Wspólnicy i zatrudnienie w sp. z o.o.
„W sp. z o.o. chcemy, aby nasze role były równe, czyli 2 wspólników na równych prawach. Zatem tu w rachubę będzie wchodziło rozwiązanie umowy o pracę i wyrejestrowanie z ZUS męża jako pracownika, mnie z ZUS zdrowotnego. Z tego co wiem w przypadku 2 wspólników opłacanie składek ZUS nie jest obowiązkowe. Natomiast prawo do emerytury i opieki zdrowotnej można zachować zatrudniając się w spółce na umowę (np. do prowadzenia spraw administracyjnych) i od niewielkiej kwoty z umowy opłacać składki. Tak chciałabym to zorganizować, jeśli sposób jest prawidłowy? A czy ma znaczenie forma umowy: np. zlecenie czy etat?”
W spółce z ograniczoną odpowiedzialnością nic nie stoi na przeszkodzie, by …
(…) wspólnik był jednocześnie członkiem zarządu, dlatego też wspólnicy mogą sprawować funkcje w organach spółki odpłatnie lub nieodpłatnie. Wysokość wynagrodzenia dla członków zarządu ma charakter uznaniowy i zależy od woli zgromadzenia wspólników, które określa wysokość stawki wynagrodzenia czy stawki świadczeń dodatkowych przysługujących członkom zarządu.
Zatrudnienie członka zarządu może odbyć się w oparciu o powołanie albo zawarcie z członkiem zarządu umowy cywilnoprawnej (np. zlecenie) lub umowy o pracę.
Jeśli członek zarządu zostanie powołany w umowie spółki lub w później podjętej uchwale zgromadzenia wspólników to nie zawiera się z nim umowy, co powoduje, że składki na ubezpieczenie społeczne nie są odprowadzane, a od wypłacanego członkowi zarządu wynagrodzenia odprowadza się jedynie podatek dochodowy. Odwołanie członka zarządu możliwe jest poprzez podjęcie przez zgromadzenie wspólników odpowiedniej uchwały – art. 151 – 300 Kodeksu spółek handlowych.
Członek zarządu może być zatrudniony w oparciu o umowę cywilnoprawną, do której odpowiednie zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu cywilnego dotyczące umów zlecenia lub o świadczenie usług. Możliwe jest także zatrudnienie w oparciu o umowę o pracę, do której zastosowanie znajdują przepisy Kodeksu pracy.
Zarówno od umów cywilnoprawnych, jak i umów o pracę odprowadzane są odpowiednie ze względu na rodzaj umowy składki, związane z ubezpieczeniem społecznym oraz inne składki (w np. przypadku umów o pracę na Fundusz Pracy), a także podatek dochodowy.
Oznacza to, że wspólnicy sp. z o.o. mogą zarówno osiągać zyski z dywidendy, jak i uzyskiwać wynagrodzenie za pełnienie funkcji członka organu.
Normą jest, że w jednoosobowej spółce z o.o. jedyny wspólnik podlega obowiązkowi odprowadzania składek ZUS, gdyż takiego wspólnika przepisy traktują jak osobę prowadzącą działalność gospodarczą. Jednakże podobna sytuacja w interpretacji ZUS pojawia się w przypadku spółek z o.o. mających dwóch wspólników, jeśli jeden z nich jest wspólnikiem większościowym, tzn. posiada zdecydowaną większość udziałów, przez co w istocie staje się jedynym faktycznie decyzyjnym wspólnikiem w spółce.
Innymi słowy, jeśli jeden z dwóch wspólników ma tylko jeden procent udziałów czy inną symboliczną liczbę udziałów, uważa się, że to fikcja dla obejścia obowiązku ubezpieczenia społecznego.
Jeżeli jednak Czytelnik zamierza założyć spółkę z o.o., w której dwoje wspólników będzie miało równe prawa, raczej wątpliwe, by ZUS miał jakikolwiek punkt zaczepienia w tym względzie, zwłaszcza jeśli wspólnik/wspólnicy zamierzają wykonywać odpłatnie funkcje w organach spółki, np. w oparciu o umowę o pracę czy umowę zlecenie.
Należy przy tym pamiętać, że od wynagrodzenia z tytułu powołania nie odprowadza się składek ZUS, gdyż powołanie nie jest tytułem do składek jak np. umowa o pracę.
Sandra Grzywocz-Nowak – adwokat
Podstawa prawna:
- Ustawa z dn. 23.04.1964 r. Kodeks cywilny – tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1740.
- Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1320.
- Ustawa z dn. 15.09.2000 r. Kodeks spółek handlowych – tekst jedn. Dz.U. z 2020 r. poz. 1526.
oprac. \m/ \mos/