VAT od usług cateringowych
W ramach prowadzonej działalności, firma Wnioskodawcy nabywa od podmiotów zewnętrznych usługi cateringowe. Jest to dostawa posiłków na wynos do siedziby firmy lub do miejsca, gdzie organizuje konferencję, szkolenie lub inną imprezę. Zdarza się, że jest to wynajęta sala konferencyjna w centrum kongresowym lub hotelu. Czy można odliczyć podatek VAT od zakupu usług cateringowych?
INTERPRETACJA INDYWIDUALNA
Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 11 kwietnia 2014 r. (data wpływu 25 kwietnia 2014 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie – jest prawidłowe.
UZASADNIENIE
W dniu 25 kwietnia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia podatku VAT naliczonego od zakupu usług cateringowych.
W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący zaistniały stan faktyczny:
Grupa M. spółka jawna (Wnioskodawca) w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi polegające na organizowaniu rozmaitych imprez promocyjnych, konferencji, spotkań firmowych itp. eventów głównie na rzecz klientów będących osobami prawnymi.
W ramach prowadzonej działalności, firma Wnioskodawcy nabywa od podmiotów zewnętrznych usługi cateringowe. Jest to dostawa posiłków na wynos do siedziby firmy lub do miejsca, gdzie Spółka organizuje konferencję, szkolenie lub inną imprezę. Zdarza się, że jest wynajęta sala konferencyjna w centrum kongresowym lub hotelu, przy czym w tym ostatnim przypadku uczestnicy nie korzystają z restauracji tylko jest im oferowany posiłek w sali lub przynależnym do niej miejscu (holu lub miejscu wyznaczonym na tzw. przerwę przy czym nie jest to lokal gastronomiczny).
Usługi te nabywane są na potrzeby prowadzonych imprez dla kontrahentów.
Nabywane usługi dokumentowane są fakturami VAT wystawionymi przez dostawców usług, które w treści – jako rodzaj usługi – opisane są jako usługi cateringowe. Zakupione usługi związane są ze sprzedażą opodatkowaną.
Nabywane przez naszą firmę usługi cateringowe opodatkowane są w większości stawką 8%, choć zdarzają się dostawcy, którzy opodatkowują catering (dostawa żywności) stawką 23%. Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT od 2 czerwca 2008 r. z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.
Podstawowy PKD 9001Z i 8230
Usługi kateringowe PKWiU 56.21.19
W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy można odliczyć podatek VAT od zakupu usług cateringowych?
Stanowisko Wnioskodawcy.
Wnioskodawca może odliczać podatek VAT od zakupu usług cateringowych.
W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zaistniałego stanu faktycznego uznaje się za prawidłowe.
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą lub ustawą o VAT, opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Towarami stosownie do art. 2 pkt 6 ustawy o VAT, są rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii.
Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ww. ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…), natomiast stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT, przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7.
Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.
Zgodnie z podstawową zasadą obowiązującą w podatku od towarów i usług, wynikającą z art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z zastrzeżeniem art. 114, art. 119 ust. 4, art. 120 ust. 17 i 19 oraz art. 124.
Stosownie do art. 86 ust. 2 pkt 1 lit. a ustawy o VAT, kwotę podatku naliczonego stanowi suma kwot podatku wynikających z faktur otrzymanych przez podatnika z tytułu nabycia towarów i usług.
Powyższe regulacje oznaczają, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje wówczas, gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych. Aby zatem podatnik miał prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony wynikający z otrzymanych faktur VAT, zakupy dokumentowane tymi fakturami muszą być związane (w sposób bezsporny) z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez podatnika. Powyższa zasada wyklucza możliwość dokonania obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego związanego z nabyciem towarów i usług, które nie są w ogóle wykorzystywane do czynności opodatkowanych, czyli w przypadku ich wykorzystywania do czynności zwolnionych od podatku oraz niepodlegających temu podatkowi.
Przepisy ustawy o podatku od towarów i usług nie precyzują, jaki związek musi istnieć pomiędzy zakupami a sprzedażą, żeby podatnik mógł skorzystać z prawa do odliczenia. Związek ten może być bezpośredni lub pośredni.
