Od 01.01.2015 r. wzrosły kary za przewinienia skarbowe. Powodem zwiększenia kwot sankcji karnych skarbowych jest wzrost minimalnego wynagrodzenia, które wraz z początkiem nowego roku osiągnęło poziom 1750 zł.
Podatnik, który nie złoży deklaracji podatkowej i nie rozliczy się z urzędem skarbowym w odpowiednim terminie, podlega karze grzywny. Na odpowiedzialność karną naraża się także osoba podająca w zeznaniu nieprawidłowe lub nieprawdziwe dane, czy też osoba wyłudzająca zwrot podatku. Sankcje karne za tego typu przewinienia skarbowe reguluje ustawa z dn. 10.09.1999 r. – Kodeks karny skarbowy (t. jedn. Dz.U. z 2013 r. poz. 186, z późn. zm.), dalej określana skrótem „k.k.s.” Wyróżnia ona dwa rodzaje grzywien:
- określane kwotowo – orzekane za wykroczenia skarbowe oraz
- określane w stawkach dziennych – orzekane przy przestępstwach skarbowych.
Zarówno ramy grzywny kwotowej, jak i wielkość stawki dziennej grzywny uzależnione są od ustawowo gwarantowanego minimalnego wynagrodzenia.
Ogłoszenie wyższej kwoty minimalnej pensji od dn. 01.01.2015 r. (rozp. RM RM z dnia 11.09.2014 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2015 r. – Dz.U. 2014 poz. 1220) pociąga za sobą możliwość wymierzenia dotkliwszej grzywny w postępowaniu karnym skarbowym.
Ustawowy próg między wykroczeniem a przestępstwem skarbowym
O uznaniu danego czynu za przestępstwo lub wykroczenie decyduje tzw. próg ustawowy. Przewinienie godzące w interesy finansowe państwa zostanie uznane za wykroczenie, jeżeli kwota uszczuplonej lub narażonej na uszczuplenie należności publicznoprawnej albo wartość przedmiotu czynu nie przekroczy pięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia obowiązującej w czasie popełnienia wspomnianego czynu (art. 53 § 3 k.k.s.).
Wzrost minimalnej płacy wpływa na podwyższenie ustawowego progu rozgraniczenia między wykroczeniem a przestępstwem, co w konkretnej sytuacji może być korzystne dla podatnika. W 2014 r. granica pięciokrotności minimalnego wynagrodzenia wynosiła 8400 zł, a w 2015 r. wzrośnie do 8750 zł.
Kara za wykroczenie
Przy ustalaniu wysokości grzywny za wykroczenie skarbowe zasadą jest, że może ona być wymierzona w granicach od jednej dziesiątej do dwudziestokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (art. 48 § 1 k.k.s.). W 2015 roku najniższa kara grzywny wyniesie zatem 175 zł, a najwyższa –35 000 zł.
W przypadku czynu niższej wagi grzywna może być także nałożona w formie mandatu karnego, w granicach nieprzekraczających podwójnej wysokości najniższego miesięcznego wynagrodzenia (art. 48 § 2 k.k.s.). W 2015 r. maksymalna grzywna nałożona mandatem karnym wyniesie 3500 zł – będzie ona wyższa od obowiązującej w 2014 roku o 140 zł.
Grzywna za wykroczenie może być również wymierzona wyrokiem nakazowym – w granicach nieprzekraczających dziesięciokrotnej wysokości minimalnego wynagrodzenia (art. 48 § 3 k.k.s.). W 2015 roku wyniesie ona maksymalnie 17 500 zł.
Kara za przestępstwo
Wymierzenie kary za przestępstwo skarbowe przebiega w dwóch etapach. W pierwszym sąd określa liczbę stawek dziennych, w granicach przewidzianych przez ustawę – najniższa liczba stawek wynosi 10, a najwyższa 720 (art. 23 § 1 k.k.s.). W drugim etapie sąd ustala wysokość jednej stawki – nie może być ona niższa od 1/30 części minimalnego wynagrodzenia ani też przekraczać czterystukrotności tego najniższego progu (art. 23 § 3 k.k.s.). Pomnożenie ustalonej liczby stawek przez wysokość jednej stawki daje kwotę grzywny.
Zatem wysokość jednej stawki w roku 2015 nie może być niższa niż 58,33 zł i nie może przekraczać 23 332 zł. Biorąc pod uwagę minimalną i maksymalną liczbę stawek, otrzymamy następujące kwoty grzywny za przestępstwo skarbowe w 2015 roku: najniższa grzywna – 583,30 zł, a najwyższa – 16 799 040 zł.
O ile wzrosną grzywny w 2015 roku?
Wysokość kar za przewinienia skarbowe przed i po podwyżce płacy minimalnej przedstawiono poniżej w tabeli.
Grzywny za wykroczenia i przestępstwa skarbowe |
||
okres obowiązywania |
2014 r. |
2015 r. |
minimalne wynagrodzenie |
1680 zł |
1750 zł |
wykroczenie skarbowe |
|
|
granice grzywny |
od 168 zł do 33 600 zł |
od 175 zł do 35 000 zł |
maksymalny mandat karny |
3360 zł |
3500 zł |
maksymalny wyrok nakazowy |
16 800 zł |
17 500 zł |
przestępstwo skarbowe |
|
|
granice stawki dziennej |
od 56,00 zł do 22 400 zł |
od 58,33 zł do 23 332 zł |
minimalna grzywna |
560,00 zł |
583,30 zł |
maksymalna grzywna |
16 128 000 zł |
16 799 040 zł |
B. Opar