Jak ustalić moment powstania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w związku z tym do kiedy należy obliczyć i wpłacić zaliczkę na ten podatek, skoro pracownik będzie użytkował samochód od 1-30 kwietnia 2015 r., a wynagrodzenie pracownika płatne jest z dołu do 10 następnego miesiąca, tj. do 10 maja 2015 r.?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2015 r., poz. 613) oraz § 5 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. Nr 112, poz. 770, ze zm.) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach, działający w imieniu Ministra Finansów, stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 24 lutego 2015 r. (data wpływu do Biura – 26 lutego 2015 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udostępniania pracownikom samochodów służbowych do celów prywatnych – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 26 lutego 2015 r. wpłynął do Biura ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej m.in. podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udostępniania pracownikom samochodów służbowych do celów prywatnych.

W przedmiotowym wniosku zostało przedstawione następujące zdarzenie przyszłe:

Wnioskodawca zamierza udostępnić pracownikom samochody służbowe do celów prywatnych od dnia 1 kwietnia 2015 r. Świadczenie na rzecz pracownika będzie nieodpłatne.
Na podstawie art. 12 ust. 2a i 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca zastosuje zryczałtowaną wysokość przychodu pracownika, uzależnioną od pojemności silnika samochodu. Na skutek tego zdarzenia powstanie u pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wypłaca wynagrodzenie pracownikom 10 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (z dołu).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Jak ustalić moment powstania przychodu w podatku dochodowym od osób fizycznych oraz w związku z tym do kiedy należy obliczyć i wpłacić zaliczkę na ten podatek, skoro pracownik będzie użytkował samochód od 1-30 kwietnia 2015 r., a wynagrodzenie pracownika płatne jest z dołu do 10 następnego miesiąca, tj. do 10 maja 2015 r.?

W ocenie Wnioskodawcy, przychód z tytułu korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych powstanie w okresie faktycznego wykorzystania samochodu przez pracownika, tj. w kwietniu 2015 r., dlatego też należy rozliczyć wynikający z tego zdarzenia podatek do 20 maja 2015 r.

Wnioskodawca, powołując treść art. 12 ust. 1, ust. 2a oraz ust. 4 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, stwierdza, że udostępnienie pracownikowi samochodu służbowego dla celów prywatnych skutkuje powstaniem u tego pracownika przychodu. W świetle art. 11 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych przychodami z nieodpłatnych świadczeń są tylko świadczenia otrzymane (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 grudnia 1997 r., sygn. akt I SA/Wr 1757/96, opubl. LEX nr 31245). Otrzymać w języku potocznym znaczy tyle, co „stać się odbiorcą czegoś” (zob. Nowy Słownik Języka Polskiego PWN, red. E. Sobol, Warszawa 2002, s. 619). Przychód z nieodpłatnego świadczenia powstaje więc dopiero wówczas, gdy można świadczenie zidentyfikować, określić jego wartość pieniężną oraz skonkretyzować odbiorcę. Nieodpłatne świadczenie musi być zatem otrzymane przez pracownika. Nie może być to tylko potencjalna możliwość jego uzyskania (zob. wyrok WSA we Wrocławiu z 20 sierpnia 2014 r., sygn. akt I SA/Wr 1674/14, opubl. LEX nr 1498748; patrz również: wyrok WSA we Wrocławiu z 13 października 2009 r., sygn. akt I SA/Wr 1254/09, opubl. LEX nr 521994).

Zdaniem Wnioskodawcy, przychód w przypadku udostępnienia pracownikowi samochodu służbowego do celów prywatnych powstaje zatem dopiero w chwili faktycznego wykorzystania tego środka transportu. Potwierdza to przepis art. 12 ust. 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, w myśl którego w przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych przez część miesiąca wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 kwot określonych w ust. 2a. Faktyczne wykorzystanie samochodu jest więc zdarzeniem rodzącym powstanie obowiązku podatkowego (przychodu) i dotyczy tego okresu rozliczeniowego, w którym to świadczenie zostało przez pracownika otrzymane, choćby nawet dotyczyło innego okresu (por. wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 12 grudnia 1997 r., sygn. akt I SA/Wr 1757/96, LEX nr 31245).

Wnioskodawca uważa, że skoro więc pracownik skorzysta dla celów prywatnych z samochodu służbowego w kwietniu 2015 r., to zgodnie z art. 38 ust. 1 w związku z art. 31 i art. 32 ust. 1 i 2 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, powinien obliczyć i wpłacić, jako płatnik podatku dochodowego od osób fizycznych, zaliczkę na ten podatek z tego tytułu do dnia 20 maja 2015 r.

Ze względu na zakres niniejszej interpretacji Organ przywołał tylko tę część stanowiska Wnioskodawcy, która odnosi się do podatku dochodowego od osób fizycznych.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego uznaje się za prawidłowe.

Niniejsza interpretacja indywidualna stanowi interpretację przepisów prawa podatkowego dotyczącą podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie skutków podatkowych udostępniania pracownikom samochodów służbowych do celów prywatnych.

W zakresie podatku od towarów i usług – wydane zostanie odrębne rozstrzygnięcie.

Podstawową zasadą obowiązującą w przepisach ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych jest zasada powszechności opodatkowania. W myśl tej zasady, wyrażonej w art. 9 ust. 1 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2012 r., poz. 361, ze zm.), opodatkowaniu podatkiem dochodowym podlegają wszelkiego rodzaju dochody, z wyjątkiem dochodów wymienionych w art. 21, 52, 52a i 52c oraz dochodów, od których na podstawie przepisów Ordynacji podatkowej zaniechano poboru podatku.

Stosownie do treści art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami, z zastrzeżeniem art. 14-15, art. 17 ust. 1 pkt 6, 9 i 10 w zakresie realizacji praw wynikających z pochodnych instrumentów finansowych, art. 19, art. 20 ust. 3 i art. 30f, są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Art. 11 ust. 2a ustawy stanowi, iż wartość pieniężną innych nieodpłatnych świadczeń ustala się:

1. jeżeli przedmiotem świadczenia są usługi wchodzące w zakres działalności gospodarczej dokonującego świadczenia – według cen stosowanych wobec innych odbiorców;
2. jeżeli przedmiotem świadczeń są usługi zakupione – według cen zakupu;
3. jeżeli przedmiotem świadczeń jest udostępnienie lokalu lub budynku – według równowartości czynszu, jaki przysługiwałby w razie zawarcia umowy najmu tego lokalu lub budynku;
4. w pozostałych przypadkach – na podstawie cen rynkowych stosowanych przy świadczeniu usług lub udostępnianiu rzeczy lub praw tego samego rodzaju i gatunku, z uwzględnieniem w szczególności ich stanu i stopnia zużycia oraz czasu i miejsca udostępnienia.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych nie zawierają definicji pojęcia „nieodpłatnego świadczenia”. Dokonując więc wykładni gramatycznej, za „nieodpłatne świadczenie” uznać należy świadczenie „nie wymagające opłaty, takie za które się nie płaci, bezpłatne” (Nowy Słownik Języka Polskiego, PWN, Warszawa 2003 r.). Zatem należy przyjąć, że nieodpłatnym świadczeniem jest takie zdarzenie, którego skutkiem (następstwem) jest nieodpłatne przysporzenie majątku jednej osobie, kosztem majątku innej osoby, innego podmiotu.

Dla celów podatkowych przyjmuje się – co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie – że pojęcie nieodpłatnego świadczenia ma szerszy zakres niż w prawie cywilnym. Obejmuje ono bowiem wszystkie zjawiska gospodarcze i zdarzenia prawne, których następstwem jest uzyskanie korzyści kosztem innego podmiotu, lub te wszystkie zdarzenia prawne i zdarzenia gospodarcze, których skutkiem jest nieodpłatne, to jest niezwiązane z kosztami lub inną formą ekwiwalentu, przysporzenie majątku danej osobie, mające konkretny wymiar finansowy.

W myśl art. 12 ust. 1 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, za przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej oraz spółdzielczego stosunku pracy uważa się wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężną świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a w szczególności: wynagrodzenia zasadnicze, wynagrodzenia za godziny nadliczbowe, różnego rodzaju dodatki, nagrody, ekwiwalenty za niewykorzystany urlop i wszelkie inne kwoty niezależnie od tego, czy ich wysokość została z góry ustalona, a ponadto świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika, jak również wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych.

Wartość pieniężną świadczeń w naturze przysługujących pracownikom na podstawie odrębnych przepisów ustala się według przeciętnych cen stosowanych wobec innych odbiorców – jeżeli przedmiotem świadczenia są rzeczy lub usługi wchodzące w zakres działalności pracodawcy (art. 12 ust. 2 ustawy).

Zgodnie z art. 12 ust. 2a cyt. ustawy wartość pieniężną nieodpłatnego świadczenia przysługującego pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych ustala się w wysokości:

1. 250 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika do 1600 cm3;
2. 400 zł miesięcznie – dla samochodów o pojemności silnika powyżej 1600 cm3.

W myśl art. 12 ust. 2b ww. ustawy w przypadku wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych przez część miesiąca wartość świadczenia ustala się za każdy dzień wykorzystywania samochodu do celów prywatnych w wysokości 1/30 kwot określonych w ust. 2a.

Z kolei zgodnie z art. 12 ust. 2c cyt. ustawy jeżeli świadczenie przysługujące pracownikowi z tytułu wykorzystywania samochodu służbowego do celów prywatnych jest częściowo odpłatne, to przychodem pracownika jest różnica pomiędzy wartością określoną w ust. 2a albo ust. 2b i odpłatnością ponoszoną przez pracownika.

Z przedstawionego we wniosku zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca zamierza udostępnić pracownikom samochody służbowe do celów prywatnych od 1 kwietnia 2015 r. Świadczenie na rzecz pracownika będzie nieodpłatne.

