Pracuję w sferze budżetowej w jednostce samorządowej, sprawdzamy uprawnienia pracowników do otrzymania tzw. 13 pensji za rok 2013 – czy fakt nieprzepracowania pół roku w roku 2013 – pracownicy zostali zwolnieni:
x – 31.01.2013
y – 13.02.2013
z – 19.04.2013
za porozumieniem stron, byli długoletnimi pracownikami, mają lub nie uprawnienie do dodatkowego wynagrodzenia – nasze zdania, jako pracowników kadr są podzielone.
Uprawnienie do wypłaty dodatkowego wynagrodzenia rocznego tzw. trzynastki wynika z ustawy z dnia 12 grudnia 1997 r. o dodatkowym wynagrodzeniu rocznym dla pracowników jednostek sfery budżetowej (Dz.U. z 2013 r. poz. 1144). Zgodnie z treścią art. 2 ust. 1-2 ww. ustawy „pracownik nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w pełnej wysokości po przepracowaniu u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego. Pracownik, który nie przepracował u danego pracodawcy całego roku kalendarzowego, nabywa prawo do wynagrodzenia rocznego w wysokości proporcjonalnej do okresu przepracowanego, pod warunkiem, że okres ten wynosi co najmniej 6 miesięcy.” Wyjątek od zasady proporcjonalności dodatkowego wynagrodzenia rocznego do okresu przepracowanego wprowadza przepis art. 2 ust. 3 tejże ustawy. Czytamy w nim, że „przepracowanie, co najmniej 6 miesięcy warunkujących nabycie prawa do wynagrodzenia rocznego nie jest wymagane w przypadkach:
1) nawiązania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego z nauczycielem i nauczycielem akademickim zgodnie z organizacją pracy szkoły (szkoły wyższej),
2) zatrudnienia pracownika do pracy sezonowej, jeżeli umowa o pracę została zawarta na sezon trwający nie krócej niż trzy miesiące,
3) powołania pracownika do czynnej służby wojskowej albo skierowania do odbycia służby zastępczej,
4) rozwiązania stosunku pracy w związku z:
a) przejściem na emeryturę, rentę szkoleniową albo rentę z tytułu niezdolności do pracy lub świadczenie rehabilitacyjne,
b) przeniesieniem służbowym, powołaniem lub wyborem,
c) likwidacją pracodawcy albo zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących pracodawcy,
d) likwidacją jednostki organizacyjnej pracodawcy lub jej reorganizacją,
5) podjęcia zatrudnienia:
a) w wyniku przeniesienia służbowego,
b) na podstawie powołania lub wyboru,
c) w związku z likwidacją poprzedniego pracodawcy albo ze zmniejszeniem zatrudnienia z przyczyn dotyczących tego pracodawcy,
d) w związku z likwidacją jednostki organizacyjnej poprzedniego pracodawcy lub jej reorganizacją,
e) po zwolnieniu z czynnej służby wojskowej albo po odbyciu służby zastępczej,
6) korzystania:
- z urlopu wychowawczego,
- z urlopu macierzyńskiego,
- z dodatkowego urlopu macierzyńskiego,
- z urlopu ojcowskiego,
- z urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- z dodatkowego urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
- z urlopu dla poratowania zdrowia,
- przez nauczyciela lub nauczyciela akademickiego z urlopu do celów naukowych, artystycznych lub kształcenia zawodowego,
- korzystania z urlopu rodzicielskiego;
7) wygaśnięcia stosunku pracy w związku ze śmiercią pracownika.”
Stan faktyczny zawarty w pytaniu pozwala stwierdzić, że wszyscy wymienieni pracownicy tj. x, y, z nie spełniają podstawowego warunku, powodującego nabycie prawa do tego świadczenia, mianowicie przepracowania co najmniej 6 miesięcy w roku 2013. Ich zatrudnienie ustało bowiem przed upływem tego minimalnego okresu tj. 6 miesięcy i nieistotnym jest przy tym tryb rozwiązania stosunku pracy – na drodze porozumienia stron. Jednocześnie warto podkreślić, że ustawodawca określił katalog zamknięty sytuacji pracownika, w którym pomimo nieprzepracowania co najmniej 6 miesięcy pracownik nabywa prawo do tego wynagrodzenia. Odnosząc się do tak nakreślonego stanu faktycznego jak również postawionego na jego tle pytania, stwierdzić należy, że ów katalog nie będzie miał zastosowania. Reasumując, brak podstaw do wypłacenia wymienionym pracownikom świadczenia w postaci dodatkowego wynagrodzenia rocznego.
Paweł Nowak
specjalista prawa pracy