Przepis art. 30 ust. 1 i 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym jest przepisem określającym normy kompetencyjne dla Wójta gminy i nie może w związku z powyższym stanowić podstawy prawnej do podjęcia przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego rozstrzygnięcia o udzieleniu pożyczki krótkoterminowej.

 

Na podstawie art. 18 ust. 1 pkt 1 w związku z art. 11 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jedn.- DzU z 2001 r. nr 55, poz. 577; zm. DzU nr 154, poz. 1800; z 2002 r. DzU nr 113, poz. 984; z 2003 r. DzU nr 149, poz. 1454; z 2004 r. nr 273, poz. 2703; z 2005 r. nr 14, poz. 114, nr 64, poz. 565 nr 249, poz. 2104, z 2009 r. nr 157 poz. 1241; z 2010 r. nr 238, poz. 1578, z 2011 r. nr 240 poz. 1429) oraz art. 91 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jednolity z 2001 r. – DzU nr 142, poz. 1591; z 2002 r. DzU nr 23, poz. 220, nr 62, poz. 558, nr 113, poz. 984, nr 153, poz. 1271, nr 214, poz. 1806; z 2003 r. nr 80, poz. 717, nr 162, poz. 1568; z 2004 r. DzU nr 102, poz. 1055, nr 116, poz. 1203, nr 167, poz. 1759; z 2005 r. DzU nr 172, poz. 1441, nr 175, poz. 1457; z 2006 r. DzU nr 17, poz. 128, nr 181, poz. 1337; z 2007 r. DzU nr 48, poz. 327, nr 138, poz. 974, nr 173, poz. 1218; z 2008 r. DzU nr 180, poz. 1111, nr 223, poz. 1458; z 2009 r. DzU nr 52, poz. 420, nr 157, poz. 1241; z 2010 r. DzU nr 28, poz. 142, poz. 146, nr 106, poz. 675, nr 40, poz. 230, nr 106, poz.675; z 2011 r. nr 21, poz. 113, nr 117, poz. 679, nr 134, poz. 777, nr 217, poz. 1281) Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu

orzeka nieważność

uchwały nr XIV-97/12 Rady Gminy Lasowice Wielkie z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie udzielenia nieoprocentowanej krótkoterminowej pożyczki Stowarzyszeniu Rozwoju i Odnowy Wsi Jasienie przy Radzie Sołeckiej Jasienie z powodu naruszenia art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit „i” oraz art. 30 ust. 1 i 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym.

Uzasadnienie

Do Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu doręczono uchwałę nr XIV-97/12 Rady Gminy Lasowice Wielkie z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie udzielenia nieoprocentowanej krótkoterminowej pożyczki Stowarzyszeniu Rozwoju i Odnowy Wsi Jasienie przy Radzie Sołeckiej Jasienie. Przywołując w podstawie prawnej dyspozycje art. 30 ust. 1 i 2 pkt 4 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym w związku z art. 6 ust. 2 pkt 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych postanowiono, iż:

„§ 1. 1. Postanawia się udzielić nieoprocentowanej krótkoterminowej pożyczki w kwocie 22.500 zł Stowarzyszeniu Rozwoju i Odnowy Wsi Jasienie przy Radzie Sołeckiej Jasienie w związku z realizacją projektu pn. „Ogród bajek” (…)

2. Pożyczka zostanie udzielona ze środków budżetu Gminy Lasowice Wielkie.

3. Kwota udzielonej pożyczki stanowi rozchód budżetu.

§ 2. Termin przekazania pożyczki oraz jej zwrotu zostaną określone w umowie (…).”

Na posiedzenie Kolegium, stawił się przedstawiciel jednostki samorządu terytorialnego w osobie Zastępcy Wójta Gminy Lasowice Wielkie, który oświadczył, iż celem podjętej uchwały było udzielenie pożyczki krótkoterminowej, która zostanie spłacona jeszcze w bieżącym roku budżetowym. Ponadto przyznał, iż zaplanowanie pożyczki jedynie po stronie rozchodów budżetu jest niewłaściwe. Dodał że w najbliższym czasie Rada określi maksymalną wysokość pożyczek i poręczeń udzielanych przez Wójta w roku budżetowym.

