Czy w przypadku sporządzenia faktur dokumentujących czynności, które nie doszły do skutku Wnioskodawca ma prawo anulować takie faktury pod warunkiem, że nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego? Czy Wnioskodawca ma prawo do uzyskania od urzędu skarbowego zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) oraz § 2 i § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z dnia 29 maja 2013 r. (data wpływu 3 czerwca 2013 r.), uzupełnionym pismem z dnia 29 maja 2013 r. (data wpływu 3 czerwca 2013 r.), o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania faktur VAT w sytuacji braku wprowadzenia ich do obrotu oraz możliwości uzyskania zwrotu nienależnie wpłaconych do urzędu skarbowego kwot wynikających z anulowanych faktur – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 3 czerwca 2013 r. wpłynął do tut. organu ww. wniosek uzupełniony pismem z dnia 29 maja 2013 r., o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie możliwości anulowania faktur VAT w sytuacji braku wprowadzenia ich do obrotu oraz możliwości uzyskania zwrotu nienależnie wpłaconych do urzędu skarbowego kwot wynikających z anulowanych faktur.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wystawił następujące faktury VAT:

• Faktura VAT nr … z dnia 29 kwietnia 2011 roku na kwotę 16.367,54 zł brutto (w tym 3.060,60 zł VAT), której kontrahentem był Zakład Elektroinstalacyjny ….,
• Faktura VAT nr … z dnia 29 kwietnia 2011 roku na kwotę 52.840,28 zł brutto (w tym 9.880,70 zł VAT), której kontrahentem był Zakład Elektroinstalacyjny …,
• Faktura VAT nr … z dnia 7 czerwca 2011 roku na kwotę 46.036,93 zł brutto (w tym 8.608,53 zł VAT), której kontrahentem był K.

Wnioskodawca, na podstawie wystawionych faktur odprowadził podatek VAT do Urzędu Skarbowego … w K. w wysokości 21.549,83 zł brutto (dwadzieścia jeden tysięcy pięćset czterdzieści dziewięć złotych 83/100).

Jednakowoż, powyższe faktury VAT dokumentowały zawarcie transakcji, które faktycznie nie miały miejsca – faktury VAT w przedmiotowej sprawie nie zostały wprowadzone do obrotu, gdyż kontrahenci Wnioskodawcy – Zakład Elektroinstalacyjny … oraz K. nie odebrali wyszczególnionych na fakturach VAT towarów. Co więcej, tego towaru nigdy nie zamawiali oraz nie otrzymali od Wnioskodawcy oryginałów faktur VAT. Na potwierdzenie powyższego stanu faktycznego kontrahenci Wnioskodawcy wydali stosowne oświadczenia.

W uzupełnieniu wniosku Wnioskodawca podał, że Wnioskodawca jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem VAT od 3 listopada 1993 r. i składa deklaracje VAT-7.

Faktury dokumentowały sprzedaż towarów elektrycznych (Kabel Y., oprawa uliczna L.). Faktury nie podają kwot zgodnych z rzeczywistością, gdyż dokumentują fikcyjne czynności dokonane przez jednego z byłych pracowników Wnioskodawcy.

Sytuacja powyższa miała miejsce w Oddziale Spółki Wnioskodawcy w P. Zarząd Spółki nie miał wiedzy na temat tego dlaczego zostały wystawione faktury i dlaczego towar został przygotowany na oddzielnych polach magazynowych. Pracownik, który wystawił niniejsze faktury, już nie pracuje, dokonał tego w celu bezprawnego osiągnięcia korzyści majątkowej.

Sytuacja, w której wymienione we wniosku faktury VAT dokumentujące dokonanie transakcji, które faktycznie nie zostały zawarte, jest wynikiem oszustwa dokonanego przez jednego z pracowników spółki …, wobec którego zostały już wyciągnięte odpowiednie konsekwencje – wystawił On powyższe faktury VAT dokumentujące fikcyjne transakcje w celu osiągnięcia korzyści majątkowej. Zarząd Spółki …. nie miał wiedzy na temat tego, że ten pracownik wystawił takie faktury.

