B.O.



W Monitorze Polskim pod poz. 443 opublikowano obwieszczenie MRiPS z dnia 9 maja 2021 r w sprawie wskaźnika waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za 2020 r.

Wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za 2020 rok wyniósł 105,41% i był niższy od wskaźnika waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za 2019 r. o 3,53%.

Zgodnie z przepisami art. 25 ustawy z dn. 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 291, z późn. zm.) składki na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego podlegają waloryzacji. Polega ona na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji. Wskaźnik ten jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku powiększonemu o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne (w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do roku poprzedniego).

Wskaźnik waloryzacji składek nie może być niższy niż wskaźnik cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku.

oprac. B.O.


ekonomia_informacje-71.jpg

W obwieszczeniu MRiPS z dnia 8 marca 2021 r.(M.P. poz. 273) ogłoszony został wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za IV kwartał 2020 r. Wskaźnik ten wyniósł 100,41%.

W porównaniu do poprzedniego kwartału wskaźnik waloryzacji składek emerytalnych jest niższy o 0,31%.

Zgodnie z przepisami art. 25 ustawy z dn. 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2021 r. poz. 291, ze zm.) składki na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego podlegają waloryzacji. Polega ona na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji. Wskaźnik ten jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku powiększonemu o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne (w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do roku poprzedniego).

B.O.

images_PIENIADZE_2015_emerytura-ZUS.jpg

Niektóre osoby pobierające emeryturę, rentę z tytułu niezdolności do pracy lub rentę rodzinną i osiągające przychody z tytułu wykonywania dodatkowej pracy podlegają regułom tzw. zawieszalności. W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych od 1 marca br. zmieniają się kwoty maksymalnych zmniejszeń dla emerytur i rent.

Jeżeli emeryt lub rencista osiągnie przychód przekraczający 130% przeciętnego wynagrodzenia, wypłacane mu świadczenie zostaje zawieszone przez ZUS. Jeżeli natomiast przychód mieści się w granicach od 70 do 130% średniej pensji – świadczenie jest zmniejszane o kwotę przekroczenia, nie więcej jednak niż o kwotę maksymalnego zmniejszenia (ustalaną przy kolejnych waloryzacjach).

W związku z waloryzacją świadczeń emerytalno-rentowych kwoty maksymalnego zmniejszenia ulegają zmianie. Od dnia 01.03.2021 r. kwoty te wynoszą:

  • 646,67 zł – dla emerytur lub rent z tytułu całkowitej niezdolności do pracy,
  • 485,04 zł – dla rent z tytułu częściowej niezdolności do pracy,
  • 549,71 zł – dla rent rodzinnych, do których uprawniona jest jedna osoba.

Podane wyżej kwoty maksymalnych zmniejszeń będą obowiązywać aż do następnej waloryzacji, czyli do dnia 28.02.2022 r. – w przeciwieństwie do kwot granicznych przychodu emerytów i rencistów, które to zmieniają się co kwartał.

W wyniku waloryzacji zmieniają się także kwoty przychodu powodujące zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Miesięczne kwoty przychodu wpływające na zawieszenie lub zmniejszenie świadczeń i zasiłków przedemerytalnych w okresie od 01.03.2021 r. do 28.02.2022 r. zostały ogłoszone w komunikacie Prezesa ZUS z dnia 15 lutego 2021 r. opublikowanym w Monitorze Polskim pod poz. 190 i wynoszą odpowiednio:

  • dopuszczalna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 25% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2020 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zmniejszenie świadczenia) – 1291,90 zł,
  • graniczna miesięczna kwota przychodu, stanowiąca 70% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w 2020 r., ogłoszonego do celów emerytalnych (powodująca zawieszenie świadczenia) – 3617,30 zł.

Na podstawie wartości kwot miesięcznych można ustalić również roczne progi dochodowe powodujące zmniejszenie bądź zawieszenie świadczenia przedemerytalnego. Wartości te służą do korekty rozliczeń dokonywanej przez ZUS po zakończeniu roku kalendarzowego.

Dopuszczalna roczna kwota przychodu od 01.03.2021 r. wynosi 15 502,80 zł, zaś graniczna roczna kwota przychodu – 43 407,60 zł.

B.O.



Wraz z waloryzacją emerytur i rent wzrastają dodatki do tych świadczeń, m.in. dodatek pielęgnacyjny i dodatek za tajne nauczanie. Obowiązujące dotychczas kwoty zostaną od 1 marca przemnożone przez wskaźnik waloryzacji, który w tym roku wynosi 104,24%.