Związek bezpośredni występuje wówczas, gdy nabywane towary służą dalszej odsprzedaży lub też w bezpośredni sposób wiążą się z czynnościami opodatkowanymi wykonywanymi przez Wnioskodawcę.
Natomiast o związku pośrednim mówimy wtedy, gdy ponoszone wydatki wiążą się z całokształtem funkcjonowania podmiotu, a więc w sposób pośredni wiążą się z działalnością gospodarczą i z osiąganymi przychodami. Aby wskazać, czy określone zakupy mają związek pośredni musi istnieć związek przyczynowo-skutkowy między dokonanymi zakupami towarów i usług a powstaniem obrotu. Pośredni związek dokonanych zakupów z działalnością gospodarczą występuje wówczas, gdy zakup towarów i usług nie przyczynia się bezpośrednio do uzyskania przychodu, lecz poprzez wpływ na ogólne funkcjonowanie przedsiębiorstwa jako całości, przyczynia się do generowania przez podmiot obrotów.
Ustawodawca stworzył podatnikowi prawo do odliczenia podatku naliczonego, pod warunkiem spełnienia przez niego zarówno przesłanek pozytywnych, m.in. tego, że zakupy będą wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych oraz niezaistnienia przesłanek negatywnych, określonych w art. 88 ustawy o podatku od towarów i usług. Przepis ten określa listę wyjątków, które pozbawiają podatnika prawa do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony.
Stosownie do art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT, obniżenia kwoty lub zwrotu różnicy podatku należnego nie stosuje się do nabywanych przez podatnika usług noclegowych i gastronomicznych, z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.
Reguła powyższa wyłącza możliwość obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w odniesieniu do wszystkich wydatków ponoszonych w związku z nabyciem usług gastronomicznych, za wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób.
Z przedstawionego stanu faktycznego wynika, że Wnioskodawca, zarejestrowany czynny podatnik podatku VAT, w ramach prowadzonej działalności gospodarczej świadczy usługi polegające na organizowaniu rozmaitych imprez promocyjnych, konferencji, spotkań firmowych itp. eventów głównie na rzecz klientów będących osobami prawnymi. W ramach prowadzonej działalności, firma Wnioskodawcy nabywa od podmiotów zewnętrznych usługi cateringowe. Jest to dostawa posiłków na wynos do siedziby firmy lub do miejsca, gdzie Spółka organizuje konferencję, szkolenie lub inną imprezę. Zdarza się, że jest wynajęta sala konferencyjna w centrum kongresowym lub hotelu, przy czym w tym ostatnim przypadku uczestnicy nie korzystają z restauracji tylko jest im oferowany posiłek w sali lub przynależnym do niej miejscu (holu lub miejscu wyznaczonym na tzw. przerwę przy czym nie jest to lokal gastronomiczny).
Usługi te nabywane są na potrzeby prowadzonych imprez dla kontrahentów. Nabywane usługi dokumentowane są fakturami VAT wystawionymi przez dostawców usług, które w treści – jako rodzaj usługi – opisane są jako usługi cateringowe. Zakupione usługi związane są ze sprzedażą opodatkowaną. Wnioskodawca podał, że usługi wskazane we wniosku są sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 56.21.19.
Odnosząc się do powyższego stwierdzić należy, że w niniejszej sprawie najistotniejszą kwestią jest ustalenie istnienia lub nieistnienia podstaw do zastosowania przepisu art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT, co sprowadza się do ustalenia, czy Wnioskodawca nabywa usługę gastronomiczną.
Ustawa o podatku od towarów i usług nie definiuje usług gastronomicznych ani usług cateringowych.
Zatem zasadne jest rozważenie, czy usługi cateringowe różnią się od usług gastronomicznych, czy też rzeczywisty charakter tych usług jest taki sam.
W konsekwencji, zgodnie z zasadami podstawowej dla interpretacji tekstu prawnego wykładni językowej, uzasadnione jest odwołanie się do definicji słownikowej tych pojęć.
Usługa gastronomiczna zgodnie z definicją zawartą w Słowniku Języka Polskiego PWN (Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.), polega na przygotowaniu i podaniu posiłku w miejscu, w którym jest on przyrządzany, tj. w restauracji, czy innym lokalu. Natomiast catering oznacza usługę polegającą na przygotowywaniu i dostarczaniu na zamówienie gotowych potraw w miejsce wskazane przez zamawiającego lub na organizacji przyjęć.