W tym stanie faktycznym Kolegium stwierdza, co następuje:

Jak wynika z dyspozycji art. 91 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym stwierdzenie przez organ nadzoru, iż stanowiąca przedmiot postępowania uchwała lub zarządzenie narusza prawo, w konsekwencji może implikować orzeczenie w całości lub w części jej nieważności bądź też wskazanie nieistotnego naruszenia prawa. Przyjąć przy tym, za ukształtowaną linią orzeczniczą Naczelnego Sądu Administracyjnego należy, iż do rodzajów naruszeń przepisów skutkujących nieważnością uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego zaliczyć należy naruszenia: przepisów wyznaczających kompetencje do podejmowania uchwał, podstawy prawnej podejmowania uchwał, przepisów Prawa ustrojowego, przepisów Prawa materialnego – przez wadliwą ich wykładnię – oraz przepisów regulujących procedurę podejmowania uchwał (np. wyrok NSA z 3 grudnia 1996 r. sygn. SA/Wr 949/96; wyrok NSA z 11 lutego 1998 r. sygn. II SA/Wr 1459/97).

Zgodnie z treścią art. 211 ust. 1 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, budżet jednostki samorządu terytorialnego jest rocznym planem dochodów i wydatków oraz przychodów i rozchodów tej jednostki. Uchwała budżetowa jest aktem normatywnym, stanowiącym – stosownie do dyspozycji art. 211 ust. 4 cyt. ustawy – podstawę gospodarki finansowej jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym. Przedmiotowy zakres uchwały budżetowej, jej elementy obligatoryjne i fakultatywne określa art. 212 ustawy o finansach publicznych.

Zgodnie z art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. „i” ustawy o samorządzie gminnym do wyłącznej właściwości rady gminy należy podejmowanie uchwał w sprawach majątkowych gminy, przekraczających zakres zwykłego zarządu, dotyczących ustalania maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym.

Norma zawarta w w/w przepisie art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. „i” zezwala na dokonywanie czynności udzielania pożyczek w roku budżetowym przez wójta. Do kompetencji rady należy jednakże ustalenie maksymalnej wysokości pożyczek.

Jak wynika z ustalonego stanu faktycznego uchwała nr XI-91/11 Rady Gminy Lasowice Wielkie z dnia 28 grudnia 2011 r. w sprawie uchwalenia budżetu gminy na 2012 rok ze zm. nie zawiera postanowień odnoszących się do ustalenia maksymalnej wysokości pożyczek udzielanych przez Wójta w roku budżetowym.

Przepis art. 30 ust. 1 i 2 pkt 4 ustawy o samorządzie gminnym jest przepisem określającym normy kompetencyjne dla Wójta gminy i nie może w związku z powyższym stanowić podstawy prawnej do podjęcia przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego rozstrzygnięcia o udzieleniu pożyczki krótkoterminowej.

Podjęcie przez Radę Gminy Lasowice Wielkie uchwały nr XIV-97/12 z dnia 14 marca 2012 r. w sprawie udzielenia nieoprocentowanej krótkoterminowej pożyczki dla Stowarzyszenia Rozwoju i Odnowy Wsi Jasienie przy Radzie Sołeckiej Jasienie nie znajduje legitymacji prawnej w powołanych w podstawie prawnej przepisach i stanowi jednocześnie naruszenie art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit. „i” ustawy o samorządzie gminnym. Przepis art. 18 ust. 2 pkt. 9 lit. „i” upoważnia bowiem Radę jedynie do ustalenia maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym. Nie można przy tym – w ocenie Kolegium Izby – identyfikować postanowień § 1 uchwały o udzieleniu w 2012 r. pożyczki z budżetu Gminy z ustaleniem maksymalnej wysokości pożyczek i poręczeń udzielanych przez wójta w roku budżetowym.

Ponadto, rozstrzygnięcie Rady Gminy Lasowice Wielkie zawarte w § 1 ust. 3 uchwały, w którym postanowiono, że „kwota udzielonej pożyczki stanowi rozchód budżetu” nie znajduje uzasadnienia. Wskazać przy tym należy, że krótkoterminowych pożyczek udzielanych i spłacanych w danym roku budżetowym nie planuje się w przychodach i rozchodach budżetu.

W tym stanie faktycznym i prawnym orzeka się jak w sentencji

Na niniejszą uchwałę Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu przysługuje – na zasadzie art. 98 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym – skarga do Wojewódzkiego Sadu Administracyjnego w Opolu za pośrednictwem Regionalnej Izby Obrachunkowej w Opolu w terminie 30 dni od daty jej doręczenia.