„Czy becikowe oraz kosiniakowe należy się każdej kobiecie, która wychowuje samotnie dziecko? O jakie zasiłki/zapomogi może starać się kobieta, która samotnie wychowuje dziecko?”

Jeśli idzie o becikowe to potoczna nazwa jednorazowej zapomogi z tytułu …

(…) urodzenia się żywego dziecka. Zasady przyznania becikowego określa ustawa o świadczeniach rodzinnych. Od 01.11.2021 r. wysokość becikowego to 1.000 zł na jedno dziecko. Kwota ta obowiązuje w 2022 r.

Do podstawowych warunków otrzymania świadczenia należy kryterium dochodowe oraz pozostawanie pod opieką medyczną w określonym terminie. Zgodnie art. 15b ust. 5 ustawy o świadczeniach rodzinnych zapomoga przysługuje, jeżeli kobieta pozostawała pod opieką medyczną nie później niż od 10 tygodnia ciąży do porodu. Pozostawanie pod opieką medyczną potwierdza się zaświadczeniem lekarskim lub zaświadczeniem wystawionym przez położną. Wymogu tego nie stosuje się do osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka, a także do osób, które przysposobiły dziecko.

Becikowe nie przysługuje, jeżeli osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz danego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:

• rodzice lub jedno z rodziców dziecka nie żyje,
• ojciec dziecka jest nieznany,
• powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone,
• sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka,
• dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach.

Reasumując, kosiniakowe (świadczenie rodzicielskie) i becikowe to odrębne świadczenia. Kosiniakowe jest świadczeniem skierowanym przede wszystkim do rodziców, którzy nie otrzymują zasiłku macierzyńskiego lub uposażenia macierzyńskiego.

W praktyce są to studenci, osoby bezrobotne czy pracujące na podstawie umów cywilnoprawnych.

Zgodnie z art. 17c ww. ustawy, kosiniakowe przysługuje:

• matce albo (w określonych przypadkach) ojcu dziecka
• opiekunowi faktycznemu dziecka w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
• rodzinie zastępczej, z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia;
• osobie, która przysposobiła dziecko, w przypadku objęcia opieką dziecka w wieku do ukończenia 7. roku życia, a w przypadku dziecka, wobec którego podjęto decyzję o odroczeniu obowiązku szkolnego – do ukończenia 10. roku życia.

Paweł Nowak – prawnik

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 28.11.2003 r. o świadczeniach rodzinnych – Dz.U. z 2020 r. poz. 111 z późn. zm.