Na podstawie art. 12 ust. 2a i 2b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych Wnioskodawca zastosuje zryczałtowaną wysokość przychodu pracownika, uzależnioną od pojemności silnika samochodu. Na skutek tego zdarzenia powstanie u pracownika przychód podlegający opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych.

Wnioskodawca wypłaca wynagrodzenie pracownikom 10 dnia każdego miesiąca za miesiąc poprzedni (z dołu).

Biorąc pod uwagę ww. przepisy prawa oraz przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe należy stwierdzić, że udostępnianie przez Wnioskodawcę pracownikom samochodów służbowych do celów prywatnych stanowi dla pracowników nieodpłatne świadczenie, którego wartość należy zakwalifikować do przychodów ze stosunku pracy.

Należy zauważyć, że zgodnie z treścią przepisu art. 11 ust. 1 ww. ustawy przychodami są otrzymane lub postawione do dyspozycji podatnika w roku kalendarzowym pieniądze i wartości pieniężne oraz wartość otrzymanych świadczeń w naturze i innych nieodpłatnych świadczeń.

Powyższe przepisy określają, że w przypadku świadczeń pieniężnych przekazanych pracownikowi momentu uzyskania przychodu będzie moment ich otrzymania przez pracownika (lub postawienia mu ich do dyspozycji), natomiast w przypadku, gdy następuje wydanie pracownikowi nieodpłatnego świadczenia, momentem uzyskania przychodu jest moment jego otrzymania przez pracownika.

Momentem powstania przychodu ze stosunku pracy z tytułu uzyskania nieodpłatnych świadczeń jest dzień, w którym pracownik otrzymał od pracodawcy prawo do skorzystania z tych nieodpłatnych świadczeń. W przedmiotowej sprawie przychód powstaje w miesiącu użytkowania (wykorzystywania) przez pracownika samochodu służbowego do celów prywatnych czyli w chwili faktycznego wykorzystania tego środka transportu.

Zatem należy zgodzić się z Wnioskodawcą, że przychód z tytułu korzystania z samochodu służbowego do celów prywatnych powstanie w okresie faktycznego wykorzystania samochodu przez pracownika, tj. w kwietniu 2015 r. Dlatego też Wnioskodawca jako płatnik zobowiązany jest zgodnie z art. 31 ww. ustawy do obliczenia i pobrania zaliczki na podatek dochodowy na zasadach określonych w art. 32 tej ustawy i przekazania w myśl art. 38 ust. 1 ustawy na rachunek właściwego urzędu skarbowego.

Zgodnie bowiem z art. 31 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych osoby fizyczne, osoby prawne oraz jednostki organizacyjne nieposiadające osobowości prawnej, zwane dalej „zakładami pracy”, są obowiązane jako płatnicy obliczać i pobierać w ciągu roku zaliczki na podatek dochodowy od osób, które uzyskują od tych zakładów przychody ze stosunku służbowego, stosunku pracy, pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy, zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakłady pracy, a w spółdzielniach pracy – wypłaty z tytułu udziału w nadwyżce bilansowej.

Natomiast z przepisu art. 38 ust. 1 ww. ustawy wynika, że płatnicy, o których mowa w art. 31 i art. 33-35, przekazują, z zastrzeżeniem ust. 2 i 2a, kwoty pobranych zaliczek na podatek w terminie do 20 dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym pobrano zaliczki, na rachunek urzędu skarbowego, przy pomocy którego naczelnik urzędu skarbowego właściwy według miejsca zamieszkania płatnika wykonuje swoje zadania, a jeżeli płatnik nie jest osobą fizyczną, według siedziby bądź miejsca prowadzenia działalności, gdy płatnik nie posiada siedziby. Jeżeli między kwotą potrąconego podatku a kwotą wpłaconego podatku występuje różnica, należy ją wyjaśnić w deklaracji, o której mowa w ust. 1a.

W przedmiotowej sprawie przychód pracowników ze stosunku pracy z tytułu ww. nieodpłatnych świadczeń powstanie w kwietniu 2015 r. zatem Wnioskodawca obowiązany będzie do odprowadzenia zaliczki na podatek dochodowy z tego tytułu do 20 maja 2015 r. 
Wobec powyższego stanowisko Wnioskodawcy należało uznać za prawidłowe.

Odnosząc się do powołanych we wniosku wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego raz Wojewódzkich Sądów Administracyjnych wskazać należy, iż orzeczenia te dotyczą tylko konkretnych spraw podatników osądzonych w określonym stanie faktycznym i w tych sprawach rozstrzygnięcia w nich zawarte są wiążące. Natomiast organy podatkowe mimo, że w ocenie indywidualnych spraw podatników posiłkują się wydanymi rozstrzygnięciami sądów, to nie mają możliwości zastosowania ich wprost, z tego powodu, iż nie stanowią materialnego prawa podatkowego.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę oraz stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Interpretacja indywidualna  Dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 26 maja 2015 r., nr IBPBII/1/4511-151/15/MK