Transport do pracy a podwyższone koszty pracownicze

Czy pracownik, który posiada miejsce zamieszkania poza miejscowością, w której znajduje się zakład produkcyjny i który to pracownik ma możliwość korzystania z bezpłatnego zorganizowanego dowozu z miejscowości swojego zamieszkania do miejsca gdzie jest prowadzona produkcja (inna miejscowość), a nie dostaje dodatku za rozłąkę oraz złożył stosowne oświadczenie, ma prawo do podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy o PIT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 5 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. poz. 643), Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów, stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z 19 września 2016 r. (data otrzymania 23 września 2016 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 września 2016 r. otrzymano ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie możliwości zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

Gospodarstwo Ogrodnicze (Wnioskodawca, Pracodawca) jest jednostką działającą na zasadzie osoby fizycznej niebędącej przedsiębiorcą, zarejestrowaną jedynie w systemie REGON i zatrudniającą kilkadziesiąt osób na umowę o pracę.

Kilka miesięcy temu Wnioskodawca uruchomił produkcję roślinną w nowym miejscu położonym około 40 km od miejscowości K. Zdecydowana większość pracowników Gospodarstwa posiada miejsce zamieszkania poza miejscowością, w której znajduje się zakład produkcyjny i do którego nie dojeżdżają środki transportu publicznego. Pracownicy posiadający miejsce zamieszkania poza miejscowością, w której znajduje się zakład produkcyjny złożyli stosowne oświadczenia o miejscu zamieszkania.

Pracodawca zorganizował bezpłatny dowóz dla pracowników. Odbywa się on pojazdem samochodowym przeznaczonym do przewozu więcej niż 9 osób.
W związku z tym, że Pracodawca zapewnia dowóz tylko dwa razy w ciągu dnia (tam i z powrotem), pracownicy korzystają również z prywatnych samochodów, np. w sytuacji zwolnienia z pracy na podstawie art. 188 § 1 Kodeksu pracy udzielanego w godzinach, wykonywania badań lekarskich lub z powodów osobistych.

W związku z powyższym opisem stanu faktycznego zadano następujące pytanie:

Czy pracownik, który posiada miejsce zamieszkania poza miejscowością, w której znajduje się zakład produkcyjny i który to pracownik ma możliwość korzystania z bezpłatnego zorganizowanego dowozu z miejscowości swojego zamieszkania do miejsca gdzie jest prowadzona produkcja (inna miejscowość), a nie dostaje dodatku za rozłąkę oraz złożył stosowne oświadczenie, ma prawo do podwyższonych kosztów uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych?

Zdaniem Wnioskodawcy, prawo do podwyższonych kosztów uzyskania przychodu przysługuje pracownikowi – podatnikowi, w trakcie roku podatkowego, jeśli spełni on 3 warunki:

  • miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy,
  • podatnik nie otrzymuje dodatku za rozłąkę,
  • podatnik złoży w zakładzie pracy pisemne oświadczenie o miejscu zamieszkania.

Ustawa o podatku dochodowym od osób fizycznych nie limituje prawa do podwyższonych kosztów uzyskania przychodów od niekorzystania z dowozu do miejsca pracy opłaconego przez pracodawcę. Dlatego pracownikom w wyżej opisanej sytuacji należą się podwyższone koszty uzyskania przychodu, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 2032) – opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

W myśl art. 11 ust. 1 ww. ustawy, przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 25b i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

W art. 10 ust. 1 ww. ustawy, ustawodawca określił katalog źródeł przychodów, wśród których w pkt 1 wymienił: stosunek służbowy, stosunek pracy, w tym spółdzielczy stosunek pracy, członkostwo w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub innej spółdzielni zajmującej się produkcją rolną, pracę nakładczą, emeryturę lub rentę.

Przychody pracownicze, mają podstawę prawną w art. 12 ust. 1 powołanej ustawy, zgodnie z którym, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Natomiast zgodnie z art. 22 ust. 2 ww. ustawy – koszty uzyskania przychodów z tytułu stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej:

  1. wynoszą 111 zł 25 gr miesięcznie, a za rok podatkowy nie więcej niż 1 335 zł, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody z tytułu jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
  2. nie mogą przekroczyć łącznie 2 002 zł 05 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej;
  3. wynoszą 139 zł 06 gr miesięcznie, a za rok podatkowy łącznie nie więcej niż 1 668 zł 72 gr, w przypadku gdy miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę;
  4. nie mogą przekroczyć łącznie 2 502 zł 56 gr za rok podatkowy, w przypadku gdy podatnik uzyskuje przychody równocześnie z tytułu więcej niż jednego stosunku służbowego, stosunku pracy, spółdzielczego stosunku pracy oraz pracy nakładczej, a miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę.

Natomiast zgodnie z ust. 13 powołanego powyżej art. 22 ww. ustawy – przepisów ust. 2 pkt 3 i 4 oraz ust. 11 nie stosuje się w przypadku, gdy pracownik otrzymuje zwrot kosztów dojazdu do zakładu pracy, z wyjątkiem, gdy zwrócone koszty zostały zaliczone do przychodów podlegających opodatkowaniu.

W myśl art. 32 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – zakład pracy przy obliczaniu zaliczki stosuje koszty uzyskania przychodów określone w art. 22 ust. 2 pkt 3, jeżeli pracownik złoży oświadczenie o spełnieniu warunku określonego w tym przepisie; przepisy ust. 3a i 4 stosuje się odpowiednio.