Wnioskodawca odprowadził podatek VAT od ww. faktur, gdyż Spółka … działała wówczas na Oddziałach usytuowanych na terenie całej Polski. Zarząd nie był w stanie bieżąco kontrolować zawartych transakcji.

Kontrahenci Wnioskodawcy nie odebrali przedmiotowych faktur, ponieważ nie doszło do zawarcia transakcji między Wnioskodawcą a kontrahentami – przedmiotowe faktury zostały wystawione przez jednego z byłych pracowników Spółki i dokumentowały one fikcyjne transakcje, które w rzeczywistości nie miały miejsca

Wnioskodawca rozliczył podatek VAT za przedmiotowe faktury w deklaracjach podatkowych za miesiące: kwiecień 2011 rok oraz czerwiec 2011 rok, tj. miesiące wystawienia faktur.

W związku z powyższym zadano następujące pytania (ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 29 maja 2013 r.):

1. Czy w przypadku sporządzenia faktur dokumentujących czynności, które nie doszły do skutku Wnioskodawca ma prawo anulować takie faktury pod warunkiem, że nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego?
2. Czy Wnioskodawca ma prawo do uzyskania od Urzędu Skarbowego … zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT w wysokości 21.549,83 zł (słownie: dwadzieścia jeden tysięcy pięćset czterdzieści dziewięć złotych 83/100) brutto?

Zdaniem Wnioskodawcy (stanowisko ostatecznie sformułowane w uzupełnieniu wniosku z dnia 29 maja 2013 r.):

Ad.1 Wnioskodawca ma prawo anulować faktury VAT, które dokumentują zaistnienie określonych transakcji sprzedaży, które faktycznie nie miały miejsca. Ta argumentacja jest zgodna z aktualnie obowiązującą interpretacją przepisów prawa podatkowego – Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 19 sierpnia 2010 roku, sygn.: IPP2/443-397/10-4/KOM stwierdza, że „w przypadku sporządzenia faktur dokumentujących czynności, które nie doszły do skutku, Wnioskodawca ma prawo anulować takie faktury pod warunkiem, że nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego. Anulowanie faktur dotyczy tylko takich przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność niedokonaną”.

Ad. 2. Urząd Skarbowy, który jest organem podatkowym właściwym dla Wnioskodawcy ze względu na sprawę będącą przedmiotem interpretacji indywidualnej, jest zobowiązany do zwrotu Wnioskodawcy odpowiedniej kwoty tytułem nienależnie uiszczonego podatku VAT. Zgodnie z art. 19 ust. 4 ustawy o podatku od towarów i usług „Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi”. W przedmiotowej sprawie nie doszło do wydania towaru – towar nie został wydany kontrahentom, a co za tym idzie nie został wprowadzony do obrotu (potwierdzają to oświadczenia kontrahentów), zatem nie mogło dojść do powstania obowiązku podatkowego.

Co więcej, zgodnie z art. 5 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów, a jak stanowi art. 7 ust. 1 ww. ustawy przez dostawę towarów rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. W powyższej sytuacji nie doszło do przeniesienia prawa do rozporządzania towarami jak właściciel – towar nie został wprowadzony do obrotu, więc na Wnioskodawcy nie ciążył obowiązek podatkowy z tytułu odpłatnej dostawy towaru – zatem nie doszło do skonkretyzowania obowiązku podatkowego w podatku od towarów i usług powstałego na skutek braku dokonania określonej czynności (wydania towaru) i przekształcenia go w zobowiązanie podatkowe, które zgodnie z art. 5 Ordynacji Podatkowej nakłada na podatnika obowiązek zapłaty podatku na rzecz Skarbu Państwa.

Reasumując – w ocenie Wnioskodawcy, Wnioskodawca ma prawo do uzyskania od Urzędu Skarbowego … zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT w wysokości 21.549,83 zł brutto, gdyż nie ciążył na Wnioskodawcy obowiązek podatkowy, który uprawniałby Urząd Skarbowy do zachowania pobranego od Wnioskodawcy podatku VAT.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 ze zm.), zwanej dalej ustawą o VAT, opodatkowaniu ww. podatkiem, podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.

Stosownie do art. 7 ust. 1 ustawy o VAT przez dostawę towarów, o której mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumnie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel (…).

Przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1, rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 (…) – art. 8 ust. 1 ustawy o VAT.

Z kolei obowiązek podatkowy w świetle art. 19 ust. 1 ww. ustawy o VAT, powstaje z chwilą wydania towaru lub wykonania usługi, z zastrzeżeniem ust. 2-21, art. 14 ust. 6, art. 20 i art. 21 ust. 1. Jeżeli dostawa towaru lub wykonanie usługi powinny być potwierdzone fakturą, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą wystawienia faktury, nie później jednak niż w 7. dniu, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi (art. 19 ust. 4 ustawy o VAT).

Zgodnie z art. 19 ust. 11 ustawy o VAT, jeżeli przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi otrzymano część należności, w szczególności: przedpłatę, zaliczkę, zadatek, ratę, obowiązek podatkowy powstaje z chwilą jej otrzymania w tej części.

Z konstrukcji podatku od towarów i usług wynika, iż podatnik, który wykonuje czynności podlegające opodatkowaniu podatkiem VAT, zobowiązany jest opodatkować daną czynność w momencie powstania obowiązku podatkowego. Powyższe przepisy formułują zasadę ogólną, zgodnie z którą obowiązek podatkowy powstaje w dniu wydania towaru lub wykonania usługi, natomiast jeżeli dostawa towarów lub wykonanie usługi powinno być potwierdzone wystawioną fakturą obowiązek podatkowy powstaje w dniu wystawienia faktury, ale nie później niż siódmego dnia, licząc od dnia wydania towaru lub wykonania usługi.

W myśl art. 15 ust. 1 ww. ustawy, podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

W myśl art. 108 ust. 1 ustawy o VAT, w przypadku gdy osoba prawna, jednostka organizacyjna niemająca osobowości prawnej lub osoba fizyczna wystawi fakturę, w której wykaże kwotę podatku, jest obowiązana do jego zapłaty.

Jak wynika z treści przytoczonych przepisów, podatnik wystawia fakturę w przypadku sprzedaży towaru lub usługi oraz w przypadku otrzymania zaliczki przed wydaniem towaru lub wykonaniem usługi. Faktura VAT jest zatem dokumentem potwierdzającym zaistnienie zdarzenia gospodarczego (potwierdzeniem nabycia określonych towarów i usług lub też otrzymania zaliczki) i nierozerwalnie związana jest z powstaniem obowiązku podatkowego.

Wystawienie faktury należy rozumieć jako sporządzenie ww. dokumentu oraz jego przekazanie innemu podmiotowi (nabywcy), a przez to wprowadzenie faktury do obrotu prawnego. Faktura VAT jedynie sporządzona, a nie wprowadzona do obrotu prawnego (nie została doręczona adresatowi), nie jest zatem fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy.

W praktyce zdarzają się jednakże sytuacje, gdy po wystawieniu faktury VAT następują zdarzenia gospodarcze mające wpływ na treść pierwotnej faktury lub faktura zawiera błędy. W takiej sytuacji ustawodawca wskazuje na możliwość skorygowania takiej faktury VAT poprzez wystawienie faktury korygującej.

Na podstawie delegacji ustawowej zawartej w artykule 106 ust. 8 ustawy o VAT, Minister Finansów wydał rozporządzenie z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 ze zm.), zwane dalej rozporządzeniem. W rozporządzeniu tym, przepisy dotyczące zasad wystawiania faktur korygujących zostały zawarte w § 13 i § 14.

Zgodnie z § 13 ust. 1 ww. rozporządzenia, w przypadku gdy po wystawieniu faktury udzielono rabatów określonych w art. 29 ust. 4 ustawy, podatnik udzielający rabatu wystawia fakturę korygującą tę fakturę.

Stosownie do § 13 ust. 2 rozporządzenia, w przypadku gdy podatnik udziela rabatu w odniesieniu do jednej lub więcej dostaw towarów lub usług, faktura korygująca powinna zawierać:

• numer kolejny oraz datę jej wystawienia;
• dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca:
• określone w § 5 ust. 1 pkt 1-6,
• nazwę (rodzaj) towaru lub usługi objętych rabatem;
• kwotę i rodzaj udzielonego rabatu;
• kwotę zmniejszenia podatku należnego.

W myśl § 13 ust. 5 rozporządzenia, przepisy ust. 1 i 2 stosuje się odpowiednio w przypadku:

• zwrotu sprzedawcy towarów oraz zwrotu nabywcy kwot nienależnych, o których mowa w art. 29 ust. 4 ustawy;
• zwrotu nabywcy całości lub części należności, o której mowa w § 10 ust. 1.

Stosownie do § 13 ust. 8 rozporządzenia, faktury korygujące powinny zawierać wyraz „KOREKTA” albo wyrazy „FAKTURA KORYGUJĄCA”.

W myśl § 14 ust. 1 rozporządzenia, fakturę korygującą wystawia się również, gdy po wystawieniu faktury podwyższono cenę lub stwierdzono pomyłkę w cenie, stawce, kwocie podatku lub w jakiejkolwiek innej pozycji faktury.

Faktura korygująca – stosownie do zapisu § 14 ust. 3 rozporządzenia – wystawiana w przypadku stwierdzenia pomyłek, o których mowa w ust. 1, powinna zawierać dane określone w ust. 2 pkt 1 i dane określone w § 5 ust. 1 pkt 1-6 zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca, a także:

prawidłową treść korygowanych pozycji, w tym kwoty w wysokości prawidłowej, lub
różnicę między odpowiednimi kwotami wskazanymi pierwotnie w wysokości omyłkowej i w wysokości prawidłowej.
Ze wskazanych przepisów wynika, że jeżeli po wystawieniu faktury VAT wystąpią zdarzenia mające wpływ na treść wystawionej faktury lub okaże się, że wystawiona faktura zawiera błędy, podatnik wystawia w takim przypadku fakturę korygującą. Zatem faktura korygująca wystawiana jest w celu podania właściwych, prawidłowych i zgodnych z rzeczywistością kwot i innych danych, decydujących o rzetelności wystawionego dokumentu. Podkreślić należy, iż dokonanie korekty faktury jest możliwe jedynie w przypadku, gdy pierwotna faktura została wprowadzona do obrotu prawnego, tzn. została przyjęta (odebrana) przez nabywcę towaru lub usługi oraz ujęta w jego rozliczeniach. Natomiast nie ma możliwości dokonywania korekty faktury w sytuacji, gdy pierwotna faktura została wystawiona ale nie weszła do obrotu prawnego (z uwagi na to, iż nie została przekazana adresatowi), bowiem nie wywołuje wówczas żadnych skutków prawnych.

A zatem, co do zasady, korygowanie treści pierwotnie wystawionej faktury VAT powinno nastąpić przez wystawienie przez sprzedawcę faktury korygującej.

Jednakże w sytuacji, gdy wystawiona faktura nie została wprowadzona do obrotu prawnego poprzez jej przekazanie kontrahentowi – nie ma podstaw do poprawienia błędów poprzez wystawienie faktury korygującej – wówczas istnieje możliwość anulowania tej faktury.

