Zadania państwa w zakresie promocji zatrudnienia, łagodzenia skutków bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej określono w przepisach ustawy z dnia 20.04.2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (Dz.U. z 2019 r. poz. 1482, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o promocji zatrudnienia”.
Cele i działania zgodne z kierunkami oraz priorytetami państwa w dziedzinie rynku pracy są ustalane i realizowane wg postanowień Krajowego Planu Działań na Rzecz Zatrudnienia. Wspomniany dokument zawiera zasady wdrażania Europejskiej Strategii Zatrudnienia, uwzględnia ponadto inicjatywy samorządu gminy, powiatu, województwa i partnerów społecznych.
Zakres podmiotowy stosowania przepisów ustawy o promocji zatrudnienia
Stosownie do treści art. 1 ust. 3 ustawy o promocji zatrudnienia przepisy w niej zawarte stosuje się do:
1) obywateli polskich poszukujących i podejmujących zatrudnienie lub inną pracę zarobkową na terytorium RP oraz zatrudnienie albo inną pracę zarobkową za granicą u pracodawców zagranicznych;
2) cudzoziemców zamierzających wykonywać lub wykonujących pracę na terytorium RP:
a) obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej (UE),
b) obywateli państw Europejskiego Obszaru Gospodarczego (EOG) nienależących do UE,
c) obywateli państw niebędących stronami umowy o EOG, którzy mogą korzystać ze swobody przepływu osób na podstawie umów zawartych przez te państwa ze Wspólnotą Europejską i jej państwami członkowskimi,
d) posiadających w RP status uchodźcy,
e) posiadających w RP zezwolenie na pobyt stały,
f) posiadających w RP zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego UE,
fa) posiadających w RP zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 7 ust. 1 lub 2 ustawy z dnia 15 marca 2019 r. o uregulowaniu niektórych spraw w związku z wystąpieniem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej z Unii Europejskiej i Europejskiej Wspólnoty Energii Atomowej bez zawarcia umowy, o której mowa w art. 50 ust. 2 Traktatu o Unii Europejskiej (Dz.U. poz. 622); przepis ten wchodzi w życie z dniem wystąpienia Zjednoczonego Królestwa z UE bez zawarcia umowy, wskazanej w tytule powołanej ustawy,
g) posiadających w RP zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 127 lub art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12.12.2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2020 r. poz. 35),
h) posiadających w RP zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 144, art.151 ust. 1, art. 151b ust. 1, art. 159 ust. 1, art. 160, art. 161, art. 161b ust. 1, art. 176, art. 186 ust. 1 pkt 1, 2, 4, 5 i 7 lub art. 187 ustawy z dnia 12.12.2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2020 r. poz. 35),
ha) posiadających zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 114 ust. 1 lub 1a albo art. 126 ust. 1 wymienionej powyżej ustawy o cudzoziemcach, albo wizę wydaną w celu wykonywania pracy na terytorium RP,
hb) posiadających w RP wizę wydaną w celu, o którym mowa w art. 60 ust. 1 pkt 5a ustawy o cudzoziemcach, lub zezwolenie na pobyt czasowy, o którym mowa w art. 185a ustawy o cudzoziemcach, albo przebywających na terytorium RP w ramach ruchu bezwizowego w związku z wnioskiem wpisanym do ewidencji wniosków, o której mowa w art. 88p ust. 1 pkt 1 ustawy o promocji zatrudnienia,
i) posiadających w RP zgodę na pobyt ze względów humanitarnych lub zgodę na pobyt tolerowany,
j) korzystających w RP z ochrony czasowej,
k) ubiegających się w RP o udzielenie ochrony międzynarodowej
i małżonków, w imieniu których występują z wnioskiem o udzielenie ochrony międzynarodowej, którzy posiadają zaświadczenie wydane na podstawie art. 35 ustawy z dnia 13.06.2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (Dz.U. z 2019 r. poz. 1666, z późn. zm.),
l) którym udzielono ochrony uzupełniającej w RP;
3) cudzoziemców towarzyszących na terytorium RP cudzoziemcowi, o którym mowa w pkt 2 lit. a-c, jako członkowie rodziny w rozumieniu art. 2 pkt 4 ustawy z dnia 14.07.2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz.U. z 2019 r. poz. 293);
3a) cudzoziemców – członków rodzin cudzoziemców, o których mowa w pkt 2 lit. d, i, j oraz l;
4) cudzoziemców – członków rodzin obywateli polskich, którzy uzyskali zezwolenie na pobyt czasowy na terytorium RP albo po złożeniu wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE przebywają na terytorium RP na podstawie art. 108 ust. 1 pkt 2 lub art. 206 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 12.12.2013 r. o cudzoziemcach (Dz.U. z 2020 r. poz. 35) lub na podstawie umieszczonego w dokumencie podróży odcisku stempla, który potwierdza złożenie wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE, jeżeli bezpośrednio przed złożeniem wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, zezwolenia na pobyt stały lub zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE posiadali zezwolenie na pobyt czasowy;
5) cudzoziemców zamierzających wykonywać pracę lub wykonujących pracę na terytorium RP, niewymienionych w pkt 2–4.
