Główny Urząd Statystyczny opublikował dane dotyczące wypadków przy pracy w okresie od stycznia do września 2014 roku. Dane uzyskiwane są ze statystycznej karty wypadku przy pracy i obejmują wszystkie wypadki przy pracy, jak również wypadki traktowane na równi z wypadkami przy pracy, niezależnie od tego, czy wykazana została niezdolność do pracy. Dane o wypadkach przy pracy dotyczą osób, które uległy wypadkom indywidualnym i zbiorowym.
W okresie od stycznia do września 2014 r. zanotowano ogółem 59 270 wypadków przy pracy, z których:
- 58 741 – to wypadki lekkie, czyli takie, które powodują niezdolność do pracy w okresie 28 dni,
- 352 – to wypadki ciężkie, w wyniku których nastąpiło ciężkie uszkodzenie ciała, a mianowicie: utrata wzroku, słuchu, mowy, zdolności płodzenia lub inne uszkodzenie ciała albo rozstrój zdrowia, naruszające podstawowe funkcje organizmu, a także choroba nieuleczalna lub zagrażająca życiu, trwała choroba psychiczna, trwała, całkowita lub znaczna niezdolność do pracy w zawodzie albo trwałe poważne zeszpecenie lub zniekształcenie ciała,
- 177 – to wypadki śmiertelne, czyli takie, w wyniku których nastąpiła śmierć osoby poszkodowanej na miejscu wypadku lub w okresie 6 miesięcy od chwili wypadku.
W porównaniu do trzech pierwszych kwartałów 2013 roku liczba wypadków przy pracy zmniejszyła się o 1025 – rok wcześniej odnotowano bowiem 60 295 wypadków.
Warty uwagi jest fakt, że 19 118 wypadków w okresie I–III kwartał 2014 r. zanotowano w sektorze publicznym, zaś 40 152 w sektorze prywatnym.
Najwięcej wypadków, bo aż 18 789 (18 584 wypadki lekkie, 170 ciężkich i 35 śmiertelnych), miało miejsce w przetwórstwie przemysłowym. Na drugim miejscu pod względem ogólnej liczby wypadków plasuje się handel hurtowy i detaliczny. W tej branży zanotowano 8057 wypadków (8013 lekkich, 27 ciężkich i 17 śmiertelnych). Trzecią pozycję z liczbą 6759 wypadków (6748 lekkich, 9 ciężkich i 2 śmiertelne) zajmuje opieka zdrowotna i pomoc społeczna.
Osoby poszkodowane w wypadkach łącznie były niezdolne do pracy przez 1 884 415 dni, co w przeliczeniu na jednego poszkodowanego daje 31,9 dni niezdolności do pracy.
Najwięcej wypadków miało miejsce wśród następujących grup zawodów:
- sprzedawców (ulicznych, sklepowych, kasjerów) – 3758 wypadków,
- kowali, ślusarzy i zawodów im pokrewnych – 3247 wypadków,
- pomocy domowych i sprzątaczek – 2039 wypadków,
- kierowców samochodów ciężarowych – 1800 wypadków.
Liczba wypadków przy uwzględnieniu wieku poszkodowanych przedstawia się następująco:
- poniżej 18 lat – 48 wypadków,
- 18–19 – 321 wypadków,
- 20–29 – 12 822 wypadki,
- 30–39 – 15 922wypadki,
- 40–49 – 13 718 wypadków,
- 50–54 – 6816 wypadków,
- 55–59 – 6721 wypadków,
- 60–64 – 2500 wypadków,
- 65 lat i więcej – 402 wypadki.
Liczba wypadków uszeregowana według stażu pracy na zajmowanym stanowisku w zakładzie pracy przedstawia się następująco:
- 1 rok i mniej – 16 718 wypadków,
- 2–3 lata pracy – 9884 wypadki,
- 4–5 lat pracy – 6283 wypadki,
- 6–10 lat pracy – 11 045 wypadków,
- 11–15 lat pracy – 4726 wypadków,
- 16 lat i więcej – 10 614 wypadków.
Gdzie zdarzyło się najwięcej wypadków przy pracy? Aż 24 218 w miejscu produkcji przemysłowej. Sporo wypadków (12 845) zanotowano w biurach, placówkach naukowych i szkołach oraz zakładach usługowych. Na trzeciej pozycji pod względem liczby wypadków uplasowały się miejsca i środki komunikacji publicznej – 6323 wypadki.
Podczas 59 270 wypadków w trzech pierwszych kwartałach 2014 roku zaobserwowano 116 266 przyczyn prowadzących do wydarzeń powodujących uraz. Należy zaznaczyć, że każdy wypadek przy pracy jest wynikiem najczęściej kilku przyczyn, w związku z czym suma przyczyn jest większa od ogólnej liczby wypadków. Przyczyną występującą najczęściej (aż 68 531 razy) było nieprawidłowe zachowanie się pracownika.
Pozostałe przyczyny to m.in.:
- niewłaściwy stan czynnika materialnego (w tym wady konstrukcyjne lub niewłaściwe rozwiązania techniczne, wady materiałowe, niewłaściwa eksploatacja) – przyczyna wystąpiła 10 033 razy;
- brak lub niewłaściwe posługiwanie się czynnikiem materialnym – 8662 razy;
- niewłaściwe samowolne zachowanie się pracownika – 7739 razy;
- niewłaściwa organizacja stanowiska pracy – 6001 razy;
- niewłaściwa organizacja pracy – 5370 razy.
Pod względem liczby wydarzeń powodujących uraz u osoby poszkodowanej przoduje województwo śląskie – miało tam miejsce 8242 wypadki. Na kolejnych pozycjach uplasowały się województwa:
- wielkopolskie – 7535 wypadków,
- mazowieckie – 6784 wypadki,
- dolnośląskie – 6358 wypadków.
Z kolei najmniej wypadków odnotowano w województwie świętokrzyskim – 1258 wypadków.
Źródło: GUS, oprac.: B. Opar