Stosownie do art. 32 ust. 3a ww. ustawy – oświadczenia, o którym mowa powyżej, nie składa się, jeżeli stan faktyczny wynikający z oświadczenia złożonego w latach poprzednich nie uległ zmianie.

Zgodnie z art. 29 § 1 ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (t.j. Dz.U. z 2016 r. poz. 1666) – umowa o pracę powinna określać między innymi miejsce wykonywania pracy. Ogólnie pod pojęciem miejsca pracy rozumie się bądź stały punkt w znaczeniu geograficznym, bądź pewien oznaczony obszar, strefę określoną granicami jednostki administracyjnej podziału kraju lub w inny dostatecznie wyraźny sposób, w którym ma nastąpić świadczenie pracy. Wskazać należy, że miejscem wykonywania pracy może być zarówno siedziba pracodawcy, jak i określona jednostka organizacyjna poza tą siedzibą. Prawo w zasadzie nie ogranicza stron co do sposobu określenia miejsca pracy.

Stosownie do postanowień art. 25 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j. Dz. U. z 2016 r. poz. 380 ze zm.) – miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Należy rozróżnić pojęcie miejsca zamieszkania jako pojęcie cywilistyczne od pojęcia zameldowania w miejscu pobytu stałego lub czasowego jako czynność z zakresu prawa administracyjnego. Miejscem zamieszkania może być wyłącznie miejscowość. Istotny jest natomiast zarówno fakt fizycznego przebywania w danej miejscowości (corpus) jak i wola przebywania w niej (animus). Dane miejsce nie traci przymiotu miejsca zamieszkania wskutek dłuższego lub krótszego oddalenia się z niego, pod warunkiem, że osoba nie traci rzeczywistego związku z miejscem.

W świetle przywołanych wyżej przepisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, zakład pracy przy obliczaniu zaliczki jest zobowiązany do stosowania podstawowych kosztów uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Natomiast, jeżeli pracownik złoży oświadczenie, z którego wynika, że jego miejsce stałego lub czasowego zamieszkania jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, jest uprawniony do stosowania kosztów uzyskania przychodów określonych w art. 22 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy.

Przepis art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prawo do stosowania podwyższonych kosztów uzależnia od zamieszkania podatnika poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy. Zatem istotnym jest to, czy miejsce zamieszkania pracownika oraz miejsce wykonywania pracy są odrębnymi miejscowościami. Tylko bowiem w sytuacji, gdy pracownik wykonuje pracę wyłącznie w miejscowości, w której mieszka, płatnik może stosować podstawowe koszty uzyskania przychodów, o których mowa w art. 22 ust. 2 pkt 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Jeżeli natomiast pracownik w danym miesiącu świadczy pracę poza miejscem swojego zamieszkania i nie otrzymuje dodatku za rozłąkę, to spełnia warunki do stosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów, o ile wcześniej złożył, zgodnie z art. 32 ust. 5 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, oświadczenie o spełnieniu warunku określonego w art. 22 ust. 2 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. Z kolei, jak wynika z art. 22 ust. 13 ww. ustawy, podwyższonych kosztów ryczałtowych za dojazd do miejsca pracy z miejscowości innej niż siedziba pracodawcy nie stosuje się wobec pracowników otrzymujących zwrot kosztów dojazdu do zakładu pracy.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawcę łączy z pracownikami stosunek pracy. Zdecydowana większość pracowników Wnioskodawcy posiada miejsce zamieszkania poza miejscowością, w której znajduje się zakład produkcyjny. Pracownicy posiadający miejsce zamieszkania poza miejscowością, w której znajduje się zakład produkcyjny złożyli stosowne oświadczenia o miejscu zamieszkania.

Pracodawca zorganizował bezpłatny dowóz dla pracowników. Odbywa się on pojazdem samochodowym przeznaczonym do przewozu więcej niż 9 osób.

W związku z tym, że Pracodawca zapewnia dowóz tylko dwa razy w ciągu dnia (tam i z powrotem), pracownicy korzystają również z prywatnych samochodów, np. w sytuacji zwolnienia z pracy na podstawie art. 188 § 1 Kodeksu pracy udzielanego w godzinach, wykonywania badań lekarskich lub z powodów osobistych.

Reasumując, fakt organizowania przez pracodawcę dowozu pracownika do zakładu pracy nie ma wpływu na koszty uzyskania przychodu tego pracownika. Zgodnie z art. 22 ust. 2 pkt 3 ww. ustawy, koszty podwyższone stosuje się, jeżeli miejsce stałego lub czasowego zamieszkania podatnika jest położone poza miejscowością, w której znajduje się zakład pracy, a podatnik nie uzyskuje dodatku za rozłąkę. Powoduje to, że pracownikom dowożonym do zakładu pracy można potrącać koszty podwyższone, o ile są dowożeni z innej miejscowości

W świetle powyższych wyjaśnień, należy stwierdzić, że w przypadku gdy pracownicy, którym w umowie o pracę Wnioskodawca określił miejsce wykonywania pracy inne niż miejsce zamieszkania, złożyli Pracodawcy oświadczenie o tym, że ich miejsce zamieszkania jest inne niż miejscowość, w której znajduje się zakład pracy Pracodawcy, to spełniają przesłanki do zastosowania podwyższonych kosztów uzyskania przychodów. Prawidłowym zatem jest zastosowanie przez Wnioskodawcę podwyższonych kosztów uzyskania przychodu.

Stanowisko Wnioskodawcy uznaje się za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.

Interpretacja indywidualna z 20 grudnia 2016 r., sygn. 2461-IBPB-2-2.4511.860.2016.1.IN – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach