W jakiej wysokości odliczyć kwotę ulgi rehabilitacyjnej: odliczyć ogólną wartość ulgi w kwocie 2.280 zł czy przeliczyć ulgę do wysokości „kilometrówki”?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 18 marca 2014 r. (data wpływu 21 marca 2014 r.), o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 21 marca 2014 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie ulgi rehabilitacyjnej.

We wniosku tym został przedstawiony następujący stan faktyczny.

W zeznaniu podatkowym PIT-37 za 2012 r. Wnioskodawczyni dokonała odliczenia z tytułu używania samochodu osobowego stanowiącego współwłasność osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidztwa, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Urząd Skarbowy w ramach czynności sprawdzających zakwestionował ww. odliczenie, gdyż uznał, że do ustalenia wysokości ulgi należy przyjąć tzw. „kilometrówkę”, tzn. wyrażoną w kilometrach trasę z miejsca zamieszkania do miejsca leczenia pomnożyć przez stawkę za kilometr przebiegu a wynik uznać za wysokość limitowanej kwoty podlegającej odliczeniu.

Wnioskodawczyni przedstawiła na żądanie organu podatkowego niezbędne dowody (ustalone ustawą), dające prawo do odliczeń, jednak nie uzyskała wyjaśnienia jakie przepisy wskazują na rozliczenie ulgi według „kilometrówki”.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytania.

W jakiej wysokości odliczyć kwotę ulgi rehabilitacyjnej: odliczyć ogólną wartość ulgi w kwocie 2.280 zł czy przeliczyć ulgę do wysokości „kilometrówki”? Jeżeli tak, to z jakich przepisów to wynika?

Zdaniem Wnioskodawczyni, zgodnie z art. 26 ust. 7c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w przypadku wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14 nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej, podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności pkt 3 – okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych. W przepisach nie ma jednak mowy o przejechanych kilometrach.

Wnioskodawczyni uważa, że skoro posiada ww. dokumenty to miała prawo odliczenia w zeznaniu PIT-37 za 2012 r. w ramach ulgi rehabilitacyjnej kwoty 2.280 zł.

Wnioskodawczyni wskazuje, że jest osobą zaliczoną do znacznej grupy niepełnosprawności (I), ma problemy z chodzeniem, porusza się wyłącznie samochodem. Ponadto używanie samochodu do przewozu na rehabilitację to nie tylko koszty paliwa, ale również utrzymania, eksploatacji, garażowania, itp.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawczyni w sprawie oceny prawnej przedstawionego stanu faktycznego jest nieprawidłowe.

Zgodnie z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r. poz. 361 z późn. zm.), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4, 4a-4e, ust. 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Rodzaje wydatków na cele rehabilitacyjne uprawniające do odliczeń od dochodu przed opodatkowaniem zawiera art. 26 ust. 7a ww. ustawy, zaś zasady i warunki dokonywania tych odliczeń określone zostały w ust. 7b–7g tego artykułu.

Przepis art. 26 ust. 7a pkt 14 stanowi, iż wydatkami, o których mowa powyżej są wydatki poniesione na używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy inwalidztwa lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną zaliczoną do I lub II grupy inwalidztwa albo dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16 roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne – w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

W myśl art. 26 ust. 7d powołanej ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.
Z kolei w świetle art. 26 ust. 7f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

I grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
znaczny stopień niepełnosprawności,
II grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
całkowitą niezdolność do pracy albo
umiarkowany stopień niepełnosprawności.
Zgodnie z art. 26 ust. 7 pkt 4 ww. ustawy, wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty – w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Stosownie do art. 26 ust. 7c ww. ustawy, w przypadku wydatków, o których mowa w ust. 7a pkt 7, 8 i 14, nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających ich wysokość. Jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności:

wskazać z imienia i nazwiska osoby, które opłacono w związku z pełnieniem przez nie funkcji przewodnika;
okazać certyfikat potwierdzający status psa asystującego;
okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych.
Wydatki, o których mowa w ust. 7a, podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie (art. 26 ust. 7b ustawy).

Należy podkreślić, że wszystkie ulgi podatkowe – w tym ulga rehabilitacyjna – funkcjonują w polskim systemie podatkowym na zasadzie wyjątku od zasady powszechności opodatkowania, określonej w art. 84 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, dlatego też wykładnia przepisów ich dotyczących musi być wykładnią ścisłą, co oznacza, że nie może być ani rozszerzająca, ani też zawężająca.

