W Polsce w 2019 r. aktywność zawodowa osób powyżej 50. roku życia była mniejsza niż przed rokiem. W tej grupie wiekowej zmniejszyła się liczba aktywnych zawodowo i zwiększyła się liczba osób biernych zawodowo. Przełożyło się to na spadek współczynnika aktywności zawodowej. Stopa bezrobocia spadła, ale jednocześnie odnotowano nieznaczny spadek wskaźnika zatrudnienia.

W 2019 r. w Polsce udział osób powyżej 50. roku życia w ogólnej liczbie ludności wyniósł 37,4%. Proces starzenia się ludności, także odsetek osób powyżej 50. roku życia w populacji jest zróżnicowany regionalnie. Graficzna prezentacja tego zjawiska z uwzględnieniem podziału na gminy wskazuje na tworzenie się skupisk gmin o zbliżonych wartościach (Mapa 1). W układzie przestrzennym najwyższym udziałem osób powyżej 50. roku życia w ogólnej liczbie ludności charakteryzowały się obszary Polski wschodniej, środkowej i południowej.
Natomiast relatywnie najmniejszym udziałem analizowanej grupy charakteryzowały się gminy położone na terenie województwa wielkopolskiego oraz w województwach w północnej części Polski.

Zmieniająca się sytuacja na rynku pracy wskazuje na potrzebę większego wykorzystania potencjału pracujących w wieku produkcyjnym liczących 50 lat i więcej. Wymagałoby to podjęcia działań skupionych na zatrzymaniu pracowników, wśród których ryzyko zaprzestania aktywności zawodowej jest wysokie ze względu na osiąganie wieku uprawniającego do przejścia na emeryturę.

W Polsce w 2019 r. pracowało 4 484 tys. osób powyżej 50. roku życia. W porównaniu z rokiem poprzednim liczba pracujących w tej grupie wieku zmniejszyła się o 0,6%. Spadek wystąpił wśród pracujących kobiet, których ubyło 27 tys., natomiast liczba pracujących mężczyzn pozostała na tym samym poziomie. W tym czasie wśród pracujących nadal przeważali mężczyźni (56,1%).

GUS



Rada Ministrów zdecydowała o wydłużeniu prawa do dodatkowego zasiłku opiekuńczego o kolejne dwa tygodnie, czyli do 9 maja br. Zasiłek opiekuńczy będzie przysługiwał na dotychczasowych zasadach tym wszystkim osobom, które będą musiały zostać w domu z dziećmi – również rodzicom tych najmłodszych, jeśli ich żłobek lub przedszkole zostaną zamknięte.

Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów, dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje w sytuacji zamknięcia lub ograniczonego funkcjonowania otwartych placówek, zapewniających dziecku opiekę, a także w przypadku niemożności jej zapewnienia przez żłobek, klub dziecięcy, przedszkole, placówkę pobytu dziennego oraz inną placówkę lub podmiot zatrudniający dziennych opiekunów z powodu zamknięcia lub czasowego ograniczenia funkcjonowania tych placówek w związku z COVID-19.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy przysługuje wówczas, gdy placówki są nadal zamknięte ze względu na COVID-19 oraz w sytuacji, gdy placówka, która wznowiła działalność stacjonarną, zostanie zamknięta lub jej funkcjonowanie – mimo że jest otwarta – zostanie ograniczone ze względu na nieprzewidziane zamknięcie klasy czy oddziału.

Tak jak do tej pory dodatkowy zasiłek opiekuńczy w przypadku zamknięcia lub ograniczonego funkcjonowania placówek przysługiwać będzie:

  • rodzicom dzieci w wieku do lat 8,
  • ubezpieczonym rodzicom dzieci:
    • do 16 lat, które mają orzeczenie o niepełnosprawności,
    • do 18 lat, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
    • do 24 lat, które mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
  • ubezpieczonym rodzicom lub opiekunom osób pełnoletnich niepełnosprawnych, zwolnionym od wykonywania pracy z powodu konieczności zapewnienia opieki nad taką osobą.

Nie zmieniły się zasady występowania o dodatkowy zasiłek opiekuńczy ani zasady przysługiwania dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Zasiłek ten nie przysługuje, jeśli drugi z rodziców dziecka może zapewnić dziecku opiekę (np. jest bezrobotny, korzysta z urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego).

Dodatkowego zasiłku nie wlicza się do limitu 60 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym przyznawanego na tzw. ogólnych zasadach.