Obowiązek ponownego przeliczenia dodatków wynika z dyspozycji zawartych w przepisach:

Wysokość wspomnianych wyżej dodatków przed i po waloryzacji przedstawiono w poniższej tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
pielęgnacyjny 229,91 zł 239,66 zł
dla sierot zupełnych 432,12 zł 450,44 zł
kombatancki 229,91 zł 239,66 zł
kompensacyjny 34,49 zł 35,95 zł
pielęgnacyjny dla inwalidy wojennego 344,87 zł 359,49 zł
za tajne nauczanie 229,91 zł 239,66 zł

Waloryzacji podlegają również specjalne świadczenia wypłacane kombatantom przez ZUS. Nowe kwoty świadczeń przedstawiamy w tabeli:

Dodatek Kwota
do lutego 2021 r. od marca 2021 r.
świadczenie pieniężne dla żołnierzy zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianych w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywania rud uranu i batalionach budowlanych 229,91 zł 239,66 zł
świadczenie pieniężne przysługujące osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i ZSRR – w zależności od liczby pełnych miesięcy trwania pracy od 11,53 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie 229,91 zł (za 20 miesięcy) od 12,02 zł (za 1 miesiąc) do maksymalnie 229,91 zł (za 20 miesięcy)
dodatek pieniężny do renty inwalidy wojennego 880,26 zł 917,58 zł

B.O.



W okresie od 1 kwietnia do 30 czerwca 2021 r. podstawa wymiaru zasiłku chorobowego stosowana do obliczenia wysokości świadczenia rehabilitacyjnego ulegnie zwiększeniu o 8,6%.

Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa ZUS z dn. 15 lutego 2021 r. (M.P. z 2021 r. poz. 193) wskaźnik przeliczenia podstawy wymiaru zasiłku chorobowego przyjętej do obliczenia świadczenia rehabilitacyjnego w II kwartale 2021 r. wynosi 108,6%. To o 11,6% więcej niż w poprzednim kwartale.

Zasady obliczania wysokości świadczenia rehabilitacyjnego określono w art. 19 ust. 1–2 ustawy z dn. 25.06.1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 870, z późn. zm.), dalej „ustawa chorobowa”. Podstawą wymiaru świadczenia jest podstawa wymiaru zasiłku chorobowego osoby niezdolnej do pracy:

  • ustalona w momencie uzyskania prawa do pobierania zasiłku przez osobę niezdolną do pracy, następnie
  • przeliczona w momencie nabycia prawa do pobierania świadczenia rehabilitacyjnego – z zastosowaniem wskaźnika waloryzacji, ogłaszanego dla każdego kwartału kalendarzowego.

Jak wskazano w art. 19 ust. 2 ustawy chorobowej, do obliczeń należy zastosować wskaźnik waloryzacji obowiązujący w kwartale, w którym przypada 1. dzień okresu wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego.

Przypominamy, że kwoty świadczenia rehabilitacyjnego wynoszą:

  • 90% podstawy, obliczonej w podany powyżej sposób – za okres pierwszych 3 miesięcy pobierania wspomnianego świadczenia lub
  • 75% podstawy – za pozostały okres albo
  • 100% podstawy – jeżeli niezdolność przypada w okresie ciąży.

B.O.



Prezes ZUS podał wysokość wskaźnika waloryzacji składek zewidencjonowanych na subkoncie za IV kwartał 2020 roku. Wskaźnik ten utrzymał się na takim samym poziomie jak w poprzednim kwartale.

Jak stanowi art. 40d ustawy z dn. 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 266, z późn. zm.), przy ustalaniu wysokości emerytury kwota składek i odsetek za zwłokę zewidencjonowanych na subkoncie po dniu 31 stycznia roku, za który przeprowadzono ostatnią roczną waloryzację składek, jest waloryzowana kwartalnie.

Waloryzacja kwartalna polega na pomnożeniu składek i odsetek za zwłokę zewidencjonowanych na subkoncie przez wskaźnik kwartalnej waloryzacji ogłaszany w Monitorze Polskim w terminie do 25. dnia miesiąca poprzedzającego termin waloryzacji. Wskaźnik ten jest z kolei obliczany na podstawie ostatnio ogłoszonego wskaźnika rocznej waloryzacji. Co istotne, w wyniku przeprowadzonej waloryzacji stan subkonta nie może ulec obniżeniu.

Zgodnie z komunikatem Prezesa ZUS z dnia 15 lutego 2021 r. wskaźnik kwartalnej waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne, środków, odsetek za zwłokę i opłaty prolongacyjnej, zewidencjonowanych na subkoncie za IV kwartał 2020 r. (M.P. z 2021 r. poz. 192) wynosi 101,43%. W stosunku do poprzedniego kwartału wskaźnik ten nie uległ zmianie.

oprac. B.O.



Od 1 marca br. wzrośnie wysokość ryczałtu energetycznego, który jest dodatkiem do świadczeń emerytalno-rentowych, przysługującym m.in. kombatantom i osobom represjonowanym.

Zgodnie z Komunikatem Szefa Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych z dnia 27 stycznia 2021 r. (M.P. poz. 127) ryczałt energetyczny od marca wyniesie  179,81 zł. To oznacza, że w stosunku do dotychczas obowiązującej kwoty (171,41 zł) wzrośnie on o 8,40 zł.

