Opis zdarzenia przyszłego

Prowadzi Pan działalność gospodarczą w formie jednoosobowej działalności gospodarczej. Działa w A. pod firmą Kancelaria Adwokacka, wykonuje wolny zawód adwokata i zajmuje się świadczeniem usług prawniczych.

Zgodnie ze zgłoszeniem dokonanym do Centralnej Ewidencji Działalności Gospodarczej, przeważającym rodzajem działalności gospodarczej jest „Działalność prawnicza” – określona kodem PKD 69.10.Z.

W chwili obecnej, w tym także w roku podatkowym 2021, rozlicza się Pan na zasadach określonych w art. 30c ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, prowadząc podatkową księgę przychodów i rozchodów.

Nie złożył Pan do tej pory Naczelnikowi Urzędu Skarbowego oświadczenia o wyborze opodatkowania przychodów na podstawie ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Oświadczenie to zamierza złożyć w 2022 r., tj. do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym zostanie osiągnięty pierwszy przychód w roku podatkowym 2022, tym samym niniejszy wniosek dotyczy zdarzenia przyszłego.

W ramach prowadzonej działalności zatrudnia Pan (od 2021 r.) na podstawie umowy o współpracę (umowa pomiędzy dwoma przedsiębiorcami prowadzącymi jednoosobowe działalności gospodarcze) osobę, która jest odpowiedzialna za realizację czynności związanych z istotą zawodu adwokata.

Zakłada Pan, że osoba ta pozostanie zatrudniona przez cały rok podatkowy 2022 (umowa zawarta jest na czas nieokreślony).

Osoba ta jest adwokatem, czynnie wykonującym zawód. Do czynności, które wykonuje ta osoba, należy m.in. udzielanie porad prawnych, sporządzanie opinii prawnych, opracowywanie projektów aktów prawnych oraz występowanie przed sądami i urzędami.

Część tych czynności polega na przygotowywaniu projektów dokumentów prawnych (np. sporządzanie pozwów i wniosków w postępowaniu nieprocesowym, planów rozprawy, wniosków dowodowych, przygotowanie list pytań do świadków, sporządzaniu projektów pism procesowych, prowadzeniu akt spraw sądowych, reprezentacji klientów przed sądami i urzędami).

Czynności, o których mowa powyżej są niewątpliwie związane z istotą adwokata – wymieniono je w art. 4 Prawa o adwokaturze – „Zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami.”

Takiej osobie zamierza Pan roku podatkowym 2022 zlecać czynności w nieokreślonej ilości i częstotliwości (wedle bieżących potrzeb wynikających z aktualnej liczby otrzymanych zleceń). Wobec powyższego, rozliczenie dokonywane będzie w oparciu o ilość faktycznie przepracowanych godzin.

Przewiduje Pan, że za realizację zlecenia należne będzie wynagrodzenie w wysokości iloczynu określonej w umowie zlecenie stawki za godzinę pracy, równej co najmniej minimalnej stawce za godzinę pracy w rozumieniu odpowiednich przepisów i czasu faktycznie poświęconego realizacji zlecenia. Dla potrzeb określenia wysokości wynagrodzenia osoba wykonująca czynności, w okresach miesięcznych sporządzać będzie informację o ilości czasu poświęconego realizacji zlecenia.

Umowa nie będzie przewidywać minimalnego ani maksymalnego wymiaru godzinowego pracy w miesiącu rozliczeniowym. Wymiar realizacji zlecenia będzie wyznaczany konkretnymi zagadnieniami sygnalizowanymi przez Pana. Adwokat zobowiązany będzie do osobistego wykonywania zlecenia.

Na dzień dzisiejszy nie zakłada Pan zatrudnienia na podstawie umowy cywilnoprawnej lub umowy o pracę innych osób, niezwiązanych z istotą zawodu prawniczego, tj. np. obsługi administracyjnej, księgowej.

