INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

UZASADNIENIE

W dniu 11 stycznia 2018 r. wpłynął do tutejszego organu ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie zastosowania odliczeń z tytułu ulgi rehabilitacyjnej.

W przedmiotowym wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest rodzicem dziecka chorego na cukrzycę typu I, urodzonego 16 grudnia 2010 r. Choroba została stwierdzona 7 listopada 2016 r. Z orzeczenia o niepełnosprawności wydanego w dniu 10 stycznia 2017 r. wynika, że niepełnosprawność datuje się od 6 roku życia. Chłopiec, którego dotyczy choroba ma 7 lat oraz w roku podatkowym 2017 uczęszczał do klasy 0 oraz 1 szkoły podstawowej. Choroba, którą został dotknięty chłopiec pojawiła się nagle, bez żadnych wcześniejszych objawów. Dla rodziny była to sytuacja niespodziewana i nastąpiła konieczność wydatkowania dodatkowych środków pieniężnych. W związku z zaistniałym stanem faktycznym Wnioskodawca ponosi wydatki na leki oraz sprzęt pomagający w szybszym pomiarze cukru dziecka, bez konieczności częstego używania igieł i nakłuwania paluszków. Sprzęt o nazwie … służy do monitorowania stężenia glukozy. Pojawił się na polskim rynku w lipcu 2016 r., w związku z czym nie jest jeszcze rozpowszechniony. Ze względu na wiek chłopca oraz uczęszczanie do publicznej placówki szkoły podstawowej (brak indywidualnego nauczania) urządzenie jest wygodne, ponieważ chłopiec sam, w każdej chwili może zmierzyć cukier oraz szybciej poprosić o ewentualną pomoc. Urządzenie pokazuje wynik stężenia glukozy w ciągu kilku sekund. Chłopiec potrafi korzystać z urządzenia i został uświadomiony jak z nim postępować zależnie od wyniku pomiaru. O posiadaniu tego urządzenia wiedzą także nauczyciele w szkole. Chłopiec nie potrafi posługiwać się tradycyjnym sprzętem (tj. glukometr). Brak ww. urządzenia wymagałby pomocy dodatkowej osoby w godzinach pobytu w szkole. Konieczność korzystania z urządzenia to około 10 razy dziennie oraz 3 razy w nocy, łącznie 13 razy na dobę. Koszt urządzenia, które zostało zakupione w 2016 r. wyniósł 255 zł oraz nie został za ten rok odliczony w zeznaniu rocznym ani nie jest planowane jego rozliczenie w latach przyszłych. Jednak co miesiąc Wnioskodawca ponosi koszty w wysokości 510 zł (255 zł co dwa tygodnie) na zakup dodatkowych sensorów (czujników) do urządzenia. Z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podatnik może odliczyć od dochodu uzyskanego w danym roku podatkowym wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, jeśli m.in. ma na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. (art. 26 ust. 7a pkt 3). Wszystkie wydatki poniesione na zakup sensorów zostały udokumentowane fakturami lub dowodami zakupu wystawionymi na Wnioskodawcę. Wydatki w żaden sposób nie zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ani nie zostały zwrócone w żadnej innej formie. Chłopiec, korzystający z wyżej wymienionego sprzętu, którego pełnoprawnym opiekunem jest Wnioskodawca, nie osiąga żadnych dochodów, pozostając na utrzymaniu Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej oraz swoje zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym rozlicza za pomocą deklaracji PIT-37.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy wydatki na sprzęt pomagający chłopcu w szybszym zdiagnozowaniu stanu organizmu oraz odpowiednio szybką reakcję, tj. sensory (czujniki) do urządzenia …, kwalifikują się jako wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych oraz czy Wnioskodawca ma prawo odliczyć je od dochodu za rok 2017 i lata przyszłe?

