Do Ministra Pracy i Polityki Społecznej wpłynęło zapytanie (nr 7571) w sprawie interpretacji przepisu Kodeksu pracy dotyczącego prawa pracownika do nieprzerwanego odpoczynku. Kierująca je posłanka Marzena Machałek porosiłą o interpretację art. 133 Kodeksu pracy w kontekście sytuacji, w której w zakładzie pracy obowiązuje praca na 3 zmiany (6-14, 14-22, 22-6). Na każdej zmianie pracuje np. po 20 osób, są one nazwane jako zmiany: A, B i C.

 

Czy przepis odnoszący się do zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy dotyczy przypadku, gdy pracownik, który zgodnie z harmonogramem był przypisany do zmiany A, przechodzi na zmianę B lub C i zmienia się pora wykonywania przez niego pracy w kolejnym tygodniu? Czy czas odpoczynku wynosi wtedy 24 godziny?

Ponadto czy przepis art. 133 k.p. odnosi się do pracy zmianowej i w każdym tygodniu, gdy pracownicy naturalnie zmieniają porę wykonywanej pracy, bowiem harmonogram mówi, że pracownik w tygodniu pierwszym pracuje 6-14, w tygodniu drugim – 22-6, a w tygodniu trzecim – 14-22, i wtedy możliwe jest nakazanie całej brygadzie pracy w sobotę na pierwszej zmianie i rozpoczęcie kolejnego tygodnia pracy w niedzielę od 22 (wtedy okres odpoczynku skraca się do 32 godzin)?

Odpowiedzi udzielił podsekretarz stanu w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej Radosław Mleczko, który stwierdził, że na podstawie art. 133 K.p. pracownikowi przysługuje w każdym tygodniu prawo do co najmniej 35 godzin nieprzerwanego odpoczynku obejmującego co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku dobowego. W przypadku zmiany pory wykonywania pracy przez pracownika w związku z jego przejściem na inną zmianę, zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy, tygodniowy nieprzerwany odpoczynek może obejmować mniejszą liczbę godzin, nie może być jednak krótszy niż 24 godziny. Odpoczynek tygodniowy, co do zasady, powinien przypadać w niedzielę, ale w przypadkach dozwolonej pracy w niedzielę może on przypadać w innym dniu niż niedziela (art. 133 § 3 i 4 K.p.).

Podsekretarz stanu w MPiPS podkreślił, że tygodniowy okres odpoczynku obejmuje także 11 godzin odpoczynku dobowego. Skrócenie okresu tygodniowego odpoczynku w mojej ocenie może zatem dotyczyć tylko elementu tygodniowego okresu odpoczynku, co oznacza, że w takim przypadku tygodniowy okres odpoczynku składa się z 11-godzinnego odpoczynku dobowego oraz skróconego do 13 godzin tygodniowego okresu odpoczynku. Gwarantuje to pracownikom w przypadku przejścia na inną zmianę zapewnienie odpowiedniego odpoczynku tygodniowego, nie krótszego niż 24 godziny.

Oznacza to, że aby zapewnić krótszy tygodniowy odpoczynek w przypadku przejścia pracownika z jednej zmiany na inną zmianę, pomiędzy zakończeniem pracy na poprzedniej zmianie a rozpoczęciem pracy na następnej zmianie muszą upłynąć co najmniej 24 godziny.

Mimo powyższych wyjaśnień przedstawiciel resortu zaznaczył, że minister pracy i polityki społecznej nie jest uprawniony do dokonywania powszechnie obowiązującej wykładni przepisów prawa. Zatem poglądy ministra pracy i polityki społecznej nie są wiążące dla stron stosunku pracy, organizacji pracodawców i pracowników, Państwowej Inspekcji Pracy, jak i dla sądów pracy.

W razie wątpliwości dotyczących prawidłowego stosowania przez pracodawców przepisów prawa pracy pracownicy mogą zwrócić się o pomoc do właściwego okręgowego inspektoratu pracy. Państwowa Inspekcja Pracy jest bowiem organem ustawowo powołanym do nadzoru i kontroli przestrzegania przez pracodawców przepisów prawa pracy, a także uprawnionym do udzielania porad z zakresu prawa pracy (art. l oraz art. 10 ust. l pkt 7 lit. e ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy, Dz. U. z 2012 r. poz. 404, z późn. zm.).

źródło: sejm.gov.pl