Wypadki przy pracy w 2019 roku
GUS opublikował dane dotyczące wypadków przy pracy w ubiegłym roku. W 2019 r. zgłoszono 83205 osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy (o 1,3% mniej niż w 2018 r.), w tym 184 osoby w wypadkach śmiertelnych (odpowiednio o 12,8% mniej) oraz 396 osób w wypadkach ciężkich (o 24,9% mniej).
Najwięcej osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy, podobnie jak w 2018 r., odnotowano w sekcji przetwórstwo przemysłowe (33,8%), a najmniej w sekcji informacja i komunikacja (0,5%).
Uwzględniając podział terytorialny kraju, najwięcej osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy odnotowano w województwach: śląskim (14,6%), mazowieckim (13,0%) oraz wielkopolskim (12,1%).
Wskaźnik wypadkowości
Wskaźnik wypadkowości (poza gospodarstwami indywidualnymi w rolnictwie) od 2011 r. wykazuje tendencję spadkową. W 2019 r. wyniósł 6,06 (dla mężczyzn – 6,96, a dla kobiet – 5,02) wobec 8,34 w 2011 r. i 6,30 w 2018 r.
W podziale według rodzajów działalności gospodarczej najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w sekcjach:
- górnictwo i wydobywanie (17,34),
- dostawa wody;
- gospodarowanie ściekami i odpadami;
- rekultywacja (14,09) oraz
- przetwórstwo przemysłowe(9,96).
Najniższy w sekcjach:
- informacja i komunikacja (1,14),
- pozostała działalność usługowa (1,46) oraz
- działalność profesjonalna, naukowa i techniczna (1,65).
Biorąc pod uwagę podział terytorialny najwyższy wskaźnik wypadkowości odnotowano w województwach:
- dolnośląskim (7,56),
- wielkopolskim (7,27)
- śląskim (7,26).
Najniższy w województwach:
- mazowieckim (4,52),
- małopolskim (4,60) i
- podkarpackim (5,40).
Natomiast najwyższy wskaźnik wypadków śmiertelnych wystąpił w województwach:
- lubuskim i świętokrzyskim (po 0,024) oraz
- warmińsko-mazurskim (0,023).
Najniższy w województwach:
- łódzkim (0,007) oraz
- pomorskim i małopolskim (po 0,008).
Wypadki zbiorowe
Badanie wypadków przy pracy pozwala na określenie przebiegu wypadków indywidualnych i zbiorowych, a także ich skutków oraz przyczyn. Z reguły w wypadku przy pracy poszkodowana zostaje tylko jedna osoba, jednak jeżeli w wyniku tego samego zdarzenia wypadkowi uległy co najmniej dwie osoby, jest to wypadek zbiorowy.
W 2019 r. zgłoszono 82820 wypadków przy pracy, w tym 256 wypadków zbiorowych, które stanowiły 0,3% ogólnej liczby wypadków. W wypadkach zbiorowych zostało poszkodowanych 641 osób (wzrost o 1,7% w porównaniu z 2018 r.). Udział liczby osób poszkodowanych w wypadkach zbiorowych w ogólnej liczbie osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy wyniósł 0,8% (analogicznie jak w 2018 r.).
Spośród osób poszkodowanych w wypadkach zbiorowych 3,4% poniosło śmierć, a 3,1% doznało ciężkich uszkodzeń ciała (w 2018 r. odpowiednio 3,2% i 4,8%).
Poszkodowani w wypadkach przy pracy według płci, wieku i sektorów własności
Jednym z najważniejszych aspektów analizy okoliczności wypadków przy pracy jest charakterystyka demograficzno-społeczna osób, które w tych wypadkach zostały poszkodowane. W 2019 r., podobnie jak w latach poprzednich, wypadkom najczęściej ulegali mężczyźni, którzy stanowili 61,9% ogólnej liczby osób poszkodowanych (62,9% w 2018 r.). Stanowili oni również zdecydowaną większość poszkodowanych w wypadkach śmiertelnych (96,7%) oraz w wypadkach ciężkich (90,7%).
Najliczniejszą grupę poszkodowanych stanowiły osoby w wieku 30-39 lat (25,1%) oraz 40-49 lat (24,4%), a najmniej poszkodowanych było wśród osób w wieku 17 lat i mniej (0,1%).
Wypadkom śmiertelnym i ciężkim najczęściej ulegały osoby w wieku 40-49 lat (odpowiednio 27,7% i 24,5%).
W sektorze prywatnym większość osób poszkodowanych stanowili mężczyźni – 69,7% (spadek o 0,8 pkt proc. w stosunku do 2018 r.), a w sektorze publicznym kobiety – 55,1% (odpowiednio wzrost o 0,8 pkt proc.).
Poszkodowani w wypadkach przy pracy według stażu pracy
Wypadkom ulegali głównie pracownicy ze stażem pracy wynoszącym 1 rok i mniej (33,4% poszkodowanych) oraz ze stażem 2-3 lata (17,6%). Najliczniejszą grupą osób poszkodowanych ze stażem pracy nieprzekraczającym 1 roku były osoby, które wykonywały pracę w przetwórstwie przemysłowym (35,5% osób poszkodowanych w tej sekcji).
Poszkodowani w wypadkach przy pracy według wykonywanego zawodu
W 2019 r. najwięcej osób poszkodowanych w wypadkach przy pracy pracowało jako operatorzy maszyn i urządzeń wydobywczych i przetwórczych (10,7% poszkodowanych ogółem) oraz robotnicy obróbki metali, mechanicy maszyn i urządzeń i pokrewni (odpowiednio 10,4%).
Robotnicy budowlani i pokrewni (z wyłączeniem elektryków) najczęściej ulegali wypadkom śmiertelnym (17,9%).
Poszkodowani w wypadkach przy pracy według dni niezdolności do pracy
Jedną z ważniejszych konsekwencji wypadku przy pracy (poza skutkami powodującymi śmierć lub ciężkie szkodzenie ciała), zarówno w skali zakładu, jak i całej gospodarki narodowej, jest niezdolność do pracy w związku z poniesionymi w trakcie wypadku urazami. W 2019 r. łączna liczba dni niezdolności do pracy na skutek wypadku przy pracy wyniosła 3,5 mln (wzrost o 1,3% w stosunku do 2018 r.), co w przeliczeniu na jednego poszkodowanego dało 42 dni (bez wypadków śmiertelnych) wobec 41 dni w 2018 r.
Najczęściej osoby poszkodowane były niezdolne do pracy przez okres 4-13 dni oraz 31-90 dni (odpowiednio 25,4% i 24,8%).
źródło: GUS