Dodatkowo w uzupełnieniu podaje Pan, że w ramach prowadzonej działalności w przeważającej mierze wykonuje usługi doradztwa prawnego i reprezentacji w dziedzinie: prawa karnego, prawa handlowego, prawa pracy, prawa cywilnego, usługi prawne dotyczące patentów, praw autorskich i pozostałych praw własności intelektualnej, a także pozostałe usługi prawne, zatem usługi sklasyfikowane, zgodnie z Polską Klasyfikacją Wyrobów i Usług wprowadzoną rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 29 października 2008 r. w sprawie Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług (PKWiU), pod nr PKWiU: 69.10.11, 69.10.11.0, 69.10.12, 69.10.12.0, 69.10.13, 69.10.13.0, 69.10.14, 69.10.14.0, 69.10.15, 69.10.15.0, 69.10.19, 69.10.19.0. Poza ww. działalnością także świadczy usługi związane z:

‒ wynajmem i obsługą nieruchomości mieszkalnych własnych i wydzierżawionych, sklasyfikowane pod nr PKWIU 68.20.12, 68.20.12.0,

‒ pośrednictwem w sprzedaży wolnych terenów pod zabudowę mieszkalną, sklasyfikowane pod nr PKWiU 68.31.13, 68.31.13.0,

‒ doradztwem związanym z zarządzaniem strategicznym, sklasyfikowane pod nr PKWiU

‒ 70.22.11.0,

‒ prowadzeniem działalności gospodarczej, sklasyfikowane pod nr PKWiU 70.22.30, 70.20.30.0.

Pytanie

Czy wnioskodawca, prowadzący działalność gospodarczą w zakresie działalności sklasyfikowanej w grupach 69.10.11, 69.10.11.0, 69.10.12, 69.10.12.0, 69.10.13, 69.10.13.0, 69.10.14, 69.10.14.0, 69.10.15, 69.10.15.0, 69.10.19, 69.10.19.0, 68.20.12, 68.20.12.0, 68.31.13, 68.31.13.0, 70.22.11, 70.22.11.0, 70.22.30, 70.20.30.0 PKWiU, wykonujący zawód adwokata, zatrudniający na podstawie umowy o współpracę (umowa pomiędzy dwoma przedsiębiorcami prowadzącymi jednoosobowe działalności gospodarcze) innego adwokata, który jest odpowiedzialny za realizację czynności związanych z istotą zawodu adwokata, opisanych w stanie faktycznym, jest uprawniony do zastosowania stawki ryczałtu 15% wskazanej w art. 12 ust .1 pkt 2 lit. l) ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne do dochodu z działalności prawnej sklasyfikowanej w grupach 69.10.11, 69.10.11.0, 69.10.12, 69.10.12.0, 69.10.13, 69.10.13.0, 69.10.14, 69.10.14.0, 69.10.15, 69.10.15.0, 69.10.19 69.10.19.0?

Pana stanowisko w sprawie

Przedstawiając własne stanowisko wskazuje Pan, że zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 1 ustawy, ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi zasadniczo 17% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów.

Zgodnie zaś z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. l) – stawka ryczałtu wynosi 15% ze świadczenia usług prawnych, rachunkowo-księgowych i doradztwa podatkowego (PKWiU dział 69), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów.

Przesłanką determinującą uznanie danej aktywności za wolny zawód jest osobiste jej wykonywanie bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu.

W Pana ocenie, zawarta umowa o współpracę pomiędzy dwoma przedsiębiorcami prowadzącymi jednoosobowe działalności gospodarcze, stanowi wskazaną w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne „inną umowę o podobnym charakterze”.

Opisana umowa o współpracę zawarta pomiędzy dwoma indywidualnymi przedsiębiorcami jest umową o charakterze podobnym do umowy zlecenie. Zawiera ona zobowiązanie do świadczenia usługi w zamian za wynagrodzenie, w oparciu o rozliczenie godzinowe, przy przyjęciu pełnej odpowiedzialności za jakość świadczenia.

Zaangażowanie adwokata nie jest możliwe w oparciu o umowę zlecenie lub umowę o pracę z następujących względów.

Po pierwsze, adwokat prowadzi działalność gospodarczą obejmującą świadczenie usług prawnych. Świadczenie usług prawnych w oparciu o umowę zlecenie – niepodlegającą opodatkowaniu podatkiem VAT – przy jednoczesnym prowadzeniu działalności gospodarczej w zakresie świadczenia usług prawnych, może prowadzić do przyjęcia przez organy podatkowe, że skutkiem tak przyjętej formuły rozliczenia jest obniżenie podstawy opodatkowania podatkiem VAT, czego w sposób oczywisty chce Pan uniknąć.

Ponadto, wykonywanie zawodu adwokata musi odbywać się w sposób zgodny z przepisami ustawy Prawo o adwokaturze.

