Znamy już oficjalne informacje dotyczące kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę, które będzie obowiązywać w 2023 roku. Najniższa ustawowa płaca będzie podążać za systematycznie rosnącą inflacją i wzrośnie dwukrotnie w przyszłym roku. Minimalna stawka stanowi także podstawę ustalania dodatku przysługującego pracownikowi wykonującemu pracę w porze nocnej. Przypominamy, jakie są zasady obliczania tego dodatku.
Minimalne wynagrodzenie za pracę wzrośnie w nadchodzącym roku dwukrotnie. Fakt ten jest istotny także dla pracodawców podlegających pod przepisy tzw. ustawy o zwolnieniach grupowych, którzy noszą się z zamiarem redukcji poziomu zatrudnienia, będą oni bowiem zmuszeni do wypłaty odpraw pieniężnych. Maksymalna wysokość tych odpraw jest ustawowo limitowana kwotą wielokrotności minimalnej płacy.
W Dzienniku Ustaw z dnia 6 października 2022 r. pod pozycją 2057 opublikowano obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 5 września 2022 r., w załączniku do którego został zawarty nowy jednolity tekst ustawy z dnia 24 sierpnia 1991 r. o ochronie przeciwpożarowej (Dz. U. z 2021 r. poz. 869).
Dnia 1 września weszły w życie, z pewnymi wyjątkami, przepisy nowej ustawy z dnia 9 czerwca 2022 r. o wspieraniu i resocjalizacji nieletnich (Dz.U. poz. 1700). Wskazany akt prawny przewiduje zmiany w wielu innych ustawach, w tym także w Kodeksie pracy.
W Dzienniku Ustaw z dnia 31 sierpnia 2022 r. pod poz. 1836 opublikowano obwieszczenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 09.08.2022 r., w załączniku do którego zawarto jednolity tekst rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 30 czerwca 2009 r. w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. z 2013 r. poz. 1367).
W wymienionym powyżej rozp. uwzględniono zmiany wprowadzone rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2021 r. zmieniającym rozporządzenie w sprawie chorób zawodowych (Dz. U. poz. 1287).
Pominięto jednocześnie § 2 i § 3 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 czerwca 2021 r., które są przepisami przejściowymi oraz określającymi termin wejścia w życie aktu nowelizującego.
Zgodnie z art. 168 k.p. urlopu niewykorzystanego w terminie ustalonym odpowiednio w planie urlopów lub po porozumieniu z pracownikiem (art. 163 k.p.) należy pracownikowi udzielić najpóźniej do dnia 30 września następnego roku kalendarzowego. Przypomnijmy, że przywołana zasada nie ma zastosowania do części urlopu udzielanego na podstawie art. 1672 k.p., czyli do tzw. urlopu na żądanie przysługującego pracownikowi w wymiarze do 4 dni urlopu w roku kalendarzowym.
W Dzienniku Ustaw z dnia 1 sierpnia 2022 r. pod pozycją 1614 ogłoszono obwieszczenie Marszałka Sejmu RP z dnia 23.06.2022 r., w załączniku do którego został zawarty nowy jednolity tekst ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 r. o Państwowej Inspekcji Pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1251).
W jednolitym tekście wskazanej powyżej ustawy uwzględniono zmiany wynikające z:
Wysokie temperatury mogą naprawdę dać się we znaki – również w pracy. Zmęczeni upałem pracownicy mogą mieć trudności ze skupieniem się na swoich zadaniach. Jak poprawić ich komfort? Jakie obowiązki spoczywają na pracodawcy? Odpowiadamy.
Praca w upale nie jest łatwa – nie ma co do tego wątpliwości. Wysokie temperatury mogą mieć wpływ nie tylko na wydajność, ale i bezpieczeństwo. Kodeks pracy określa obowiązki pracodawcy dotyczące zapewnienia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy – również biorąc pod uwagę zmieniające się warunki wykonywania pracy w związku np. z upałem.
W sytuacji, gdy ze względu na warunki atmosferyczne dochodzi do pogorszenia warunków pracy, pracodawca powinien podjąć działania, by je poprawić.
Przykładem takich działań mogą być:
Skrócenie czasu pracy
Zgodnie z przepisami prawa pracy pracodawca może w upalne dni wprowadzić dodatkowe przerwy albo pozwolić pracownikowi na wcześniejsze wyjście z pracy. Zależy to jednak wyłącznie od dobrej woli pracodawcy. W przypadku wcześniejszego wyjścia – nie może ono powodować obniżenia wynagrodzenia pracownika.
Przerwy regeneracyjne
W ostatnich latach rośnie popularność oferowanych przez niektórych pracodawców tzw. przerw regeneracyjnych w pokojach relaksu.
Wysokość temperatury
Chociaż istniejące regulacje nakładają na pracodawcę obowiązek zapewnienia w pomieszczeniach odpowiedniej temperatury, wymiany powietrza oraz zabezpieczenia przed wilgocią oraz niekorzystnymi warunkami cieplnymi i nasłonecznieniem, to jednak – co do zasady – nie określają maksymalnej temperatury powietrza, w jakiej praca może być wykonywana w pomieszczeniach.