Na zasadach określonych w ustawie o promocji zatrudnienia zasiłki i inne świadczenia z tytułu bezrobocia przysługują osobom, o których wyżej mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1 i 2 lit. a–g, i, j, l oraz w pkt 3 i 4 cyt. ustawy.
Na zasadach określonych w ustawie o promocji zatrudnienia:
- osobom, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. ha cyt. ustawy – przysługują zasiłki dla bezrobotnych,
- osoby, o których mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. h oraz ha – mogą korzystać z usług rynku pracy z wyłączeniem prawa do świadczeń określonych w art. 41–42a ustawy o promocji zatrudnienia.
Ponadto, na zasadach określonych w ustawie o promocji zatrudnienia, osoby wskazane w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. hb tejże ustawy, mogą korzystać z usług rynku pracy dotyczących pracy sezonowej w rozumieniu art. 88 ust. 2, z wyłączeniem prawa do świadczeń określonych w art. 41-42a cyt. ustawy.
Podstawowe definicje występujące w ustawie o promocji zatrudnienia
Prawidłowy tok realizacji zadań, programów i projektów przewidzianych w ustawie o promocji zatrudnienia zależy
w dużym stopniu od odpowiedniego zdefiniowania podmiotów rynku pracy oraz instrumentów i podstawowych usług rynku pracy. Poniżej wyszczególniono najważniejsze pojęcia występujące w ustawie o promocji zatrudnienia wraz z ich objaśnieniem.
⇒ Pracodawca – w obecnym stanie prawnym pojęcie pracodawcy określone w ustawie o promocji zatrudnienia jest zbieżne z kodeksową definicją. Tak więc za pracodawcę w rozumieniu cyt. ustawy uważa się jednostkę organizacyjną, chociażby nie posiadała osobowości prawnej, a także osobę fizyczną, jeżeli zatrudniają one co najmniej jednego pracownika.
⇒ Bezrobotny – status bezrobotnego może być przyznany obywatelom polskim poszukującym zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej na terytorium RP albo u pracodawców zagranicznych. Za bezrobotnego może być uznany także cudzoziemiec, o którym mowa w art. 1 ust. 3 pkt 2 lit. a–g lub i, j, l oraz lit. ha ustawy o promocji zatrudnienia (patrz: wyliczenie na str. 1/2 nin. pkt), który bezpośrednio przed rejestracją jako bezrobotny był zatrudniony nieprzerwanie na terytorium RP przez okres co najmniej 6 miesięcy. Bezrobotnym może być także osoba, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 3 i 4 ustawy o promocji zatrudnienia.
Tak więc bezrobotnym jest osoba spełniająca powyższe warunki oraz:
- niezatrudniona i niewykonująca innej pracy zarobkowej,
- zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy obowiązującym w danym zawodzie lub służbie albo innej pracy zarobkowej, bądź jeżeli jest osobą niepełnosprawną, zdolna i gotowa do podjęcia zatrudnienia co najmniej w połowie tego wymiaru czasu pracy,
- nieucząca się w szkole, z wyjątkiem uczącej się w szkole dla dorosłych lub przystępującej do egzaminu eksternistycznego z zakresu programu nauczania tej szkoły oraz uczącej się w branżowej szkole II stopnia i szkole policealnej, prowadzącej kształcenie w formie stacjonarnej lub zaocznej, albo w szkole wyższej, gdzie studiuje się w formie studiów niestacjonarnych,
- zarejestrowana we właściwym dla miejsca zameldowania stałego lub czasowego powiatowym urzędzie pracy (PUP) oraz poszukująca zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
Uzyskanie statusu bezrobotnego wiąże się z koniecznością spełnienia kolejnych kryteriów ustawowych. Oznacza to, że bezrobotnym jest osoba spełniająca dotychczas wymienione warunki – jeżeli:
- ukończyła 18 lat i nie ukończyła 60 lat – kobieta lub 65 lat – mężczyzna,
- nie nabyła prawa do emerytury lub renty z tytułu niezdolności do pracy, renty szkoleniowej, renty socjalnej, renty rodzinnej w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę albo po ustaniu zatrudnienia, innej pracy zarobkowej, zaprzestaniu prowadzenia pozarolniczej działalności, nie pobiera nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, zasiłku przedemerytalnego, świadczenia przedemerytalnego, świadczenia rehabilitacyjnego, zasiłku chorobowego, zasiłku macierzyńskiego lub zasiłku w wysokości zasiłku macierzyńskiego,
- nie nabyła prawa do emerytury albo renty z tytułu niezdolności do pracy, przyznanej przez zagraniczny organ emerytalny lub rentowy, w wysokości co najmniej najniższej emerytury albo renty z tytułu niezdolności do pracy, o których mowa w ustawie z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 53, z późn. zm.),
- nie jest właścicielem lub posiadaczem samoistnym lub zależnym nieruchomości rolnej, w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 23.04.1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2019 r. poz. 1145, z późn. zm.), o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym
z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w gospodarstwie rolnym o powierzchni użytków rolnych przekraczającej 2 ha przeliczeniowe,
- nie uzyskuje przychodów podlegających opodatkowaniu podatkiem dochodowym z działów specjalnych produkcji rolnej, chyba że dochód z działów specjalnych produkcji rolnej, obliczony dla ustalenia podatku dochodowego od osób fizycznych, nie przekracza wysokości przeciętnego dochodu z pracy w indywidualnych gospodarstwach rolnych z 2 ha przeliczeniowych ustalonego przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie przepisów o podatku rolnym, lub nie podlega ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tytułu stałej pracy jako współmałżonek lub domownik w takim gospodarstwie,
- nie złożyła wniosku o wpis do ewidencji działalności gospodarczej albo po złożeniu wniosku o wpis:
- zgłosiła do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej („CEIDG”) wniosek o zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej i okres zawieszenia jeszcze nie upłynął, albo
- nie upłynął jeszcze okres do – określonego we wniosku o wpis do CEIDG – dnia podjęcia tej działalności,
- nie jest osobą tymczasowo aresztowaną lub nie odbywa kary pozbawienia wolności, z wyjątkiem kary pozbawienia wolności odbywanej poza zakładem karnym w systemie dozoru elektronicznego,
- nie uzyskuje miesięcznie przychodu w wysokości przekraczającej połowę minimalnego wynagrodzenia za pracę, z wyłączeniem przychodów uzyskanych z tytułu odsetek lub innych przychodów od środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych,
- nie pobiera na podstawie przepisów o pomocy społecznej zasiłku stałego,
- nie pobiera, na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, świadczenia pielęgnacyjnego, specjalnego zasiłku opiekuńczego, lub dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu samotnego wychowywania dziecka i utraty prawa do zasiłku dla bezrobotnych na skutek upływu ustawowego okresu jego pobierania,
- nie pobiera po ustaniu zatrudnienia świadczenia szkoleniowego,
o którym mowa w art. 70 ust. 6 ustawy o promocji zatrudnienia,
- nie podlega, na podstawie odrębnych przepisów, obowiązkowi ubezpieczenia społecznego, z wyjątkiem ubezpieczenia społecznego rolników,
- nie pobiera na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów zasiłku dla opiekuna.
⇒ Osoby będące w szczególnej sytuacji na rynku pracy – to osoby, które ze względu na wiek, kwalifikacje zawodowe lub status rodzinny albo stan zdrowia bądź inne okoliczności mają szczególne trudności w znalezieniu zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej.