Zgodnie z tymi przepisami – art. 4a i 4b, adwokat może wykonywać zawód jedynie w określonych formach prawnych, gwarantujących niezależność zawodową, polegającą na niepozostawaniu w stosunku podporządkowania – za taki stosunek podporządkowania uważa się w szczególności pozostawanie w stosunku pracy (lub analogicznym – np. stała umowa zlecenia).

Zakaz zawierania tego rodzaju umów jest dodatkowo wzmocniony przepisami Regulaminu wykonywania zawodu adwokata w spółce lub kancelarii indywidualnej oraz Kodeksie Etyki Adwokackiej.

Mając na uwadze powyższe, adwokaci wykonują działalność zarobkową jedynie w formach przewidzianych wskazanymi powyżej przepisami prawa. Z tego względu, w ocenie Pana umowa taka jest „inną umowę o podobnym charakterze” wskazaną w art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne.

Opodatkowanie niższą – 15% stawką ma zastosowanie do przychodów osiąganych ze świadczenia usług niemieszczących się w zakresie definicji „wolnego zawodu”. Skoro zatem świadczy Pan usługi prawne przy zaangażowaniu innej osoby wspomagającej w świadczeniu usług prawnych, tj. zatrudniając w ramach umowy o współpracę adwokata wykonującego czynności związane z istotą zawodu adwokata, ponosząc jednocześnie koszty jego zatrudniania, a zatem zgodnie z treścią art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. l) ustawy zastosowanie znajdzie dla całości osiąganych przez podatnika przychodów stawka w wysokości 15%.

Czynności związane z istotą zawodu adwokata zostały wymienione w art. 4 ustawy Prawo o adwokaturze – „Zawód adwokata polega na świadczeniu pomocy prawnej, a w szczególności na udzielaniu porad prawnych, sporządzaniu opinii prawnych, opracowywaniu projektów aktów prawnych oraz występowaniu przed sądami i urzędami”.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Pana w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego – jest prawidłowe.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej w analogicznym stanie faktycznym potwierdzał już prawidłowość przedstawionego stanowiska. Przykładowo w interpretacji indywidualnej z 14 maja 2021 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.139.2021.2.MD oraz w interpretacji indywidualnej z 15 marca 2021 r., nr 0113-KDIPT2-1.4011.976.202.2.AP.

Ocena stanowiska

Stanowisko, które przedstawił Pan we wniosku jest nieprawidłowe.

Uzasadnienie interpretacji indywidualnej
Na wstępie wyjaśniamy, że z uwagi na to, że przedmiotem Pana zainteresowania jest właściwa stawka ryczałtu w 2022 r. należy odnieść się do przepisów ustawy z 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.) w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2022 r.

Zgodnie z postanowieniami art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 20 listopada 1998 r. o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2021 r. poz. 1993 ze zm.) ustawa ta reguluje opodatkowanie zryczałtowanym podatkiem dochodowym niektórych przychodów (dochodów) osiąganych przez osoby fizyczne prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą.

Stosownie do art. 6 ust. 1 ww. ustawy opodatkowaniu ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych podlegają przychody osób fizycznych lub przedsiębiorstw w spadku z pozarolniczej działalności gospodarczej, o których mowa w art. 7a ust. 4 lub art. 14 ustawy o podatku dochodowym, z zastrzeżeniem ust. 1e i 1f, w tym również gdy działalność ta jest prowadzona w formie spółki cywilnej osób fizycznych, spółki cywilnej osób fizycznych i przedsiębiorstwa w spadku lub spółki jawnej osób fizycznych, zwanych dalej „spółką”. Do przychodów przedsiębiorstwa w spadku nie stosuje się przepisu art. 12 ust. 10a.

Przy czym w myśl art. 4 ust. 1 pkt 12 ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne użyte w ustawie określenie pozarolnicza działalność gospodarcza oznacza pozarolniczą działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o podatku dochodowym.

Stosownie do treści art. 5a pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1128 ze zm.), ilekroć w ustawie jest mowa o działalności gospodarczej albo pozarolniczej działalności gospodarczej, oznacza to działalność zarobkową:

a) wytwórczą, budowlaną, handlową, usługową,

b) polegającą na poszukiwaniu, rozpoznawaniu i wydobywaniu kopalin ze złóż,

c) polegającą na wykorzystywaniu rzeczy oraz wartości niematerialnych i prawnych

‒ prowadzoną we własnym imieniu bez względu na jej rezultat, w sposób zorganizowany i ciągły, z której uzyskane przychody nie są zaliczane do innych przychodów ze źródeł wymienionych w art. 10 ust. 1 pkt 1, 2 i 4-9.