Klimatyzacja i zimne napoje
Zmniejszenie związanych z upałami uciążliwości pracy w pomieszczeniach jest możliwe między innymi dzięki zapewnieniu właściwej wentylacji oraz klimatyzacji pomieszczeń. Stosowanie takich rozwiązań zwalnia pracodawcę z obowiązku zapewnienia napojów pracownikom wykonującym pracę w pomieszczeniach zamkniętych, o ile temperatura w takich pomieszczeniach nie przekracza 28 stopni Celsjusza.
Kiedy temperatura w pomieszczeniu jest wyższa, pracodawca musi zapewnić pracownikom napoje. W takiej sytuacji nie ma znaczenia to, czy stanowisko pracy jest wyposażone w klimatyzację czy też nie.
W przypadku osób pracujących na otwartej przestrzeni pracodawca ma obowiązek zapewnienia napojów, gdy temperatura przekracza 25 stopni Celsjusza. Niezależnie od tego, czy praca jest wykonywana w pomieszczeniu czy na otwartej przestrzeni, napoje powinny być dostępne dla pracowników w ciągu całej zmiany roboczej.
UWAGA! nierespektowanie przez pracodawcę tego obowiązku stanowi wykroczenie zagrożone karą grzywny od 1 do 30 tys. złotych.
Większa ochrona młodocianych
Zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 24 sierpnia 2004 roku w sprawie wykazu prac wzbronionych młodocianym i warunków ich zatrudniania przy niektórych z tych prac, pracownicy z tej grupy nie mogą pracować w pomieszczeniach, w którym temperatura przekracza 30 stopni Celsjusza, a wilgotność względna powietrza – 65 proc.
MRiPS
Możliwość wykonywania pracy zdalnej na stałe w Kodeksie pracy – to główne założenie projektu ustawy przyjętego przez Radę Ministrów. – To z jednej strony odpowiedź na zmieniające się trendy na rynku pracy, a z drugiej – szansa na poprawę możliwości zatrudnienia m.in. rodziców małych dzieci – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Zastąpienie telepracy bardziej elastyczną formą – pracą zdalną – w Kodeksie pracy to najważniejsze założenie projektu ustawy przyjętego przez Radę Ministrów. Wkrótce projekt zostanie przekazany do prac parlamentarnych.
– Obserwujemy zmieniające się trendy na rynku pracy i wprowadzając pracę zdalną do Kodeksu pracy odpowiadamy na te trendy. Ale nie tylko. Rozwiązanie to powinno również poprawić możliwości zatrudnienia m.in. rodziców małych dzieci, pozwoli lepiej godzić im codzienne obowiązki z pracą zawodową – mówi minister rodziny i polityki społecznej Marlena Maląg.
Dodatkowo projekt zakłada, że pracodawcy będą mogli wprowadzić kontrolę trzeźwości pracowników – lub kontrolę na obecność środków działających podobnie do alkoholu, gdy będzie to niezbędne do zapewnienia ochrony życia i zdrowia pracowników, innych osób lub ochrony mienia.
Projekt wprowadza definicję pracy zdalnej jako takiej, która wykonywana jest całkowicie lub częściowo w miejscu wskazanym przez pracownika i każdorazowo uzgodnionym z pracodawcą. Projekt przewiduje zarówno pracę zdalną całkowitą jak i hybrydową, stosownie do potrzeb konkretnego pracownika i pracodawcy, a także umożliwienie polecenia pracownikowi pracy zdalnej w szczególnych przypadkach.
I tak w okresie obowiązywania stanu nadzwyczajnego, stanu epidemii czy np. pożaru lub zalania w zakładzie pracy pracodawca będzie mógł polecić pracownikowi wykonywanie pracy zdalnej.
Pracodawca będzie mógł takiemu pracownikowi odmówić pracy zdalnej tylko jeżeli jej wykonywanie nie będzie możliwe ze względu na rodzaj pracy albo organizację pracy. O przyczynie odmowy pracodawca będzie musiał poinformować pracownika.
Pracodawca będzie zobowiązany przede wszystkim do zapewnienia pracownikowi wykonującemu pracę zdalną materiałów i narzędzi pracy, w tym urządzeń technicznych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej, a także pokrycia kosztów energii elektrycznej oraz usług telekomunikacyjnych niezbędnych do wykonywania pracy zdalnej.
Projekt przewiduje możliwość używania przez pracownika prywatnych narzędzi pracy (np. komputera) w przypadku, w którym obie strony stosunku pracy tak ustalą, pod warunkiem, że prywatne urządzenia techniczne i inne narzędzia pracy pracownika wykorzystywane przez niego do pracy będą zapewniały bezpieczeństwo pracy. W takim przypadku pracownikowi będzie przysługiwał ekwiwalent pieniężny w wysokości ustalonej z pracodawcą.
MRiPS
Odbywałam staż z urzędu pracy. Teraz pracuję u kolejnego pracodawcy i chcę wiedzieć ile przysługuje mi urlopu. Czy staż z rzędu pracy wlicza się do wymiaru urlopu wypoczynkowego?
