Po śmierci ojca Wnioskodawcy, który był wspólnikiem spółki jawnej, udziały objął Jego brat. Aktualnie Spółka przynosi dochody i brat czuje się zobowiązany do przekazywania Wnioskodawcy części dochodów w formie nieodpłatnej renty, która zostałyby ustanowiona w formie aktu notarialnego. Czy ustanowienie nieodpłatnej renty podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn?

 

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) oraz § 5a rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770, z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko – przedstawione we wniosku z dnia 21 listopada 2013 r. (data wpływu 25 listopada 2013 r.) o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od spadków i darowizn w zakresie opodatkowania umowy nieodpłatnej renty – jest prawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 listopada 2013 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od spadków i darowizn oraz podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie opodatkowania umowy nieodpłatnej renty.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:

Po śmierci ojca Wnioskodawcy, który był wspólnikiem spółki jawnej, udziały objął Jego brat.

Aktualnie Spółka przynosi dochody i brat czuje się zobowiązany do przekazywania Wnioskodawcy części dochodów w formie nieodpłatnej renty, która zostałyby ustanowiona w formie aktu notarialnego. Wysokości renty nie można określić z góry, ponieważ jej wysokość byłaby zależna od dochodu uzyskiwanego przez brata zobowiązanego do wypłacania renty.

W związku z powyższym opisem, zadano następujące pytania:

Czy Wnioskodawca otrzymujący nieodpłatną rentę musi płacić podatek dochodowy od pieniędzy otrzymywanych z tego tytułu?
Czy Wnioskodawca otrzymujący nieodpłatną rentę musi płacić podatek od spadków i darowizn od pieniędzy otrzymywanych z tego tytułu?
Przedmiotem niniejszej interpretacji jest odpowiedź na pytanie Nr 2 wniosku, dotyczące podatku od spadków i darowizn. W sprawie odpowiedzi na pytanie Nr 1 zostanie wydane odrębne rozstrzygnięcia.

Zdaniem Wnioskodawcy, stosownie do art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, przepisów tej ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Natomiast na podstawie art. 1 ust. 1 pkt 6 ustawy o podatku od spadków i darowizn, podatkowi temu podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem nieodpłatnej renty, użytkowania oraz służebności.

Ponieważ żaden z przepisów prawa podatkowego nie zawiera legalnej definicji renty, w celu ustalenia, czy przedmiot zawartej umowy spełnia kryterium renty należy odwołać się w tym zakresie do regulacji zawartej w Kodeksie cywilnym. Zgodnie z art. 903 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz. U. Nr 16, poz. 93, późn. zm.), w umowie renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku. Stosownie do art. 9031 Kodeksu cywilnego, umowa renty powinna być stwierdzona pismem.

Jak wynika z przedstawionego we wniosku stanu faktycznego, zostanie podpisana umowa renty w formie aktu notarialnego. W konsekwencji, świadczenie, które jest otrzymywane przez Wnioskodawcę w postaci nieodpłatnej renty, podlega opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn. Tym samym, stosownie do dyspozycji art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, renta ta nie podlegała opodatkowaniu podatkiem dochodowym od osób fizycznych. Zaś, stosownie do art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych. Natomiast, w myśl art. 6 ust. 1 pkt 8 ww. ustawy, obowiązek podatkowy powstaje – przy nabyciu w drodze nieodpłatnej służebności, renty oraz użytkowania – z chwilą ustanowienia tych praw.

W zakresie podlegania umowy renty nieodpłatnej pod podatek od spadków i darowizn, należy zauważyć, że na podstawie art. 4a ust. 1 i 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, zwalnia się od podatku nabycie praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, rodzeństwo, ojczyma, macochę, pasierba (w przedmiotowej sytuacji brata), jeżeli zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8.

Ponadto w art. 4a pkt 4 cytowanej ustawy, ustawodawca podaje przypadki, w których nie jest wymagane zgłoszenie nabycia do urzędu skarbowego tj. gdy:

• wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby lub po tej samej osobie w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, nie przekracza kwoty, określonej w art. 9 ust. 1 pkt 1 lub
• nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Reasumując, ustanowienie nieodpłatnej renty w opisanym stanie faktycznym nie będzie podlegało podatkowi dochodowemu, a także zwolnione będzie od opodatkowania podatkiem od spadków i darowizn. Ponadto nie powstanie obowiązek do zgłoszenia nabycia praw majątkowych w urzędzie skarbowym, ponieważ umowa zostanie zawarta w formie aktu notarialnego.

W świetle obowiązującego stanu prawnego stanowisko Wnioskodawcy w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego jest prawidłowe.

Zgodnie z art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2012 r., poz. 361 z późn. zm.), przepisów tejże ustawy nie stosuje się do przychodów podlegających przepisom o podatku od spadków i darowizn.