Z kolei, zgodnie z treścią art. 5b ust. 1 ww. ustawy, za pozarolniczą działalność gospodarczą nie uznaje się czynności, jeżeli łącznie spełnione są następujące warunki:

1) odpowiedzialność wobec osób trzecich za rezultat tych czynności oraz ich wykonywanie, z wyłączeniem odpowiedzialności za popełnienie czynów niedozwolonych, ponosi zlecający wykonanie tych czynności;

2) są one wykonywane pod kierownictwem oraz w miejscu i czasie wyznaczonych przez zlecającego te czynności;

3) wykonujący te czynności nie ponosi ryzyka gospodarczego związanego z prowadzoną działalnością.

Ustawa o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne przewiduje również wyłączenia z tej formy opodatkowania, o czym stanowi art. 8 ust. 1 ww. ustawy.

Sporządzone na piśmie oświadczenie o wyborze opodatkowania przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej w formie ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych na dany rok podatkowy podatnik składa naczelnikowi urzędu skarbowego właściwemu według miejsca zamieszkania podatnika, a w przypadku przedsiębiorstwa w spadku – według ostatniego miejsca zamieszkania zmarłego przedsiębiorcy, do 20. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym osiągnął pierwszy przychód z tego tytułu w roku podatkowym, albo do końca roku podatkowego, jeżeli pierwszy taki przychód osiągnął w grudniu roku podatkowego (art. 9 ust. 1 ww. ustawy).

Zgodnie z art. 12 ust. 1 pkt 1 i pkt 2 lit. l ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne ryczałt od przychodów ewidencjonowanych wynosi:

‒ 17% przychodów osiąganych w zakresie wolnych zawodów (pkt 1),

‒ 15% przychodów ze świadczenia usług prawnych, rachunkowo-księgowych i doradztwa podatkowego (PKWiU dział 69), innych niż świadczone w ramach wolnych zawodów (pkt 2 lit. l).

Użyte w ustawie określenie wolny zawód oznacza – pozarolniczą działalność gospodarczą wykonywaną osobiście przez tłumaczy, adwokatów, notariuszy, radców prawnych, biegłych rewidentów, księgowych, agentów ubezpieczeniowych, agentów oferujących ubezpieczenia uzupełniające, brokerów reasekuracyjnych, brokerów ubezpieczeniowych, doradców podatkowych, doradców restrukturyzacyjnych, maklerów papierów wartościowych, doradców inwestycyjnych, agentów firm inwestycyjnych, rzeczników patentowych, z tym że za osobiste wykonywanie wolnego zawodu uważa się wykonywanie działalności bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą danego zawodu (art. 4 ust. 1 pkt 11 ustawy).

Powyższe regulacje wskazują, że z wolnym zawodem mamy do czynienia wówczas, gdy adwokat wykonuje działalność gospodarczą osobiście, czyli bez zatrudniania na podstawie umów o pracę, umów zlecenia, umów o dzieło oraz innych umów o podobnym charakterze osób, które wykonują czynności związane z istotą tego zawodu. Wówczas opodatkowanie przychodów ze świadczonych usług wynosi 17%.

W konsekwencji, aby podatnik mógł zastosować 15% stawką ryczałtu winien spełnić dwie przesłanki:

a) zatrudnić osobę fizyczną,

b) osoba zatrudniona powinna wykonywać czynności związane z istotą zawodu wykonywanego przez pracodawcę.

Zatrudnienie bowiem przez adwokata osoby fizycznej, która wykonuje czynności związane z istotą tego zawodu, powoduje, że adwokat nie wykonuje działalności osobiście.

Z treści wniosku wynika, że od 2021 r. zawarł Pan umowę o współpracę z adwokatem, który prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. Zgodnie z Pana oświadczeniem wykonuje w ramach w tej umowy czynności związane z istotą zawodu adwokata.

Z powyższego wynika zatem, że doszło do zawarcia przez Pana umowy o współpracę na równych zasadach między dwoma podmiotami gospodarczymi. W takim przypadku nie można mówić o zatrudnieniu jak to ma miejsce w przypadku umowy o pracę, umowy zlecenia czy umowy o dzieło.