Należy zauważyć, że ani przepisy ustawy o podatku od towarów i usług, ani przepisy rozporządzeń wykonawczych do tej ustawy, nie regulują kwestii dotyczącej anulowania wystawionych faktur. W praktyce jednak – w drodze wyjątku – jest dopuszczalne anulowanie faktury, sprowadzające się do przekreślenia oryginału i kopii faktury oraz dokonaniu na nich adnotacji uniemożliwiających ich powtórne wykorzystanie. Należy jednak w tym miejscu podkreślić, iż anulowanie faktur VAT powinno dotyczyć wyłącznie tych dokumentów rozliczeniowych, które nie zostały wprowadzone przez podatnika do obrotu prawnego.

Anulowanie faktury VAT powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ponadto, podatnik powinien dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych. W przypadku anulowania faktury VAT sprzedawca (wystawca faktury) winien posiadać w swojej dokumentacji zarówno kopię, jak i oryginał dokumentu sprzedaży z dokonaną na nich adnotacją unieważniającą fakturę, która uniemożliwi ich powtórne wydanie i wykorzystanie. Zatem, anulowanie faktury dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktura dokumentuje czynność rzeczywiście niedokonaną.

Z wniosku wynika, że pracownik Wnioskodawcy w oddziale Firmy znajdującym się w innym mieście wystawił w dniu 29 kwietnia 2011 r. – 2 faktury VAT, których odbiorcą był Zakład Elektroinstalacyjny … oraz w dniu 7 czerwca 2011 r. – 1 fakturę, której odbiorcą był K. Faktury te dokumentowały transakcje, które faktycznie nie miały miejsca, gdyż kontrahenci nie odebrali wyszczególnionych na fakturach towarów elektrycznych, bowiem tych towarów nigdy nie zamawiali. Faktury nie zostały wprowadzone do obrotu a kontrahenci nie otrzymali oryginałów faktur. Na potwierdzenie powyższego stanu faktycznego kontrahenci Wnioskodawcy wydali stosowne oświadczenia.

Wnioskodawca wskazał, że faktury nie podają kwot zgodnych z rzeczywistością, gdyż dokumentują transakcje, które faktycznie nie zostały zawarte. Czynności wystawienia faktur są bowiem wynikiem oszustwa dokonanego przez jednego z pracowników Wnioskodawcy w celu osiągnięcia korzyści majątkowej.

Wątpliwość Wnioskodawcy dotyczy kwestii możliwości anulowania faktur dokumentujących czynności, które nie doszły do skutku, a które nie zostały wprowadzone do obrotu prawnego.

W przedmiotowej sprawie istotne jest, że opisane transakcje nie doszły do skutku (kontrahenci nie odebrali towarów, których nie zamawiali), a jednocześnie Wnioskodawca nie wprowadził faktur do obrotu (kontrahenci nie odebrali oryginałów faktur).

W związku z powyższym można stwierdzić, że dopuszczalne jest w tym konkretnym przypadku anulowanie dokumentów (oryginałów i kopii faktur). Dokumenty ww. operacji księgowych powinny być opatrzone odpowiednią adnotacją i powinny być zachowane w dokumentach firmy Wnioskodawcy.

Należy zaznaczyć, iż anulowanie faktur powinno być traktowane w sposób wyjątkowy i wykorzystywane tylko w przypadku zaistnienia takiej konieczności. Ponadto podatnik powinien dołożyć należytej staranności przy dokumentowaniu zaistniałych zdarzeń gospodarczych.

Reasumując, w przypadku sporządzenia faktury na okoliczność transakcji, która nie doszła do skutku podatnik ma prawo anulować przedmiotową fakturę (oryginał i kopię) pod warunkiem, iż faktura ta nie została wprowadzona do obiegu prawnego. Anulowanie faktur dotyczy tylko tych przypadków, gdy faktury dokumentują czynności rzeczywiście niedokonane.

