„Jak powinna być zgodnie z przepisami prawa pracy rozstrzygnięta kwestia umów z nauczycielami, którzy pracują w naszej szkole na część etatu? Tzn. u nas mają np. 1/20 etatu lub 7/40 etatu, a są zatrudnieni na cały etat w innej szkole. Czy takie osoby mogą mieć umowy na czas określony od 01.09 do 26.06. roku kolejnego z przerwą wakacyjną (czyli na rok szkolny)? Jak jest traktowana taka 2 m-czna przerwa w pracy? Czy nauczyciel powinien otrzymywać świadectwo pracy 26.06.? Czy nowa ustawa o finansowaniu zadań oświatowych lub K.p. wymusza ciągłość zatrudnienia nauczycieli zatrudnianych na część etatu na umowy o pracę na czas określony? Czy 3 umowa (łącznie zatrudnienie do 33 m-cy), powinna już być umowa na czas nieokreślony? Jak prawidłowo formalnie rozstrzygnąć kwestię. Nauczyciel pracował u nas od 01.09.2019 r. do 26.06.2020 r. na 7/40 etatu. W okresie wakacji jak wiadomo nie pracuje. Wróci do nas do pracy od 01.09.2020 r. Czy zatem otrzymuje kolejną umowę z datą 01.09.2020 r. czy powinien otrzymać umowę z datą 27.06.2020 r., jeśli chcemy kontynuować z nim współpracę od IX, a na okres 27.06.-31.08.2020 r. wypisać wniosek o urlop bezpłatny? Proszę o opinię i wytyczne.”

Na wstępie należy zaznaczyć, że od 01.09.2018 r. we wszystkich niesamorządowych placówkach oświatowych nauczyciele …

(…) muszą być zatrudniani na podstawie przepisów Kodeksu pracy. Zatem w grę wchodzi katalog umów z Kodeksu pracy. I tak: umowę o pracę z nauczycielem można zawrzeć na: okres próbny; czas nieokreślony albo czas określony (art. 25 § 1 Kodeksu pracy).

Na pytanie – „Czy takie osoby mogą mieć umowy na czas określony od 01.09 do 26.06. roku kolejnego z przerwą wakacyjną (czyli na rok szkolny)” należy udzielić odpowiedzi twierdzącej. Otóż w tego typu placówkach nauczycieli można zatrudnić na podstawie umowy o pracę na czas określony, niezależnie od posiadanego stopnia awansu zawodowego.

Stosując umowy o pracę na czas określony należy jednak pamiętać, że czas trwania umowy o pracę lub łączny okres zatrudnienia na podstawie umów o pracę na czas określony zawieranych między tymi samymi stronami stosunku pracy nie może przekraczać 33 miesięcy, jednocześnie można zawrzeć jedynie 3 umowy o pracę na czas określony (art. 25¹ K.p.). Jeżeli zostanie zawarta umowa o pracę na rok szkolny, to w mojej ocenie okres przerwy wakacyjnej pozostaje bez zatrudnienia, a zatem w tym czasie nauczycielowi nie biegnie staż pracy. Ponadto przy każdym przypadku rozwiązania umowy o pracę na skutek upływu czasu, na który była zawarta istnieje możliwość, ale nie obowiązek wydania pracownikowi świadectwa pracy. Obowiązek taki nie powstanie np. gdy po zakończeniu trwania jednej umowy o pracę na czas określony zawierana jest bezpośrednio po niej kolejna umowa o pracę (niekoniecznie na czas określony).

Ustawodawca przewidział również pewne wyjątki gdzie możliwe jest stosowanie umów o pracę na czas określony bez limitów. Kodeks pracy przewiduje możliwość zawarcia większej liczby umów o pracę na czas określony niż 3 oraz zatrudnianie pracowników przez okres dłuższy niż 33 miesiące na podstawie umowy o pracę na czas określony. Jest to możliwe w przypadku zawarcia umowy o pracę na czas określony:

1. w celu zastępstwa pracownika w czasie jego usprawiedliwionej nieobecności w pracy,
2. w celu wykonywania pracy o charakterze dorywczym lub sezonowym,
3. w celu wykonywania pracy przez okres kadencji,
4. w przypadku gdy pracodawca wskaże obiektywne przyczyny leżące po jego stronie,

jeżeli ich zawarcie w danym przypadku służy zaspokojeniu rzeczywistego okresowego zapotrzebowania i jest niezbędne w tym zakresie w świetle wszystkich okoliczności zawarcia umowy (art. 25¹ § 4 K.p.). Zawarcie umowy o pracę na czas określony z obiektywnych przyczyn leżących po stronie pracodawcy, która ma nie podlegać limitom, musi zostać zgłoszona we właściwym okręgowym inspektoracie pracy w formie pisemnej lub elektronicznej wraz ze wskazaniem przyczyn zawarcia takiej umowy, w terminie 5 dni roboczych od dnia jej zawarcia (art. 25¹ § 5 K.p.). Żadne przepisy oświatowe, ani tym bardziej te dotyczące stricte prawa pracy nie wymuszają na pracodawcy utrzymywania ciągłości zatrudnienia nauczycieli zatrudnianych na część etatu na umowy o pracę na czas określony. W sytuacji przekroczenia limitu umów tj łącznie 3-ch umów na czas określony lub przekroczenia łącznie zatrudnienia powyżej 33 miesięcy, wówczas przy zawieraniu umowy o pracę pracodawca jest zobowiązany zawrzeć z pracownikiem umowę o pracę na czas nieokreślony.

Odnosząc się do ostatniego zagadnienia stwierdzić należy, że każde z podanych rozwiązań jest dopuszczalne, zarówno te wnoszące o ponowne zatrudnienie od dnia 01.09.2020 r. jak również te utrzymujące ciągłość zatrudnienia tj. od 27.06.2020 r. z opcja udzielenia urlopu bezpłatnego na okres przerwy wakacyjnej. Jednakże podkreślenia wymaga, że udzielenie urlopu bezpłatnego następuje za zgodą pracodawcy na pisemny wniosek pracownika. Zatem nie działa tutaj automatyzm polegający na jednostronnym udzieleniu pracownikowi urlopu bezpłatnego.

Paweł Nowak – prawnik

Podstawa prawna:

Ustawa z dn. 26.06.1974 r. Kodeks pracy – tekst jedn. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040 z późn. zm.