W związku z tym w odniesieniu do tych osób przewidziano możliwość stosowania określonych instrumentów rynku pracy mających dopomóc w uzyskaniu zatrudnienia bądź innej pracy zarobkowej. Do osób, o których mowa, zalicza się:
- bezrobotnych do 25 roku życia – czyli osoby bezrobotne, które do dnia zastosowania wobec nich usług lub instrumentów rynku pracy nie ukończyły 25 roku życia,
- bezrobotnych powyżej 50 roku życia – czyli bezrobotnych, którzy
w dniu zastosowania wobec nich usług lub instrumentów rynku pracy ukończyli co najmniej 50 rok życia,
- bezrobotnych długotrwale – przez co należy rozumieć bezrobotnych pozostających w rejestrze PUP łącznie przez okres ponad 12 miesięcy w okresie ostatnich 2 lat, z wyłączeniem okresów odbywania stażu i przygotowania zawodowego dorosłych,
- bezrobotnych bez kwalifikacji zawodowych – czyli osoby bezrobotne nieposiadające kwalifikacji do wykonywania jakiegokolwiek zawodu poświadczonych dyplomem, świadectwem, lub innym dokumentem uprawniającym do wykonywania zawodu,
- bezrobotnych korzystających ze świadczeń z pomocy społecznej,
- bezrobotnych posiadających co najmniej jedno dziecko do 6 roku życia lub co najmniej jedno dziecko niepełnosprawne do 18 roku życia,
- bezrobotnych niepełnosprawnych,
- poszukujących pracy niepozostających w zatrudnieniu lub niewykonujących innej pracy zarobkowej opiekunów osoby niepełnosprawnej, z wyłączeniem opiekunów osoby niepełnosprawnej pobierających świadczenie pielęgnacyjne lub specjalny zasiłek opiekuńczy na podstawie przepisów o świadczeniach rodzinnych, lub zasiłek dla opiekuna na podstawie przepisów o ustaleniu i wypłacie zasiłków dla opiekunów.
⇒ Doświadczenie zawodowe – to doświadczenie uzyskane w trakcie zatrudnienia, wykonywania innej pracy zarobkowej lub prowadzenia działalności gospodarczej przez okres co najmniej 6 miesięcy.
⇒ Poszukujący pracy – to osoba niezatrudniona, o której mowa w art. 1 ust. 3 pkt 1–3 ustawy o promocji zatrudnienia (patrz: str. 2/3 nin. pkt), lub cudzoziemiec – członek rodziny obywatela polskiego, poszukująca zatrudnienia, innej pracy zarobkowej lub innej formy pomocy określonej w cyt. ustawie, zarejestrowana w PUP.
⇒ Zatrudnienie – oznacza wykonywanie pracy na podstawie stosunku pracy, stosunku służbowego oraz umowy o pracę nakładczą.
⇒ Inna praca zarobkowa – oznacza wykonywanie pracy lub świadczenie usług na podstawie umów cywilnoprawnych, w tym umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło lub umowy o pomocy przy zbiorach w rozumieniu przepisów o ubezpieczeniu społecznym rolników albo wykonywanie pracy w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej (rsp), spółdzielni kółek rolniczych (skr) lub spółdzielni usług rolniczych (sur).
⇒ Odpowiednia praca – w rozumieniu cyt. ustawy oznacza zatrudnienie lub inną pracę zarobkową, które podlegają ubezpieczeniom społecznym i do wykonywania których bezrobotny ma wystarczające kwalifikacje lub doświadczenie zawodowe bądź może je wykonywać po uprzednim szkoleniu albo przygotowaniu zawodowym dorosłych, a stan zdrowia pozwala mu na ich wykonywanie oraz łączny czas dojazdu do miejsca pracy i z powrotem środkami transportu zbiorowego nie przekracza 3 godzin, za wykonywanie których osiąga miesięcznie wynagrodzenie brutto, w wysokości co najmniej minimalnego wynagrodzenia za pracę w przeliczeniu na pełny wymiar czasu pracy.
⇒ Szkolenie – pojęcie to obejmuje pozaszkolne zajęcia mające na celu uzyskanie, uzupełnienie lub doskonalenie umiejętności i kwalifikacji zawodowych albo ogólnych, potrzebnych do wykonywania pracy, w tym umiejętności poszukiwania zatrudnienia.
⇒ Praktyczna nauka zawodu dorosłych – oznacza to formę przygotowania zawodowego dorosłych umożliwiającą uzyskanie:
- a) świadectwa czeladniczego,
- b) certyfikatów kwalifikacji zawodowych,
- c) dyplomu zawodowego po zdaniu egzaminów zawodowych ze wszystkich kwalifikacji wyodrębnionych w zawodzie przez osoby posiadające:
– wykształcenie zasadnicze zawodowe lub zasadnicze branżowe albo
– zdany egzamin eksternistyczny z zakresu wymagań określonych w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej lub branżowej szkoły I stopnia, albo
– wykształcenie średnie lub średnie branżowe.