Stosownie do treści art. 903 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 1964 r. Nr 16, poz. 93, z późn. zm.), w umowie renty jedna ze stron zobowiązuje się względem drugiej do określonych świadczeń okresowych w pieniądzu lub w rzeczach oznaczonych tylko co do gatunku.

Z opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Wnioskodawca ma otrzymać od brata nieodpłatną rentę.

Na podstawie art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn (Dz. U. z 2009 r., Nr 93 poz. 768, z późn. zm.), podatkowi od spadków i darowizn podlega nabycie przez osoby fizyczne własności rzeczy znajdujących się na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej lub praw majątkowych wykonywanych na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, tytułem:

• dziedziczenia, zapisu zwykłego, dalszego zapisu, zapisu windykacyjnego, polecenia testamentowego,
• darowizny, polecenia darczyńcy;
• zasiedzenia;
• nieodpłatnego zniesienia współwłasności;
• zachowku, jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez spadkodawcę darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu;
• nieodpłatnej: renty, użytkowania oraz służebności.

Zatem, zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 6 ww. ustawy, renta nieodpłatna podlega podatkowi od spadków i darowizn.

Stosownie art. 5 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek podatkowy ciąży na nabywcy własności rzeczy i praw majątkowych

Jak stanowi art. 4a ust. 1 ww. ustawy, zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli:

zgłoszą nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego powstałego na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 2-8 i ust. 2, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku, z zastrzeżeniem ust. 2 i 4, oraz w przypadku gdy przedmiotem nabycia tytułem darowizny lub polecenia darczyńcy są środki pieniężne, a wartość majątku nabytego łącznie od tej samej osoby w okresie 5 lat poprzedzających rok, w którym nastąpiło ostatnie nabycie, doliczona do wartości rzeczy i praw majątkowych ostatnio nabytych, przekracza kwotę określoną w art. 9 ust. 1 pkt 1 – udokumentują ich otrzymanie dowodem przekazania na rachunek płatniczy nabywcy, na jego rachunek, inny niż płatniczy, w banku lub spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej lub przekazem pocztowym.
Stosownie do treści art. 4a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od spadków i darowizn, obowiązek zgłoszenia nie obejmuje przypadków, gdy nabycie następuje na podstawie umowy zawartej w formie aktu notarialnego.

Mając na uwadze powyższe stwierdzić należy, że nabycie przez Wnioskodawcę pieniędzy tytułem nieodpłatnej renty objęte jest podatkiem od spadków i darowizn. Ponieważ umowa nieodpłatnej renty została zawarta w formie aktu notarialnego, a zobowiązanym do jej wypłaty jest brat Wnioskodawcy, do nabycia tego zastosowanie znajdzie zwolnienie z opodatkowania tym podatkiem, na podstawie art. 4a ust. 1 ustawy o podatku od spadków i darowizn.

Interpretacja dotyczy zdarzenia przyszłego przedstawionego przez Wnioskodawcę i stanu prawnego obowiązującego w dniu wydania interpretacji.

Zauważyć należy również, że zgodnie z art. 14b § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749, z późn. zm.) minister właściwy do spraw finansów publicznych, na pisemny wniosek zainteresowanego, wydaje, w jego indywidualnej sprawie, pisemną interpretację przepisów prawa podatkowego (interpretację indywidualną). A zatem wniosek o wydanie interpretacji może być złożony tylko w indywidualnej sprawie zainteresowanego. Z tych też względów – z uwagi na indywidualny charakter interpretacji przepisów prawa podatkowego – zaznacza się, iż niniejsza interpretacja indywidualna dotyczy jedynie Wnioskodawcy, nie zaś Jego brata.

Podkreślić należy, że zgodnie z art. 14b § 3 ustawy Ordynacja podatkowa, składający wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej obowiązany jest do wyczerpującego przedstawienia zaistniałego stanu faktycznego albo zdarzenia przyszłego. Organ podatkowy jest ściśle związany przedstawionym we wniosku stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego). Zainteresowany ponosi ryzyko związane z ewentualnym błędnym lub nieprecyzyjnym przedstawieniem we wniosku opisu stanu faktycznego (zdarzenia przyszłego). Interpretacja indywidualna wywołuje skutki prawnopodatkowe tylko wtedy, o ile rzeczywisty stan faktyczny sprawy będącej przedmiotem interpretacji pokrywał się będzie ze stanem faktycznym (opisem zdarzenia przyszłego) podanym przez Wnioskodawcę w złożonym wniosku.

W związku z powyższym, w przypadku zmiany któregokolwiek elementu przedstawionego we wniosku opisu zdarzenia przyszłego, udzielona odpowiedź traci swą aktualność.

Interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z 17 lutego 2014 r., sygn. IPTPB2/436-135/13-2/KK