W konsekwencji, wykładnia językowa pojęcia usługi gastronomicznej i cateringowej pozwala na określenie podstawowej różnicy między tymi dwoma kategoriami – usługa gastronomiczna polega na świadczeniu usługi w restauracji (tj. w pomieszczeniu będącym w posiadaniu podmiotu realizującego usługę), podczas gdy catering ma charakter dostarczenia na zamówienie gotowej potrawy do lokalizacji wskazanej przez zlecającego.
Podobnie wypowiedział się również Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku w sprawie C-231/94 Faalborg-Gelting. W powyższym orzeczeniu TSUE udzielił odpowiedzi na pytanie, kiedy mamy do czynienia z usługą restauracyjną, a kiedy ze sprzedażą żywności „na wynos”, tj. de facto z dostawą towarów. Jak zauważył TSUE, usługa restauracyjna jest rezultatem szeregu czynności, począwszy od gotowania potrawy do jej serwowania, przy czym jednocześnie do dyspozycji klienta pozostaje infrastruktura, w tym jadalnia z pomieszczeniami sąsiadującymi (np. szatnia), umeblowanie i zastawa stołowa. Osoby, które w ramach wykonywania swojego zawodu pracują w restauracjach, wykonują na rzecz nabywcy posiłków wiele czynności, takich jak nakrywanie do stołu, doradzanie klientowi i objaśnianie szczegółów dotyczących posiłków w menu, podawanie do stołu i sprzątanie po zakończeniu konsumpcji. Usługi restauracyjne charakteryzuje zatem cały zespół cech i czynności, przy czym dostawa posiłku jest jedynie częścią usługi, choć stanowi dominujący element. Zatem należy je klasyfikować dla celów VAT jako świadczenie usług. Jednocześnie TSUE podkreślił, że sytuacja wygląda odmiennie, jeśli transakcja dotyczy posiłków „na wynos” i nie obejmuje usługi mającej na celu uzyskanie wzrostu konsumpcji na miejscu przy odpowiednim podaniu potrawy. Wtedy mamy do czynienia z dostawą towarów (tj. żywności) (por. pkt 12-14 uzasadnienia wyroku z dnia 2 maja 1996 r. w sprawie C-231/94 Faaborg-Gelting Linien A/S przeciwko Finanzamt Flensburg).
Wprawdzie powyższy wyrok dotyczył rozstrzygnięcia kwestii miejsca opodatkowania określonych czynności, jednak zaprezentowany przez TSUE podział na usługi restauracyjne oraz dostarczanie żywności „na wynos” może być pomocny przy ustaleniu rzeczywistego charakteru cateringu. Wyrok ten w pośredni sposób pomaga odróżniać klasyczne usługi gastronomiczne od cateringu, rozumianego jako przygotowanie i dostarczenie żywności we wskazane miejsce.
W świetle powyższego uznać należy, że usługi cateringowe stanowią usługę odrębną od gastronomicznej.
W celu dodatkowego potwierdzenia odrębnego charakteru usługi cateringu od usługi gastronomicznej, zasadne jest odniesienie się do Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług, (PKWiU), do której klasyfikacji odwołują się przepisy ustawy o podatku VAT.
Zgodnie z art. 5a ustawy o VAT, towary lub usługi będące przedmiotem czynności, o których mowa w art. 5, wymienione w klasyfikacjach wydanych na podstawie przepisów o statystyce publicznej, są identyfikowane za pomocą tych klasyfikacji, jeżeli dla tych towarów lub usług przepisy ustawy lub przepisy wykonawcze wydane na jej podstawie powołują symbole statystyczne.
Powyższy przepis wprost stanowi, że oznaczenia PKWiU stosuje się jedynie w określonych w ustawie lub rozporządzeniach sytuacjach, tzn. gdy przepis wprost odnosi się do symbolu PKWiU.
Podkreślić zatem należy, że prawidłowa pod względem klasyfikacji statystycznych identyfikacja towarów stanowi warunek niezbędny do określenia wysokości opodatkowania na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług w stosunku do towarów, dla których przepisy VAT powołują stosowną klasyfikację statystyczną.