Jak wynika z treści art. 26 ust. 1 pkt 6 w związku z ust. 7a pkt 14 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podstawę obliczenia podatku stanowi dochód po odliczeniu wydatku poniesionego na używanie samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Pojęcie „w wysokości nieprzekraczającej” oznacza, że wskazana kwota 2.280 zł wyznacza jedynie górną granicę odliczenia z tytułu używania samochodu osobowego w danym roku podatkowym a nie kwotę ryczałtową dla wszystkich podatników, którzy w roku podatkowym używali własnego samochodu osobowego dla celów wskazanych w ww. przepisie. Przy czym pod pojęciem wydatków dotyczących używania samochodu dla potrzeb przejazdu na zabiegi należy rozumieć nie tylko koszty samego przejazdu (np. paliwa) ale i koszty utrzymania samochodu, jego eksploatacji.

Natomiast stosownie do art. 26 ust. 7c ww. ustawy, nie jest wymagane posiadanie dokumentów stwierdzających wysokość poniesionych wydatków, jednakże na żądanie organów podatkowych lub organów kontroli skarbowej podatnik jest obowiązany przedstawić dowody niezbędne do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności okazać dokument potwierdzający zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych.

Z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego wynika, że w zeznaniu podatkowym PIT-37 za 2012 r. Wnioskodawczyni dokonała odliczenia z tytułu używania samochodu osobowego stanowiącego współwłasność osoby niepełnosprawnej zaliczonej do I grupy inwalidztwa, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne, w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2.280 zł.

Urząd Skarbowy w ramach czynności sprawdzających zakwestionował ww. odliczenie, gdyż uznał, że do ustalenia wysokości ulgi należy przyjąć tzw. „kilometrówkę”, tzn. wyrażoną w kilometrach trasę z miejsca zamieszkania do miejsca leczenia pomnożyć przez stawkę za kilometr przebiegu a wynik uznać za wysokość limitowanej kwoty podlegającej odliczeniu.

Wnioskodawczyni przedstawiła na żądanie organu podatkowego niezbędne dowody (ustalone ustawą), dające prawo do odliczeń, jednak nie uzyskała wyjaśnienia jakie przepisy wskazują na rozliczenie ulgi według „kilometrówki”.

Odnosząc zatem przedstawione powyżej uregulowania prawne na grunt rozpatrywanej sprawy stwierdzić należy, że przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie wskazują sposobu ustalenia wysokości odliczenia w ramach ulgi rehabilitacyjnej według tzw. „kilometrówki”.

Jednak wbrew twierdzeniu Wnioskodawczyni, okazanie na żądanie organu podatkowego dowodów niezbędnych do ustalenia prawa do odliczenia, w szczególności stosownie do art. 26 ust. 7c pkt 3) ww. ustawy, dowodu potwierdzającego zlecenie i odbycie niezbędnych zabiegów leczniczo-rehabilitacyjnych, nie uprawnia automatycznie do odliczenia kwoty w wysokości 2.280 zł.

Wysokość wydatków na używanie samochodu osobowego dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne jest trudniejsza do określenia niż ma to miejsce w przypadku dojazdu na zabieg środkami komunikacji masowej jak pociąg czy autobus, gdzie odliczeniu podlegałaby cena biletu z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania zabiegów. Przy użyciu samochodu osobowego, na wysokość poniesienia wydatku będą miały wpływ niewątpliwie dwie okoliczności: częstotliwość przejazdów na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne oraz odległość jaka jest do pokonania, aby na te zabiegi dojechać. Natomiast organy podatkowe są uprawnione do weryfikowania wielkości poniesionego wydatku poprzez ustalanie na podstawie wskazanych wyżej danych zmiennych, w odniesieniu do każdego podatnika wielkości.

W konsekwencji, w sytuacji, gdy kwota rzeczywistych wydatków wyliczonych przez Wnioskodawczynię po zweryfikowaniu przez organ jest niższa od kwoty 2.280 zł Wnioskodawczyni nie ma możliwości dokonania odliczenia od dochodu w tej kwocie.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy z 23 czerwca 2014 r., nr ITPB2/415-322/14/RS