W dniu 14 marca parlament przyjął nową ustawę o zbiórkach publicznych. Celem ustawy jest liberalizacja zasad przeprowadzania tych zbiórek, ułatwienie organizowania akcji charytatywnych i zapewnienie łatwego dostępu do informacji o takich przedsięwzięciach oraz ich efektach.

Nie będzie już urzędowych zgód na zbiórki publiczne

To obywatele, a nie urzędnicy będą decydować o tym, jaka akcja dobroczynna warta jest wsparcia. Dziś obowiązują nas przepisy o zbiórkach z 1933 r.: każdy, kto chce prowadzić zbiórkę publiczną, musi ubiegać się o pozwolenie władzy, a po zakończeniu zbiórki przed tą samą władzą się rozliczyć. Zatem to urzędnicy oceniają, czy cel zbiórki jest „godny poparcia”. Sprawdzają też, czy zebrane środki zostały „odpowiednio” wykorzystane. Taka rola władzy w organizowaniu dobroczynności obywateli była już od wielu lat kwestionowana.

W myśl nowych przepisów zbiórką publiczną będzie zbieranie ofiar w gotówce lub naturze, w miejscu publicznym, na cel zgodny z prawem i pozostający w sferze zadań publicznych lub na cele religijne. Uprawnionymi do prowadzenia zbiórek publicznych będą organizacje zajmujące się działalnością charytatywną i społeczną oraz co najmniej 3-osobowe komitety społeczne powołane do przeprowadzenia zbiórki.

Zgodnie z ustawą zbiórka publiczna nie będzie wymagała pozwolenia, lecz zgłoszenia publikowanego na portalu internetowym, którego administratorem będzie minister administracji i cyfryzacji.

Akcje charytatywne związane z przekazywaniem datków za pomocą sms-ów oraz wpłat na konto, gdzie przepływ pieniędzy jest rejestrowany, nie będą podlegały ustawowym ograniczeniom i wymagały zgłoszenia. Do zbiorek nie będą także zaliczane tego rodzaju akcje przeprowadzane w szkołach oraz wśród znajomych na terenie prywatnym. Zbiórką publiczną nie będzie też zbieranie ofiar w urzędach publicznych, jeśli będzie ono odbywało się w ramach tzw. zbiórek koleżeńskich.

Nie będzie obowiązku umieszczania sprawozdania ze zbiórki w prasie

Podmiot prowadzący zbiórkę publiczną będzie musiał przygotować dwa rodzaje sprawozdań i przekazać je do MAC do zamieszczenia online. Sprawozdanie ze zbiórki określające wysokość i rodzaj zebranych środków lub darów ma być doręczone w ciągu 30 dni od zakończenia zbiórki. Natomiast sprawozdanie ze sposobu rozdysponowania zebranych środków i darów ma być dostarczone w ciągu 3 miesięcy od zakończenia roku obrotowego w przypadku organizacji lub w ciągu roku od zakończenia zbiórki w przypadku komitetów społecznych.

Obecnie zgłoszenia zbiórek i sprawozdania ze zbiórek przechowywane są w aktach w urzędzie. Na mocy nowej ustawy zgłoszenia i sprawozdania będą dostępne online dla wszystkich. Zniesiona została także opłata skarbowa dla organizatorów zbiórek oraz kosztowny – szczególnie dla mniejszych inicjatyw − obowiązek publikacji sprawozdań w prasie. Z tego tytułu organizacje dobroczynne zaoszczędzą odpowiednio prawie 300 tys. zł na opłacie skarbowej i 3 mln zł z tytułu zniesienia obowiązku umieszczania sprawozdania ze zbiórki w prasie.

Teraz ustawa trafi do Prezydenta. Wejdzie w życie po trzech miesiącach od opublikowania w Dzienniku Ustaw.

Źródło: www.sejm.gov.pl,
www.mac.gov.pl