⇒ Przygotowanie zawodowe dorosłych – to instrument aktywizacji w formie praktycznej nauki zawodu dorosłych lub przyuczenia do pracy dorosłych, realizowany bez nawiązania stosunku pracy z pracodawcą, wg programu obejmującego nabywanie umiejętności praktycznych i wiedzy teoretycznej, zakończonego egzaminem. Szczegółowe zasady odbywania tej formy aktywizacji zawodowej określono w rozp. MPiPS z dnia 11.04.2014 r. w sprawie przygotowania zawodowego dorosłych (Dz.U. poz. 497).
⇒ Przyuczenie do pracy dorosłych – należy przez to rozumieć formę przygotowania zawodowego dorosłych, umożliwiającą uzyskanie wybranych umiejętności lub kwalifikacji zawodowych potwierdzonych zaświadczeniem bądź świadectwem.
⇒ Indywidualny plan działania – to plan działań obejmujący podstawowe usługi rynku pracy wspierane instrumentami rynku pracy w celu zatrudnienia bezrobotnego lub poszukującego pracy.
⇒ Instytucje rynku pracy – zadania określone w ustawie o promocji zatrudnienia realizują:
- publiczne służby zatrudnienia (wojewódzkie oraz powiatowe urzędy pracy),
- Ochotnicze Hufce Pracy (OHP),
- agencje zatrudnienia oraz instytucje szkoleniowe,
- instytucje dialogu społecznego oraz instytucje partnerstwa lokalnego.
⇒ Pozarolnicza działalność – w zakresie definicji tego pojęcia ustawa o promocji zatrudnienia odsyła do przepisów ustawy z dnia 13.10.1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 266, z późn. zm.).
⇒ Przychody – w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia pojęcie to oznacza przychody z tytułu innego niż zatrudnienie, inna praca zarobkowa, działalność gospodarcza, zasiłek lub inne świadczenie wypłacane z Funduszu Pracy (FP), podlegające opodatkowaniu na podstawie przepisów ustawy z dnia 26.07.1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2019 r. poz. 1387, z późn. zm.).
⇒ Przeciętne wynagrodzenie – ilekroć w ustawie o promocji zatrudnienia jest mowa o tym wskaźniku ekonomicznym, należy przez to rozumieć przeciętne wynagrodzenie w poprzednim kwartale, od pierwszego dnia następnego miesiąca po ogłoszeniu przez Prezesa GUS w Dz.Urz. RP „Monitor Polski”, na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17.12.1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz.U. z 2020 r. poz. 53, z późn. zm.).
⇒ Minimalne wynagrodzenie za pracę – oznacza to kwotę minimalnego wynagrodzenia za pracę pracowników przysługującą za pracę w pełnym miesięcznym wymiarze czasu pracy ogłaszaną na podstawie ustawy z dnia 10.10.2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. z 2018 r. poz. 2177, z późn. zm.).
⇒ Składki na ubezpieczenia społeczne – w rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia są to składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i wypadkowe, finansowane z własnych środków płatnika tych składek.
⇒ Przyczyny dotyczące zakładu pracy – w zależności od tego, w jakich okolicznościach nastąpiło rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego ustawa o promocji zatrudnienia przewiduje zróżnicowany zakres środków stosowanych w celu złagodzenia skutków utraty pracy. W razie gdy doszło do zwolnień z przyczyn dotyczących zakładu pracy środki osłonowe określone w cyt. ustawie mają najszersze spektrum oddziaływania.
W rozumieniu ustawy o promocji zatrudnienia pojęcie przyczyn dotyczących zakładu pracy obejmuje następujące zdarzenia:
- rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z przyczyn niedotyczących pracowników:
- zgodnie z przepisami ustawy z dnia 13.03.2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (Dz.U. z 2018 r. poz. 1969) –
w odniesieniu do pracodawców zatrudniających co najmniej 20 pracowników,
- zgodnie z przepisami k.p. – w odniesieniu do pracodawców zatrudniających mniej niż 20 pracowników,
- rozwiązanie stosunku pracy lub stosunku służbowego z powodu ogłoszenia upadłości pracodawcy, jego likwidacji lub likwidacji stanowiska pracy z przyczyn ekonomicznych, organizacyjnych, produkcyjnych albo technologicznych,
- wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w przypadku śmierci pracodawcy lub gdy odrębne przepisy przewidują wygaśnięcie stosunku pracy lub stosunku służbowego w wyniku przejścia zakładu pracy bądź jego części na innego pracodawcę i niezaproponowania przez tego pracodawcę nowych warunków pracy i płacy,
- rozwiązanie stosunku pracy przez pracownika na podstawie 55 § 11 k.p. z uwagi na ciężkie naruszenie podstawowych obowiązków wobec pracownika.
Maciej Ofierski