Zdaniem Wnioskodawcy, sensory kwalifikują się jako wydatki związane z wykonywaniem czynności życiowych i ma prawo odliczyć je od dochodu za rok 2017 i lata przyszłe. Wnioskodawca posiada zaświadczenie lekarskie o niepełnosprawności chłopca. Działanie sprzętu, do którego są potrzebne sensory, potwierdza, że ułatwia wykonywanie czynności życiowych i przyspiesza ewentualną reakcję. Szybka reakcja na odpowiednie wskaźniki wykazywane w urządzeniu w tego typu chorobie może mieć duże znaczenie dla zdrowia i życia. Sprzęt jest mniej uciążliwy i prostszy w używaniu od innych przeznaczonych do tego form pomiaru cukru. Jest to istotne ze względu na wiek chłopca oraz możliwość dalszego rozwoju.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

W myśl art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2018 r. poz. 200), podstawę obliczenia podatku, z zastrzeżeniem art. 29-30c oraz art. 30e i art. 30f, stanowi dochód ustalony zgodnie z art. 9, art. 24 ust. 1, 2, 3b-3e, 4-4e i 6 lub art. 24b ust. 1 i 2, lub art. 25, po odliczeniu kwot wydatków na cele rehabilitacyjne oraz wydatków związanych z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, poniesionych w roku podatkowym przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub podatnika, na którego utrzymaniu są osoby niepełnosprawne.

Przepis art. 26 ust. 7a pkt 3 ww. ustawy stanowi, że za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, uważa się wydatki poniesione na zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Stosownie do art. 26 ust. 7b tejże ustawy wydatki o których mowa w ust. 7a podlegają odliczeniu od dochodu, jeżeli nie zostały sfinansowane (dofinansowane) ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych lub ze środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych albo nie zostały zwrócone podatnikowi w jakiejkolwiek formie. W przypadku gdy wydatki były częściowo sfinansowane (dofinansowane) z tych funduszy (środków), odliczeniu podlega różnica pomiędzy poniesionymi wydatkami a kwotą sfinansowaną (dofinansowaną) z tych funduszy (środków) lub zwróconą w jakiejkolwiek formie.

W myśl art. 26 ust. 7 pkt 4 ww. ustawy wysokość wydatków na cele określone w ust. 1, z zastrzeżeniem ust. 7c, ustala się na podstawie dokumentu stwierdzającego ich poniesienie, zawierającego w szczególności: dane identyfikujące kupującego (odbiorcę usługi lub towaru) i sprzedającego (towar lub usługę), rodzaj zakupionego towaru lub usługi oraz kwotę zapłaty – w przypadkach innych niż wymienione w pkt 1-3.

Zgodnie z art. 26 ust. 7d ww. ustawy warunkiem odliczenia wydatków, o których mowa w ust. 7a, jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:

1. orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, określonych w odrębnych przepisach, lub
2. decyzji przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
3. orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia, wydanego na podstawie odrębnych przepisów.

Zgodnie z art. 26 ust. 7e ww. ustawy – zmienionym przez art. 1 pkt 16 lit. d) ustawy z dnia 27 października 2017 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne (Dz. U. z 2017 r., poz. 2175), mającym zastosowanie do dochodów uzyskanych od dnia 1 stycznia 2017 r. – przepisy ust. 7a-7d i ust. 7g stosuje się odpowiednio do podatników, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe, jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 10 080 zł. Do dochodów, o których mowa w zdaniu pierwszym, nie zalicza się alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w art. 6 ust. 4.

W myśl art. 26 ust. 7f ww. ustawy ilekroć w przepisach ust. 7a jest mowa o osobach zaliczonych do:

1. I grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   1. całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo
   2. znaczny stopień niepełnosprawności;
2. II grupy inwalidztwa – należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono:
   1. całkowitą niezdolność do pracy albo
   2. umiarkowany stopień niepełnosprawności.