Ryczałt energetyczny to dodatek do świadczeń emerytalno-rentowych. Przyznawany jest na podstawie art. 20 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji wojennych i okresu powojennego (Dz.U. z 2020 r. poz. 517). Przepis ten stanowi, że kombatantom i innym osobom uprawnionym – emerytom, rencistom i inwalidom – przysługuje ryczałt energetyczny w wysokości 50% taryfowych opłat za korzystanie z energii elektrycznej, gazowej i cieplnej na cele domowe, obliczony na podstawie norm ilościowych ustalonych przez Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych. Kwota ryczałtu energetycznego oraz termin, od którego obowiązuje nowa wysokość ryczałtu, określane są więc każdorazowo przez Kierownika Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych.

Ryczałt energetyczny przysługuje również wdowom lub wdowcom – emerytom i rencistom – pozostałym po kombatantach i innych osobach uprawnionych. Ponadto przysługuje osobom wymienionym w ustawie z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach wydobywaniu rud uranu i batalionach budowlanych (Dz.U. z 2020 r. poz. 619), a także wdowom po żołnierzach-górnikach, pobierającym emeryturę lub rentę.

W razie zbiegu prawa do więcej niż jednego świadczenia emerytalnego lub rentowego przysługuje jeden ryczałt energetyczny.

B.O.



Z początkiem 2021 roku zwiększeniu uległa kwota świadczenia pielęgnacyjnego przyznawanego opiekunom dzieci niepełnosprawnych. Nową kwotę świadczenia opublikowano w obwieszczeniu Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 4 listopada 2020 r. w sprawie wysokości świadczenia pielęgnacyjnego (M.P. poz. 1031).

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2021 r. świadczenie pielęgnacyjne będzie wynosić 1971 zł miesięcznie, czyli 141 zł więcej niż w 2020 roku.

Mechanizm corocznej waloryzacji świadczenia pielęgnacyjnego wprowadziła ustawa z dnia 24 kwietnia 2014 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2014 r. poz. 559). Pierwsza waloryzacja została przeprowadzona w 2017 roku. Zgodnie z art. 17 ust. 3b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (Dz.U. z 2020 r. poz. 111) waloryzacja ta polega na zwiększeniu kwoty świadczenia o wskaźnik waloryzacji.

Wskaźnikiem waloryzacji jest procentowy wzrost minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującego na dzień 1 stycznia roku, w którym jest przeprowadzana waloryzacja, w stosunku do wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę obowiązującej w dniu 1 stycznia roku poprzedzającego rok, w którym jest przeprowadzana waloryzacja.

Wysokość świadczenia pielęgnacyjnego ustalanego w sposób określony powyżej zaokrągla się do pełnych złotych w górę. W związku z tym, że od 2021 roku minimalne wynagrodzenie zostało zwiększone z 2600 zł do kwoty 2800 zł (wzrost o 7,7%), świadczenie pielęgnacyjne również wzrosło o 7,7% – z kwoty 1830 zł do 1971 zł.

Przypominamy, że zgodnie z ustawą z dnia 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych świadczenie pielęgnacyjne przysługuje z tytułu rezygnacji z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej:

  • matce albo ojcu,
  • opiekunowi faktycznemu dziecka,
  • osobie będącej rodziną zastępczą spokrewnioną w rozumieniu ustawy z dnia 9 czerwca 2011 r. o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej,
  • innym osobom, na których zgodnie z przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy ciąży obowiązek alimentacyjny, z wyjątkiem osób o znacznym stopniu niepełnosprawności

− jeżeli nie podejmują lub rezygnują z zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej w celu sprawowania opieki nad osobą legitymującą się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności albo orzeczeniem o niepełnosprawności łącznie ze wskazaniami: konieczności stałej lub długotrwałej opieki lub pomocy innej osoby w związku ze znacznie ograniczoną możliwością samodzielnej egzystencji oraz konieczności stałego współudziału na co dzień opiekuna dziecka w procesie jego leczenia, rehabilitacji i edukacji.

B.O.



W obwieszczeniu MRiPS z dnia 9 grudnia 2020 r. (M.P. poz. 1171) ogłoszony został wskaźnik waloryzacji składek na ubezpieczenie emerytalne za III kwartał 2020 r. Wskaźnik ten wyniósł 100,10%.

W porównaniu do poprzedniego kwartału wskaźnik waloryzacji składek emerytalnych jest niższy o 0,20%.

Zgodnie z przepisami art. 25 ustawy z dn. 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (t. jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 53, z późn. zm.) składki na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowane na koncie ubezpieczonego podlegają waloryzacji. Polega ona na pomnożeniu zewidencjonowanych na koncie ubezpieczonego składek przez wskaźnik waloryzacji. Wskaźnik ten jest równy wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych ogółem w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do poprzedniego roku powiększonemu o wzrost realny sumy przypisu składek na ubezpieczenie emerytalne (w roku kalendarzowym poprzedzającym termin waloryzacji w stosunku do roku poprzedniego).

B.O.