Zatem w takiej sytuacji faktura nie wprowadzona do obrotu prawnego nie jest fakturą w rozumieniu art. 106 ustawy o VAT, a zatem nie jest fakturą wystawioną w rozumieniu wyżej cytowanego przepisu prawnego i nie stanowi podstawy do zapłaty podatku w niej wykazanego w trybie art. 108 ust. 1 ustawy. Co za tym idzie, do faktury takiej nie mogą mieć zastosowania wymogi dotyczące wystawiania faktur korygujących.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż Wnioskodawca ma prawo anulować faktury VAT, które dokumentują transakcje sprzedaży, które faktycznie nie miały miejsca, należało uznać za prawidłowe.

Odnośnie prawa do uzyskania zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT z faktur dokumentujących transakcje sprzedaży, które faktycznie nie miały miejsca należy wskazać, że zgodnie z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT, podatnicy, o których mowa w art. 15, są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu, z zastrzeżeniem ust. 2-10 i art. 133.

Według generalnej zasady zawartej w treści art. 99 ust. 12 ustawy, zobowiązanie podatkowe, kwotę zwrotu różnicy podatku, kwotę zwrotu podatku naliczonego lub różnicy podatku, o której mowa w art. 87 ust. 1, przyjmuje się w kwocie wynikającej z deklaracji podatkowej, chyba że naczelnik urzędu skarbowego określi je w innej wysokości.

W myśl art. 103 ust. 1 ww. ustawy, podatnicy oraz podmioty wymienione w art. 108 są obowiązani, bez wezwania naczelnika urzędu skarbowego, do obliczania i wpłacania podatku za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy, na rachunek urzędu skarbowego, z zastrzeżeniem ust. 2-4 oraz art. 33 i 33b.

Stosownie do art. 109 ust. 3 cyt. ustawy, podatnicy, z wyjątkiem podatników wykonujących wyłącznie czynności zwolnione od podatku na podstawie art. 43 i 82 ust. 3 oraz zwolnionych od podatku na podstawie art. 113 ust. 1 i 9, są obowiązani prowadzić ewidencję zawierającą:

• kwoty określone w art. 90,
• dane niezbędne do określenia przedmiotu i podstawy opodatkowania,
• wysokość podatku należnego,
• kwoty podatku naliczonego obniżające kwotę podatku należnego oraz kwotę podatku, podlegającą wpłacie do urzędu skarbowego lub zwrotowi z tego urzędu,
• oraz inne dane służące do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej,
• a w przypadkach określonych w art. 120 ust. 15, art. 125, 134, 138 – dane określone tymi przepisami niezbędne do prawidłowego sporządzenia deklaracji podatkowej.

Podatek od towarów i usług należy do grupy podatków powstających z mocy prawa, który pobierany jest w trybie tzw. samoobliczenia. Dlatego też szczególnie istotną rolę w tym podatku odgrywają deklaracje podatkowe. Przy ich pomocy podatnik określa i zgłasza organowi podatkowemu (deklaruje) wysokość zobowiązania podatkowego.

Ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.) zawiera ogólne zasady korygowania deklaracji, także dotyczące deklaracji składanych dla potrzeb rozliczenia podatku od towarów i usług, niezależnie od regulacji zawartych w samej ustawie o VAT.

Zgodnie z art. 81 § 1 jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, podatnicy, płatnicy i inkasenci mogą skorygować uprzednio złożoną deklarację. Skorygowanie deklaracji następuje przez złożenie korygującej deklaracji wraz z dołączonym pisemnym uzasadnieniem przyczyn korekty (art. 81 § 2 Ordynacji Podatkowej).

Wskazane przepisy regulują w sposób ogólny prawo do korygowania uprzednio złożonych deklaracji. Przy czym stosownie do art. 3 pkt 5 ustawy Ordynacja podatkowa, ilekroć w ustawie jest mowa o deklaracjach – rozumie się przez to również zeznania, wykazy oraz informacje do których składania obowiązani są, na podstawie przepisów prawa podatkowego, podatnicy płatnicy i inkasenci.