Z treści wniosku wynika, że Wnioskodawca jest rodzicem dziecka chorego na cukrzycę typu I, urodzonego 16 grudnia 2010 r. Choroba została stwierdzona 7 listopada 2016 r. Z orzeczenia o niepełnosprawności wydanego w dniu 10 stycznia 2017 r. wynika, że niepełnosprawność datuje się od 6 roku życia. Chłopiec, którego dotyczy choroba ma 7 lat oraz w roku podatkowym 2017 uczęszczał do klasy 0 oraz 1 szkoły podstawowej. Choroba, którą został dotknięty chłopiec pojawiła się nagle, bez żadnych wcześniejszych objawów. Dla rodziny była to sytuacja niespodziewana i nastąpiła konieczność wydatkowania dodatkowych środków pieniężnych. W związku z zaistniałym stanem faktycznym Wnioskodawca ponosi wydatki na leki oraz sprzęt pomagający w szybszym pomiarze cukru dziecka, bez konieczności częstego używania igieł i nakłuwania paluszków. Sprzęt o nazwie … służy do monitorowania stężenia glukozy. Pojawił się na polskim rynku w lipcu 2016 r., w związku z czym nie jest jeszcze rozpowszechniony. Ze względu na wiek chłopca oraz uczęszczanie do publicznej placówki szkoły podstawowej (brak indywidualnego nauczania) urządzenie jest wygodne, ponieważ chłopiec sam, w każdej chwili może zmierzyć cukier oraz szybciej poprosić o ewentualną pomoc. Urządzenie pokazuje wynik stężenia glukozy w ciągu kilku sekund. Chłopiec potrafi korzystać z urządzenia i został uświadomiony jak z nim postępować zależnie od wyniku pomiaru. O posiadaniu tego urządzenia wiedzą także nauczyciele w szkole. Chłopiec nie potrafi posługiwać się tradycyjnym sprzętem (tj. glukometr). Brak ww. urządzenia wymagałby pomocy dodatkowej osoby w godzinach pobytu w szkole. Konieczność korzystania z urządzenia to około 10 razy dziennie oraz 3 razy w nocy, łącznie 13 razy na dobę. Koszt urządzenia, które zostało zakupione w 2016 r. wyniósł 255 zł oraz nie został za ten rok odliczony w zeznaniu rocznym ani nie jest planowane jego rozliczenie w latach przyszłych. Jednak co miesiąc Wnioskodawca ponosi koszty w wysokości 510 zł (255 zł co dwa tygodnie) na zakup dodatkowych sensorów (czujników) do urządzenia. Z art. 26 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wynika, że podatnik może odliczyć od dochodu uzyskanego w danym roku podatkowym wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwieniem wykonywania czynności życiowych, jeśli m.in. ma na utrzymaniu osobę niepełnosprawną. (art. 26 ust. 7a pkt 3). Wszystkie wydatki poniesione na zakup sensorów zostały udokumentowane fakturami lub dowodami zakupu wystawionymi na Wnioskodawcę. Wydatki w żaden sposób nie zostały sfinansowane ze środków zakładowego funduszu rehabilitacji osób niepełnosprawnych, zakładowego funduszu aktywności, Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, środków Narodowego Funduszu Zdrowia, zakładowego funduszu świadczeń socjalnych ani nie zostały zwrócone w żadnej innej formie. Chłopiec, korzystający z wyżej wymienionego sprzętu, którego pełnoprawnym opiekunem jest Wnioskodawca, nie osiąga żadnych dochodów, pozostając na utrzymaniu Wnioskodawcy. Wnioskodawca nie prowadzi działalności gospodarczej oraz swoje zeznanie o wysokości osiągniętego dochodu (poniesionej straty) w roku podatkowym rozlicza za pomocą deklaracji PIT-37.

Rozpatrując czy wydatki poniesione na zakup sensorów (czujników) podlegają odliczeniu od dochodu w ramach ulgi rehabilitacyjnej należy wskazać, iż w myśl art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy za wydatki, o których mowa w ust. 1 pkt 6, czyli wydatki na cele rehabilitacyjne oraz wydatki związane z ułatwianiem wykonywania czynności życiowych uważa się wydatki poniesione na: zakup i naprawę indywidualnego sprzętu, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających wykonywanie czynności życiowych, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, z wyjątkiem sprzętu gospodarstwa domowego.