Umowa o współpracę jest w tym przypadku umową partnerską. Transakcje zawierane są przez strony będące odrębnymi przedsiębiorcami. Nie ma kierownictwa i podwładnego. Są za to dwie strony – obie równoważne – i jedna świadczy pewne usługi dla drugiej.

Mając zatem na uwadze powyższe należy uznać, że w sytuacji opisanej we wniosku do przychodów uzyskanych przez Pana ze świadczenia w ramach działalności gospodarczej usług sklasyfikowanych według PKWiU pod symbolem 69.10.Z) od 1 stycznia 2022 r. nie znajdzie zastosowania 15 % stawka ryczałtu od przychodów ewidencjonowanych, określona w art. 12 ust. 1 pkt 2 lit. l ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, lecz 17% stawka ryczałtu, o której mowa w art. 12 ust. 1 pkt 1 tej ustawy.

Dodatkowe informacje

Informacja o zakresie rozstrzygnięcia
Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Pana i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna jest wydana przy założeniu, że poprawnie zakwalifikował Pan świadczone usługi do odpowiedniego klasyfikowania PKWiU. Interpretacja nie rozstrzyga o prawidłowości tej klasyfikacji (zasady formalnego przyporządkowania towaru lub usługi do grupowania statystycznego nie są przepisami prawa podatkowego).

Pouczenie o funkcji ochronnej interpretacji
‒ Funkcję ochronną interpretacji indywidualnych określają przepisy art. 14k-14nb ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.). Interpretacja będzie mogła pełnić funkcję ochronną, jeśli: Pana sytuacja będzie zgodna (tożsama) z opisem stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego i zastosuje się Pan do interpretacji.

‒ Zgodnie z art. 14na § 1 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n Ordynacji podatkowej nie stosuje się, jeśli stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe będące przedmiotem interpretacji indywidualnej jest elementem czynności, które są przedmiotem decyzji wydanej:

z zastosowaniem art. 119a;

w związku z wystąpieniem nadużycia prawa, o którym mowa w art. 5 ust. 5 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług;

z zastosowaniem środków ograniczających umowne korzyści.

Zgodnie z art. 14na § 2 Ordynacji podatkowej:

Przepisów art. 14k-14n nie stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa, stwierdzona w decyzjach wymienionych w § 1, jest skutkiem zastosowania się do utrwalonej praktyki interpretacyjnej, interpretacji ogólnej lub objaśnień podatkowych.

Pouczenie o prawie do wniesienia skargi na interpretację
Ma Pan prawo do zaskarżenia tej interpretacji indywidualnej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego. Zasady zaskarżania interpretacji indywidualnych reguluje ustawa z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi – Dz. U. z 2019 r. poz. 2325 ze zm.; dalej jako „PPSA”).

Skargę do Sądu wnosi się za pośrednictwem Dyrektora KIS (art. 54 § 1 PPSA). Skargę należy wnieść w terminie trzydziestu dni od dnia doręczenia interpretacji indywidualnej (art. 53 § 1 PPSA):

‒ w formie papierowej, w dwóch egzemplarzach (oryginał i odpis) na adres: Krajowa Informacja Skarbowa, ul. Teodora Sixta 17, 43-300 Bielsko-Biała (art. 47 § 1 PPSA), albo

‒ w formie dokumentu elektronicznego, w jednym egzemplarzu (bez odpisu), na adres Elektronicznej Skrzynki Podawczej Krajowej Informacji Skarbowej na platformie ePUAP: /KIS/SkrytkaESP (art. 47 § 3 i art. 54 § 1a PPSA).

Skarga na interpretację indywidualną może opierać się wyłącznie na zarzucie naruszenia przepisów postępowania, dopuszczeniu się błędu wykładni lub niewłaściwej oceny co do zastosowania przepisu prawa materialnego. Sąd jest związany zarzutami skargi oraz powołaną podstawą prawną (art. 57a PPSA).

Podstawa prawna dla wydania interpretacji

Podstawą prawną dla wydania tej interpretacji jest art. 13 § 2a oraz art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2021 r. poz. 1540 ze zm.).

Interpretacja indywidualna z dn. 14.04.2022, sygn. akt: 0115-KDIT3.4011.114.2022.1.AD