Korekta deklaracji ma na celu poprawienie błędu, który został popełniony przy poprzednim jej sporządzeniu. Może ona dotyczyć każdej pozycji deklaracji, np.: określenia wysokości zobowiązania podatkowego, wysokości kwoty zwrotu podatku oraz innych danych zawartych w treści deklaracji (np.: adresu, nr NIP) – o ile odrębne przepisy nie stanowią inaczej. Skorygowanie deklaracji polega na ponownym – poprawnym już – wypełnieniu jej formularza, z zaznaczeniem, iż w tym przypadku mamy do czynienia z korektą uprzednio złożonej już deklaracji. Skorzystanie przez podatnika z wprowadzonej przez ustawodawcę instytucji korekty deklaracji powoduje, że złożona przez niego deklaracja korygująca zastępuje pierwotną (korygowaną) deklarację i pociąga za sobą skutki prawne, pozbawiające jednocześnie pierwotną deklarację mocy prawnej.

Wskutek zadeklarowania wystawionej, a następnie anulowanej faktury, doszło do zawyżenia zobowiązania podatkowego za miesiące, w których powstał obowiązek podatkowy w stosunku do wystawionych faktur.

Z wniosku wynika, że Wnioskodawca na podstawie wystawionych faktur odprowadził podatek VAT do Urzędu Skarbowego rozliczając go w deklaracjach podatkowych za miesiące: kwiecień 2011 r. i czerwiec 2011 r., tj. miesiące wystawienia faktur. Faktury nie zostały wprowadzone do obrotu bowiem nie podają kwot zgodnych z rzeczywistością i dokumentują fikcyjne transakcje, które faktycznie nie zostały zawarte.

Wobec powyższego, z uwagi na fakt, iż Wnioskodawca ma prawo do anulowania pierwotnie wystawionych faktur VAT za miesiące kwiecień 2011. i czerwiec 2011 r., nie powinien rozpoznać i zadeklarować podatku wykazanego na takich fakturach. Natomiast, jeżeli Wnioskodawca przez pomyłkę wykazał i zadeklarował taki podatek w deklaracji, jest to w takim przypadku podatek nienależnie zadeklarowany i zapłacony do urzędu skarbowego – bowiem, zgodnie z art. 72 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, za nadpłatę uważa się kwotę nadpłaconego lub nienależnie zapłaconego podatku.

Podatnik nabywa uprawnienie do odzyskania nienależnie uiszczonego podatku VAT, które zgodnie z art. 75 § 3 ww. ustawy, może zrealizować jedynie poprzez złożenie korekty deklaracji VAT-7 za odpowiedni okres rozliczeniowy i wystąpienie z wnioskiem o stwierdzenie nadpłaty w przypadku, gdy w pierwotnej deklaracji wykazał kwotę zobowiązania podatkowego z tytułu podatku VAT do zapłaty i uiścił tę kwotę w wysokości nienależnej.

Zdaniem tut. organu, w przypadku anulowania błędnie wystawionych faktur nie powinny zostać one wykazane w rozliczeniach Wnioskodawcy z tytułu podatku VAT.

Zatem, poprzez omyłkowe wykazanie pierwotnych faktur, które do czasu sporządzenia deklaracji VAT nie zostały skutecznie anulowane, Wnioskodawca w celu usunięcia błędu winien dokonać korekty deklaracji VAT za te miesiące, w których faktury zostały rozliczone, poprzez obniżenie odpowiednio kwoty zadeklarowanej podstawy opodatkowania oraz podatku należnego a także skorygowania rejestru sprzedaży.

Tym samym stanowisko Wnioskodawcy, iż Wnioskodawca ma prawo do uzyskania od Urzędu Skarbowego zwrotu nienależnie uiszczonego podatku VAT, należało uznać za prawidłowe.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach z dn. 3 września 2013 r., sygn. IBPP1/443-485/13/LSz