Od dnia 1 stycznia 2011 r., dla celów opodatkowania podatkiem od towarów i usług wykorzystywana jest Polska Klasyfikacja Wyrobów i Usług, wprowadzona w życie rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU) (Dz.U. Nr 207, poz. 1293 ze zm.).
I tak w dziale 56 ww. klasyfikacji mieszczą się „usługi związane z wyżywieniem”, w tym pod symbolem PKWiU 56.2 „usługi przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering) i pozostałe usługi gastronomiczne”. Natomiast pod symbolem PKWiU 56.21 zostały sklasyfikowane „usługi przygotowania i dostarczania żywności dla odbiorców zewnętrznych (katering)”. Z kolei pod symbolem PKWiU 56.29 mieszczą się „Pozostałe usługi gastronomiczne” gdzie wymienione zostały również usługi stołówkowe (PKWiU 56.29.2).
Jak wynika z powyższego, usługa cateringowa nie jest sklasyfikowana jako usługa gastronomiczna, co oznacza, że nie są one tożsame.
Definicja określająca usługi cateringowe zawarta została również w rozporządzeniu wykonawczym Rady (UE) nr 282/2011 z dnia 15 marca 2011 r. ustanawiającym środki wykonawcze do dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L z 2011 r. Nr 77 s. 1). Zgodnie z art. 6 ust. 1 i ust. 2 tego rozporządzenia, usługi restauracyjne i cateringowe oznaczają usługi polegające na dostarczaniu gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo żywności i napojów, przeznaczonych do spożycia przez ludzi, wraz z odpowiednimi usługami wspomagającymi pozwalającymi na ich natychmiastowe spożycie. Dostarczanie żywności lub napojów lub żywności i napojów stanowi jedynie element większej całości, w której muszą przeważać usługi. Usługi restauracyjne polegają na świadczeniu takich usług w lokalu należącym do usługodawcy, podczas gdy usługi cateringowe polegają na świadczeniu takich usług poza lokalem usługodawcy. Za usługi cateringowe i restauracyjne w rozumieniu ust. 1 nie uznaje się dostawy gotowej lub niegotowej żywności lub napojów albo dostawy gotowej lub niegotowej żywności i napojów, wraz z ich transportem lub bez niego, ale bez żadnych innych usług wspomagających.
W świetle powyższego uznać należy, że catering stanowi usługę odrębną od gastronomicznej. W powołanym przepisie art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. b ustawy o VAT, wyłączającym prawo do odliczenia podatku naliczonego, ustawodawca wymienił jedynie usługi gastronomiczne, tym samym nie zostało wykluczone prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tytułu zakupu usług cateringowych. Warunkiem jednak skorzystania z tego prawa jest, aby nabyte usługi były wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych.
Mając na uwadze powołane wyżej przepisy prawa podatkowego w kontekście przedstawionego stanu faktycznego stwierdzić należy, że jeżeli nabywane przez Wnioskodawcę usługi nie stanowią usług gastronomicznych lecz wyłącznie usługi cateringowe sklasyfikowane pod symbolem PKWiU 56.21.19 jako „usługi przygotowywania i dostarczania żywności dla pozostałych odbiorców zewnętrznych (katering)”, oraz zakup tych posiłków będzie służył Wnioskodawcy do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT i nie będą zachodziły ewentualnie inne wyłączenia z art. 88 ustawy o VAT, to Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu ich zakupu.
Tym samym stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.
Interpretacja dotyczy zaistniałego stanu faktycznego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dacie zaistnienia zdarzenia w przedstawionym stanie faktycznym.
Przedmiotem niniejszej interpretacji nie była kwestia ustalenia stawki podatku VAT na usługi cateringowe, gdyż w tym zakresie Wnioskodawca nie zadał pytania i nie przedstawił własnego stanowiska w tej sprawie.
Niniejsza interpretacja traci swoją ważność w przypadku zmiany któregokolwiek z elementów przedstawionego stanu faktycznego lub zmiany stanu prawnego.
Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 22 lipca 2014 r., sygn. IBPP2/443-409/14/RSz