Rozporządzenie przedłużające okres wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego do 9 maja 2021 r. opublikowano w Dz.U. pod poz. 751. Przepisy wchodzą w życie z dniem 26 kwietnia br.

oprac. B.O.



Z dniem 28 kwietnia br. wchodzą w życie zmiany do rozporządzenia płacowego dla pracowników jednostek budżetowych resortu spraw wewnętrznych i administracji.

Wspomniane powyżej zmiany dotyczą przepisów rozp. MPIPS z dnia 30 kwietnia 2008 r. w sprawie warunków wynagradzania za pracę i przyznawania innych świadczeń związanych z pracą dla pracowników zatrudnionych w państwowych jednostkach budżetowych resortu spraw wewnętrznych i administracji (Dz.U. z 2019 r. poz. 2308, z późn. zm.).


ekonomia_informacje-59.jpg

GUS opublikował dane dotyczące płacy i zatrudnienia w ubiegłym miesiącu.

Z informacji podanych przez GUS wynika, że przeciętne zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw w marcu 2021 r. było niższe niż w poprzednim miesiącu i wyniosło 6330,3 tys. osób. W porównaniu do marca 2020 roku zanotowano spadek zatrudnienia o 1,3 pkt proc.

Jeśli chodzi o przeciętne wynagrodzenie w przedsiębiorstwach w marcu 2021, to zanotowano wzrost wynagrodzeń o 6,5 pkt proc. w stosunku do poprzedniego miesiąca. Wynagrodzenie brutto w lutym wyniosło 5568,82 zł, podczas gdy w marcu 2021 r. wynosiło 5929,05 zł. W porównaniu do marca 2020 roku zanotowano wzrost wynagrodzeń o 8 pkt proc.

Podobny wzrost na poziomie 8 pkt proc. w ujęciu rocznym zanotowano w stosunku do przeciętnego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat z zysku. Wynagrodzenie bez wypłat z zysku wyniosło w marcu 2021 r. 5928,95 zł, zaś w lutym wyniosło 5568,75 zł. Zatem kwota wynagrodzenia bez wypłat z zysku wzrosła w porównaniu z ubiegłym miesiącem o 6,5 pkt proc.

Należy zaznaczyć, że powyższe dane dotyczą podmiotów prowadzących działalność gospodarczą, w których liczba pracujących przekracza 9 osób.

GUS, oprac.: gr.


panstwowa-inspekcja-pracy-pip-1.jpg

Państwowej Inspekcji Pracy przedstawiła raport ze swojej działalności w latach 2018 i 2019.

Poinformowała Izbę, że PIP przeprowadziła 80 tys. kontroli w 2018 r. i 73 tys. kontroli w 2019 r. Priorytetowe znaczenie miały w nich obszary, gdzie naruszenia prawa pociągają za sobą szczególnie dotkliwe skutki dla pracujących i ich rodzin. Do takich należą czas pracy oraz wypłata wynagrodzeń i innych świadczeń ze stosunku pracy.

W latach 2018–2019 inspektorzy pracy przeprowadzili prawie 2,4 tys. kompleksowych kontroli w tym zakresie. W co czwartym skontrolowanym podmiocie stwierdzili naruszenia przepisów dotyczących ewidencji czasu pracy.

Bardzo często mieli też do czynienia z naruszeniem prawa polegającym na zawieraniu umów cywilnoprawnych w warunkach charakterystycznych dla stosunku pracy. Dotyczyło to zwłaszcza branży budowlanej, hotelarskiej, gastronomicznej oraz handlu i napraw. Aktualny, co podkreśliła z mównicy sejmowej szefowa PIP, pozostaje zatem wniosek o wprowadzenie do polskiego ustawodawstwa instrumentów, które pozwalałyby na skuteczne eliminowanie takich praktyk.

W obu okresach sprawozdawczych inspektorzy pracy kontynuowali realizowanie długofalowych działań nadzorczo-kontrolnych w ramach programu wzmożonego nadzoru nad wybraną grupą zakładów charakteryzujących się wysokimi wskaźnikami wypadkowości i chorób zawodowych. Działania PIP przyniosły znaczącą poprawę warunków pracy w większości tych zakładów.

Branżą pozostającą od lat pod szczególnym nadzorem inspekcji pracy jest budownictwo. W latach 2018-2019 inspektorzy pracy przeprowadzili na placach budów ponad 9 tys. kontroli. Nieprawidłowości w zakresie bezpiecznego wykonywania prac budowlanych stwierdzono w prawie 90% kontroli.

Inspekcja kontynuowała strategię pierwszej kontroli. Pierwsza kontrola ma w tej formule charakter audytu i z założenia jest bezsankcyjna, pod warunkiem niewystępowania rażących naruszeń przepisów. Dla oceny skuteczności realizowanej strategii inspektorzy pracy przeprowadzili łącznie 2800 kontroli, podczas których sprawdzali realizację wydanych zaleceń. W większości przypadków nieprawidłowości nie powtórzyły się, co wskazuje, że kampania przyniosła oczekiwany efekt, zapewniając bezpieczniejsze warunki pracy i przestrzeganie zasad praworządności.

PIP



Barometr Ofert Pracy, przygotowywany przez Katedrę Ekonomii i Finansów WSIiZ w Rzeszowie oraz Biuro Inwestycji i Cykli Ekonomicznych, wskazujący na zmiany liczby publikowanych w Internecie ogłoszeń o zatrudnieniu, po dwóch miesiącach spadków nieznacznie wzrósł. Tym samym przedsiębiorcy nie poddają się i starają jak mogą dostosować do nowych restrykcji gospodarczych.

Skutki wprowadzonych końcem marca nowych działań osłonowych przeciwko epidemii w postaci restrykcji gospodarczych mogą być bardziej widoczne w kwietniu. Większe spadki niż w marcu ub. r., raczej nie wystąpią, gdyż transformację w tryb zdalny w branżach które na to pozwalają obserwujemy od ponad dziesięciu miesięcy. Najwyraźniej widać to na przykładzie odsetka pracy zdalnej oraz typów oferowanych przyszłym pracownikom umów, które wraz z adaptacją gospodarki do obecnych warunków uległy pewnym zmianom.

Spośród negatywnych czynników stojących u podstaw ograniczeń epidemicznych nadal bardzo istotnym jest niskie tempo szczepienia populacji w porównaniu niektórych innych państw Europy Zachodniej. Całkiem realne zagrożenie wciąż wisi nad tegorocznym okresem wakacyjnym, gdyż przy rosnącej liczbie zakażeń, gospodarka po raz kolejny może zostać zamrożona. Należy również podkreślić, że spośród pośrednich zagrożeń dla rynku wakatów, w ostatnich okresach coraz częściej mówi się o wyższych oczekiwaniach inflacyjnych, i co za tym idzie o wzrostach kosztu kredytu. Istnieje możliwość, że po zakończeniu epidemii czynnik ten będzie negatywnie oddziaływał na działalność gospodarczą, a zatem również na perspektywy zatrudnienia. Stopa bezrobocia rejestrowanego, po wyłączeniu bezrobotnych, biorących udział wyłącznie w pracach o charakterze sezonowym, w lutym po raz pierwszy od trzech miesięcy spadła o 0,1 punkty proc. i znalazła się na poziomie równym 6,1%.

Dla ogółu zawodów od czerwca ub. r. odsetek ogłoszeń o pracy, w których oferuje się pracę zdalną wzrósł z 6% do 14%. Odsetek ofert zatrudnienia w oparciu o umowę business-to-business (B2B) wzrósł w tym okresie z 14% do 17%. Formę tę częściej wybierają firmy zagraniczne, dla mniejszych przedsiębiorców może to być wciąż nowa alternatywa zatrudnieniowa. W powyższych przypadkach obserwujemy stabilne tendencje wzrostowe występujące od kilku miesięcy. Odsetek ogłoszeń dotyczących pracy na umowy cywilnoprawne wzrasta z kolei dopiero od listopada ub. r. i szacujemy go na poziomie 8% ogółu ofert pracy.

BIEC



W związku z aktualną sytuacją epidemiczną i obowiązującymi obostrzeniami dodatkowy zasiłek opiekuńczy został wydłużony o kolejne dwa tygodnie – do 25 kwietnia br. Zasiłek opiekuńczy będzie przysługiwał na dotychczasowych zasadach tym wszystkim osobom, które będą musiały zostać w domu z dziećmi, czyli również rodzicom tych najmłodszych w związku z zamknięciem żłobków i przedszkoli.

Dodatkowy zasiłek opiekuńczy będzie przysługiwał na dotychczas obowiązujących zasadach, czyli:

  • w przypadku zamknięcia żłobka, przedszkola, szkoły lub klubu dziecięcego z powodu COVID-19, do którego dzieci lub osoby dorosłe niepełnosprawne uczęszczały,
  • w przypadku niemożności zapewnienia opieki przez żłobek, klub dziecięcy, przedszkole, placówkę pobytu dziennego oraz inną placówkę lub podmiot zatrudniający dziennych opiekunów z powodu czasowego ograniczenia funkcjonowania tych placówek w związku z COVID-19.

Tak jak do tej pory dodatkowy zasiłek opiekuńczy w przypadku zamknięcia lub ograniczonego funkcjonowania placówek przysługiwać będzie:

  • rodzicom dzieci w wieku do lat 8,
  • ubezpieczonym rodzicom dzieci:
    • do 16 lat, które mają orzeczenie o niepełnosprawności,
    • do 18 lat, które mają orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności,
    • do 24 lat, które mają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego.
  • ubezpieczonym rodzicom lub opiekunom osób pełnoletnich niepełnosprawnych, zwolnionym od wykonywania pracy z powodu konieczności zapewnienia opieki nad taką osobą.

Nie zmieniły się zasady występowania o dodatkowy zasiłek opiekuńczy ani zasady przysługiwania dodatkowego zasiłku opiekuńczego. Zasiłek ten nie przysługuje, jeśli drugi z rodziców dziecka może zapewnić dziecku opiekę (np. jest bezrobotny, korzysta z urlopu rodzicielskiego czy urlopu wychowawczego).

Dodatkowego zasiłku nie wlicza się do limitu 60 dni zasiłku opiekuńczego w roku kalendarzowym przyznawanego na tzw. ogólnych zasadach.

Rozporządzenie przedłużające okres wypłaty dodatkowego zasiłku opiekuńczego do 25 kwietnia 2021 r. opublikowano w Dz.U. pod poz. 655. Przepisy wejdą w życie z dniem 12 kwietnia br.

B.O.


zus-2.jpg

Zamawiam usługi dotyczące wykonania rękodzieła na podstawie umów o dzieło z kilkoma osobami. Czy mogę wysłać do ZUS formularz RUD za wiele osób, z którymi zawarłam umowę o dzieło?

Od początku roku 2021 na płatników składek nałożony został obowiązek informowania ZUS o zawartych umowach o dzieło. W związku z tym płatnik składek przekazuje do ZUS formularz RUD.
Formularz RUD można przekazać do ZUS na dwa sposoby. Elektronicznie za pośrednictwem Platformy Usług Elektronicznych (PUE) ZUS oraz papierowo. Formularz do przekazania papierowo znajduje się na stronie www.zus.pl. Jest to formularz do wypełnienia i wydruku.
W formularzu RUD dostępnym na PUE ZUS można przekazać informację o maksymalnie dziesięciu umowach o dzieło zawartych z danym wykonawcą. Dla każdego wykonawcy należy wypełnić odrębny formularz RUD.

W formularzu RUD do wypełnienia i wydruku można przekazać informację o maksymalnie dziesięciu umowach o dzieło zawartych z danym wykonawcą. Na jednym formularzu można wykazać umowy dla maksymalnie dziesięciu wykonawców.


flaga-mapa-36.jpg

W 2020 r. średnie godzinowe koszty pracy w całej gospodarce (z wyłączeniem rolnictwa i administracji publicznej) oszacowano na 28,5 EUR w UE i 32,3 EUR w strefie euro. Wzrosły one w porównaniu z ubiegłym rokiem odpowiednio z 27,7 EUR i 31,4 EUR. Przedstawione dane pochodzą z informacji o poziomie kosztów pracy opublikowanych przez Eurostat.

Najtaniej w Bułgarii, najdrożej w Danii

Średnie godzinowe koszty pracy odzwierciedlają znaczne różnice między państwami członkowskimi UE. Najniższe godzinowe koszty pracy odnotowano w Bułgarii (6,5 EUR), Rumunii (8,1 EUR) i na Węgrzech (9,9 EUR), a najwyższe w Danii (45,8 EUR) i Luksemburgu (42,1 EUR) i Belgii (41,1 EUR).

Polska plasuje się wśród Państw o najniższych kosztach godzinowych nie przekraczających 13 EUR za godzinę. Jak informuje EUROSTAT godzinowe koszty pracy w Polsce wynoszą 11 EUR.

Godzinowe koszty pracy w przemyśle wyniosły do 28,8 EUR w UE i 34,8 EUR w strefie euro. W budownictwie wyniosły one odpowiednio 25,6 i 29,0 euro. W usługach godzinowe koszty pracy wyniosły 28,2 EUR w UE i 31,1 EUR w strefie euro. W gospodarce głównie pozabiznesowej (z wyłączeniem administracji publicznej) wyniosły one odpowiednio 29,7 i 33,1 EUR.

Dwa główne składniki kosztów pracy to płace i wynagrodzenia oraz koszty pozapłacowe (np. Składki na ubezpieczenia społeczne pracodawców). Udział kosztów pozapłacowych w całkowitych kosztach pracy dla całej gospodarki wyniósł 24,5% w UE i 25,0% w strefie euro.

Godzinowe koszty pracy wzrosły najbardziej w Portugalii

W latach 2019-2020 godzinowe koszty pracy na poziomie całej gospodarki wyrażone w euro wzrosły o 3,1% w UE i o 2,9% w strefie euro.

W strefie euro godzinowe koszty pracy wzrosły we wszystkich państwach członkowskich z wyjątkiem Malty (-4,7%), Cypru i Irlandii (po -2,7%). Największy wzrost odnotowano w Portugalii (+ 8,6%), na Litwie (+ 7,5%) i Słowacji (+ 7,0%), najmniejszy wzrost zanotowano w Luksemburgu (+ 0,5%), Finlandii (+ 0,7%) i Holandii (+ 0,8%).

W przypadku państw członkowskich spoza strefy euro godzinowe koszty pracy wyrażone w walucie krajowej wzrosły we wszystkich państwach członkowskich w 2020 r. Z wyjątkiem Chorwacji (-1,0%), przy czym największy wzrost odnotowano na Węgrzech (+ 7,9%), Bułgarii (+ 7,8%), Czechach (+ 7,4%) i Rumunii (+ 7,2%). Najmniej wzrosły w Szwecji (+ 1,1%) i Danii (+ 2,0%).

W 2020 r. Większość państw członkowskich wprowadziła szereg programów wsparcia, aby złagodzić wpływ pandemii COVID-19 na przedsiębiorstwa i pracowników. Polegały one głównie na krótkoterminowych umowach o pracę i czasowych zwolnieniach w całości lub częściowo rekompensowanych przez rząd. Programy te były generalnie rejestrowane jako dotacje (lub ulgi podatkowe) rejestrowane ze znakiem ujemnym w pozapłacowym składniku kosztów pracy.

Ogólnie rzecz biorąc, liczba faktycznie przepracowanych godzin spadła bardziej niż płace, podczas gdy podatki pomniejszone o dopłaty zmniejszyły się, ograniczając w ten sposób wpływ na godzinowe koszty pracy.

Eurostat, oprac. gr.


urzad_pracy_koronawirus.jpg

Pierwsza umowa o dzieło była zawarta w grudniu 2020 roku, a zakończenie jej wykonania przewidziano na koniec marca 2021 r. Bez dnia przerwy zamawiający chce zawrzeć kolejną umowę o dzieło od dnia 1 kwietnia 2021 r. jako kontynuację poprzedniej. Czy należy zgłosić umowę o dzieło zawartą w dniu 1 kwietnia 2021 r. na formularzu RUD?

Od dnia 1 stycznia 2021 r. ustawodawca wprowadził dla płatników składek obowiązek zgłaszania do ZUS wszystkich umów o dzieło. Jeśli umowa o dzieło została zawarta w 2020 r. nie podlega zgłoszeniu do ZUS. Do ZUS należy przekazać informacje o zawartych umowach o dzieło, jeśli zostały zawarte nie wcześniej niż od 1 stycznia 2021 r.

Jeśli po zakończeniu jednej umowy jest zawierana z daną osobą kolejna umowa – bez żadnego dnia przerwy (umowy takie są zawierane cyklicznie), to należy zgłosić do ZUS każdą taką umowę, która jest zawarta po 1 stycznia 2021 r. Tym samym umowę o dzieło zawartą np. 1 kwietnia 2021 r. należy zgłosić do ZUS.

Wymaga podkreślenia, że jeśli z daną osobą są cyklicznie zawierane umowy o dzieło, należy zgłosić do ZUS każdą taką umowę, która jest zawarta po 1 stycznia 2021 r.