Przy czym określenie „indywidualny sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne niezbędne w rehabilitacji” oznacza, że można zaliczyć do nich tylko i wyłącznie sprzęt, urządzenia i narzędzia techniczne, mające cechy sprzętu, urządzeń czy narzędzi o charakterze szczególnym (niestandardowym), konieczne w rehabilitacji osoby niepełnosprawnej lub mające na celu ułatwienie tej osobie wykonywanie czynności życiowych, których utrudnienie wykonania wynika z niepełnosprawności. Zakupione urządzenie musi więc posiadać właściwości leczniczo – rehabilitacyjne.

Ponadto z uregulowań zawartych w powołanym przepisie wynika, że pomiędzy rodzajem nabytego sprzętu a rodzajem niepełnosprawności pozostawać musi ścisły związek, cechą zakupionego sprzętu musi być jego indywidualny charakter.

Właściwym do stwierdzenia czy dane urządzenie, sprzęt czy narzędzie jest niezbędne w rehabilitacji oraz czy ułatwia wykonywanie czynności życiowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, może być w szczególności lekarz specjalista, który biorąc pod uwagę stan zdrowia konkretnej osoby może ten fakt potwierdzić np. w wydanym zaświadczeniu.

Zgodnie z przedstawionym zdarzeniem przyszłym uznać należy, iż sensory (czujniki) zakupione do urządzenia …, które służy do monitorowania stężenia glukozy i pomagającego synowi Wnioskodawcy, jako osobie niepełnosprawnej, chorej na cukrzycę typu I oraz posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności w szybszym zdiagnozowaniu stanu organizmu oraz odpowiednio szybką reakcję spełniają wymogi indywidualnego sprzętu niezbędnego w rehabilitacji oraz ułatwiającego wykonywanie czynności życiowych, a wydatki na ich zakup mogą zostać zaliczone do wydatków poniesionych na cele rehabilitacyjne, o których mowa w art. 26 ust. 7a pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

Reasumując w sytuacji, gdy orzeczenie o niepełnosprawności syna zostało wydane 11 stycznia 2017 r., niepełnosprawność datuje się od 6 roku życia, natomiast wydatki na zakup ww. sensorów Wnioskodawca poniósł w 2017 r., a ich zakup potwierdzony został stosownymi dokumentami, oraz wydatki te nie zostały sfinansowane (dofinansowane) w żadnej formie to Wnioskodawca, jako osoba na której utrzymaniu znajduje się niepełnosprawny syn może odliczyć je od dochodu w zeznaniu rocznym za 2017 r. w ramach wydatków na cele rehabilitacyjne.

Wskazać również należy, że prawo do skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej przysługiwać będzie Wnioskodawcy także za lata następne o ile nie ulegnie zmianie stan faktyczny i prawny.

Należy zaznaczyć, że katalog wydatków wymienionych w art. 26 ust. 7a ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest katalogiem zamkniętym, co oznacza, że odliczeniu podlegają jedynie wydatki enumeratywnie w nim wymienione. Rozszerzająca interpretacja przepisu art. 26 ust. 7a ww. ustawy jest niedozwolona. Zgodnie bowiem z zasadą, przyjętą w orzecznictwie Naczelnego Sadu Administracyjnego, jak i w doktrynie prawa podatkowego, ulgi podatkowe są wyjątkiem od zasady równości i powszechności opodatkowania. Tak więc przepisy stanowiące ulgi winny być interpretowane ściśle, niedopuszczalna jest ich interpretacja rozszerzająca.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Krajowej Informacji Skarbowej z dn. 16.02.2018 r. – sygn. 0115-KDIT2-2.4011.18.2018.1.IL